EDSAC

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

EDSAC (akronim od ang. Electronic Delay Storage Automatic Calculator) – komputer oparty na architekturze von Neumanna, skonstruowany przez zespół Maurice'a Wilkesa z University of Cambridge Mathematical Laboratory, na którym pierwszy program uruchomiono 6 maja 1949 r.

Pierwszym komputerem wykonującym zapisany program był Small-Scale Experimental Machine, ale EDSAC był pierwszą maszyną wykorzystywaną w praktyce – wykonywano na nim badania uniwersyteckie. Wykorzystywano w nim pamięć na rtęciowych liniach opóźniających (pamięć dynamiczną) i lampy próżniowe dla układów logicznych. W 1953 r. David Wheeler zaprojektował rejestr indeksowy, jako rozszerzenie oryginalnej konstrukcji EDSAC.

Projekt był wspierany przez brytyjską firmę J. Lyons & Co. Ltd., która otrzymała później wyróżnienie za pierwszy wykorzystywany komercyjnie komputer LEO I oparty na projekcie EDSAC. Na organizacji EDSAC wzorował się również Romuald Marczyński budując komputer EMAL.

W 2011 National Museum of Computing rozpoczęło prace nad zbudowaniem działającej repliki komputera EDSAC[1][2]. W stulecie urodzin zmarłego sir Maurice'a Wilkesa, w 2013, muzeum zaprezentowało dla gości kilka działających podstawowych elementów komputera[3]. Na początku 2014 rozpoczęto instalację wystawy rekonstruowanego EDSACa[4], która została oficjalnie otwarta w listopadzie tego samego roku[2][5]. Pod koniec 2018 niektóre z podsystemów komputera działały nieprzerwanie przez okres miliona cykli (20 minut)[6]. Najważniejsze z nich to:

  • główna jednostka sterująca (main control unit, pobranie i wykonanie instrukcji)
  • dostęp do pamięci (memory access, układ koincydencyjny [coincidence unit] i recyrkulacja linii opóźniającej [delay line recirculation])
  • układy dekodowania i kodowania rozkazów (order decoding and recoding circuits)
  • jednostka arytmetyczno-logiczna (arithmetic and logic unit)
  • generowanie impulsów zegara i liczby (clock and digit pulse generation).

Dane techniczne[edytuj | edytuj kod]

  • szybkość: 650 operacji na sekundę
  • zegar: 500 kHz
  • pamięć:
    • operacyjna pamięć rtęciowa: 1024 słowa długości 17 bitów (32 rury)
    • taśmowa: dodana w 1952 r.
  • urządzenia zewnętrzne:
  • technologia:
  • zasilanie: 12 kW.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Komputerowy protoplasta zostanie zrekonstruowany [online], nt.interia.pl, 17 stycznia 2011 [dostęp 2018-12-22] (pol.).
  2. a b Museum switches on historic computer, „BBC News”, 26 listopada 2014 [dostęp 2018-12-22] (ang.).
    • EDSAC [online], Strona projektu, The National Museum of Computing [dostęp 2018-12-12] (ang.).
  3. Działające elementy: generator zegara (clock pulse generator), generator liczby (digit pulse generator), sumator jednocyfrowy (half-adder) i 4 bitowy dekoder adresu (4 bit store address decoder)
    • Clocking in the Digital Age [online], The National Museum of Computing, 7 sierpnia 2013, Kody czasowe dla prezentowanych elementów na filmie: 0:27-0:55, 9:58-11:40 [dostęp 2018-12-19] [zarchiwizowane z adresu 2018-12-20] (ang.).
    • Andrew Herbert, Society Activity: EDSAC Replica, „Computer Resurrection” (63), www.computerconservationsociety.org, 2013 [dostęp 2018-12-19].
  4. EDSAC News [online], The National Museum of Computing [dostęp 2018-12-22] [zarchiwizowane z adresu 2018-12-22] (ang.).
  5. Na oscyloskopach zaprezentowano sygnały taktowania, liczby i wyboru adresu
    • Andrew Herbert, Society Activity: EDSAC Replica, „Computer Resurrection” (69), www.computerconservationsociety.org, 2015 [dostęp 2018-12-24].
    • Hermann Hauser opens EDSAC display [online], The National Museum of Computing, 27 listopada 2014, Kody czasowe filmu z otwarcia: 39:00 - uruchomienie, 44:34 - o programowaniu [dostęp 2018-12-24] [zarchiwizowane z adresu 2018-12-24] (ang.).
  6. EDSAC milestone passed [online], The National Museum of Computing, 2 listopada 2018 [dostęp 2018-12-12] [zarchiwizowane z adresu 2018-12-18] (ang.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]