Dźwig okrężny
 |
Paternoster lub dźwig okrężny jest dźwigiem, który właściwie pracuje jak przenośnik kubełkowy, składa się z szeregu otwartych kabin (zwykle dwuosobowych) połączonych w łańcuch, poruszających się z niewielką prędkością (0,30 – 0,45 m/s) w zamkniętej pętli w ruchu ciągłym (bez zatrzymywania się), gdy jedna strona porusza się w kierunku do góry, druga do dołu.
Zastosowanie
Dźwigi typu paternoster były popularne w pierwszej połowie XX wieku, kiedy mogły przewozić więcej pasażerów niż standardowe dźwigi. Były popularne w kontynentalnej Europie, szczególnie w budynkach użyteczności publicznej, mniej w Wielkiej Brytanii.
W Polsce urządzenie takie znajdowało się w Gliwicach na terenie zakładów Bumar Łabędy, Zabrzu w budynku Urzędu Miejskiego, oraz w budynku Dyrekcji Północnej DOKP w Gdańsku. Do dziś zaś funkcjonuje:
- w budynku administracyjnym dawnych Zakładów Tkanin Technologicznych Eskord przy ul. Borowskiej w miejscowości Iłowa (woj. lubuskie)[1];
- w gmachu Sejmu Śląskiego w Katowicach;
- w gmachu Urzędu Wojewódzkiego w Opolu;
- w budynku Komendy Wojewódzkiej Policji w Opolu;
- w modernistycznej centrali Banku Zachodniego przy Rynku we Wrocławiu (Rynek 9/11);
- w gmachu przy ulicy Wita Stwosza 7 w Katowicach, byłej siedzibie Kolei Śląskich.
Współczesność
Obecnie, w wielu krajach zabronione jest stosowanie takich urządzeń, ze względu na wysoką wypadkowość. Także[potrzebny przypis] ze względu na dostęp dla osób niepełnosprawnych[2] takie urządzenia wychodzą z użycia. Obecnie eksploatuje się tylko stare urządzenia, których liczba ciągle maleje.
Nazwa paternoster ("Ojcze Nasz") została zapożyczona poprzez analogię do sznura modlitewnego paternoster.
Przypisy
- ↑ Lubuski Wojewódzki Konserwator Zabytków - Iłowa - dźwig okrężny zw. paternoster [online], lwkz.pl [dostęp 2017-11-23] (ang.).
- ↑ A. Kołodziejska: 35 tysięcy wind w Polsce stanowią zagrożenie. [w:] Informacyjna Agencja Radiowa [on-line]. 2012-02-04. [dostęp 2014-02-20].