Pesa 33WE

To jest dobry artykuł
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
(Przekierowano z EN97)
EN97[1][2]
Ilustracja
EN97-014 wjeżdża na przystanek Tworki
Kraj produkcji

 Polska

Producent

Pesa Bydgoszcz

Lata budowy

2011–2012

Układ osi

Bo’2’Bo’+Bo’2’Bo’

Układ wagonów

s+d+s+s+d+s

Wymiary
Masa służbowa

101,5 t

Długość

60 000 mm

Szerokość

2850 mm

Wysokość

4452 mm

Średnica kół

850 mm

Napęd
Typ silników

asynchroniczne
TME42-26-4

Liczba silników

8 × 180 kW

Napięcie zasilania

600/3000 V DC

Parametry eksploatacyjne
Moc ciągła

1440 kW

Rodzaj przekładni

Wikov AWHC500Z

Przyspieszenie rozruchu

1,2 m/s²

Prędkość konstrukcyjna

80 km/h

System hamulca

MZT Hepos (ED+EP+K)

Parametry użytkowe
Wysokość wejścia

500 mm
(od główki szyny)

Liczba miejsc siedzących

124

Liczba miejsc ogółem

500 (5 os./m²)

Multimedia w Wikimedia Commons

Pesa 33WE (seria EN97) – normalnotorowy niskoperonowy elektryczny zespół trakcyjny, wyprodukowany przez Pesę Bydgoszcz w liczbie 14 sztuk dla Warszawskiej Kolei Dojazdowej. Zastąpiły składy serii EN94.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Geneza[edytuj | edytuj kod]

Po II wojnie światowej elektryczne zespoły trakcyjne produkowane były aż do 1997 roku tylko przez Pafawag z Wrocławia[3]. Był on producentem m.in. najpopularniejszego w Polsce EZT serii EN57 oraz użytkowanego przez WKD EN94[4]. Pafawag po prywatyzacji w latach 90. zaprzestał produkcji tego typu pojazdów, a ostatnim wyprodukowanym zespołem był ED73 w 1997[4]. Przez kilka lat w Polsce nie produkowano żadnych EZT[5].

W tym czasie PKP, a później samorządy, kupowały głównie wagony spalinowe i spalinowe zespoły trakcyjne, gdyż w obsłudze linii niezelektryfikowanych dominowały paliwożerne lokomotywy. Pozwoliło to na zebranie doświadczenia polskim producentom w budowie oraz przewoźnikom w eksploatacji lekkiego taboru[6]. Dodatkowo modernizowano posiadane przez polskich przewoźników zespoły trakcyjne serii EN57[7].

Bazując na doświadczeniach z produkcji mniejszych pojazdów spalinowych, w 2004 roku Pesa podjęła się próby zbudowania pierwszego EZT własnej produkcji – 13WE[8]. W późniejszym latach Pesa stała się głównym dostawcą EZT na polski rynek, produkując Acatusa, Bydgostię, Elfa oraz Acatusa II[9][10][11][12][13].

Historia zamówienia[edytuj | edytuj kod]

WKD już w 2004 roku planowała zakup kolejnych 9 składów 13WE[14], jednak dopiero 27 maja 2009 ogłoszono przetarg na 14 składów o podobnych parametrach do 13WE. Różnicą była mniejsza liczba miejsc siedzących[15]. Przetarg ten został unieważniony 9 października ze względu na przekroczenie budżetu[16]. 5 listopada 2009 ogłoszono kolejny przetarg na 14 pojazdów[17], ale o nieco innych parametrach technicznych – m.in. zrezygnowano z jednoprzestrzenności składów[18]. Konkurs ponownie wygrała Pesa, proponując całkowicie nowe składy – 33WE. 26 marca 2010 podpisano umowę ich zakupu[19].

W przetargach dla WKD Pesa nie mogła zaproponować pojazdów z rodziny Elf, m.in. ze względu wymagany mniejszy minimalny promień łuku (WKD – 22 m, Elf – 100 m) oraz wysokość podłogi (WKD – od 400 do 600 mm, Elf – od 760 do 800 mm)[20][21].

Nowy pojazd został zaprojektowany przez Pesę przy udziale Instytutu Pojazdów Szynowych „Tabor” w ramach prac rozwojowych[22].

Konstrukcja[edytuj | edytuj kod]

Nadwozie[edytuj | edytuj kod]

33WE to pojazd sześcioczłonowy, dwuprzestrzenny i częściowo niskopodłogowy. Jest przeznaczony do obsługi połączeń aglomeracyjnych. Jeden zespół tworzą dwie identyczne, trójczłonowe części[23] oznaczone jako a i b. Każda z nich jest wyposażona w jedną kabinę maszynisty i specjalny pulpit sterowniczy (tzw. manewrowy) na przeciwległym końcu, wyposażony w wyświetlacze stanów pracy pojazdu i monitoring[1]. Dzięki temu w warunkach warsztatowych obie połówki mogą poruszać się w pełni samodzielnie[1]. Zdecydowano się na takie rozwiązanie ze względu na częste kolizje z pojazdami drogowymi, do których dochodzi na trasie WKD[1].

Wnętrze[edytuj | edytuj kod]

Wnętrze EN97-007

Obie części składu posiadają po 4 pary odskokowo-przesuwnych drzwi[23]. Podłoga w obrębie drzwi jest na wysokości 500 mm ponad główką szyny[1]. W składzie większość foteli umieszczono równolegle do okien, a klasyczne siedzenia 2+2 umiejscowiono wyłącznie w członach środkowych obu części jednostki[24]. W składzie znajduje się 8 miejsc dla rowerów oraz 4 miejsca dla osób niepełnosprawnych[23]. Pojazdy są wyposażone w klimatyzację kabin maszynisty i części pasażerskiej, system monitoringu i system informacji wizualnej (wewnętrznej i zewnętrznej) oraz dźwiękowej, ale nie mają toalet[1].

Podwozie i napęd[edytuj | edytuj kod]

Wózek napędny typu 34MN

Każdy z sześciu członów jest oparty na jednym wózku. Cztery z nich znajdujące się pod członami skrajnymi każdej z połówek to wózki napędne typu 34MN o rozstawie osi 2300 mm, a dwa pozostałe to wózki toczne typu 43AN o rozstawie osi 2100 mm. Rozstaw czopów skrętu dla każdej z połówek jednostki to 11 750 mm. Taka konfiguracja pozwala na pokonywanie łuków o minimalnym promieniu 23,5 m[25].

Pojazdy zostały zaprojektowane do zasilania prądem stałym o napięciu 3000 V, które wówczas było docelowym napięciem WKD. W okresie przejściowym były one zasilane prądem o napięciu 600 V dzięki zastosowaniu przetwornicy 600/3000 V. Pojazdy nie mogą być jednocześnie przystosowane do obu napięć[1].

Napęd stanowi 8 asynchronicznych silników trójfazowych typu TME42-26-4 produkcji TSA o mocy 180 kW każdy. Moment obrotowy przekazywany jest na osie zestawów kołowych za pomocą dwustopniowej przekładni AWHC500Z produkcji Wikov[25].

Bezpieczeństwo[edytuj | edytuj kod]

Wytrzymałość konstrukcji określono jako P-III według normy PN-EN 12663[26]. Pojazdy są wyposażone funkcję Radio-Stop poprzez radiotelefon produkcji Pyrylandii[1].

Modyfikacje na życzenie pasażerów[edytuj | edytuj kod]

W czasie testów prototypu WKD umożliwiła pasażerom zgłaszanie uwag dotyczących pociągu, z których część została uwzględniona przy budowie kolejnych egzemplarzy – w przestrzeni pasażerskiej zamontowano dodatkowe poręcze i zmieniono ułożenie części istniejących, zmodyfikowano system informacji pasażerskiej, zmniejszono część półek bagażowych i zmieniono sposób mocowania rowerów, ponadto wyregulowano usprężynowanie pojazdu i zmniejszono hałas stacjonarny[27].

W okresie wakacyjnym 2012 roku pojawiły się problemy z klimatyzacją, w związku z którymi system klimatyzacji został przebudowany we wszystkich pojazdach[28].

Awaryjność[edytuj | edytuj kod]

Pojazdy wymagają częstych reprofilacji powierzchni tocznych zestawów kołowych[29]. Z tego powodu na początku 2013 roku WKD udostępniła Pesie jeden egzemplarz na dodatkowe badania na torze doświadczalnym Instytutu Kolejnictwa w Węglewie koło Żmigrodu oraz na linii WKD[30]. Na początku 2014 roku jeden z egzemplarzy był użytkowany na linii WKD ze zmodyfikowanym system sterowania. Modyfikacja polegała na zwiększeniu udziału hamulca elektrodynamicznego w procesie hamowania[31]. Ostatecznie zmiana ta została wprowadzona we wszystkich EN97[32].

Pasażerowie korzystający z nowych jednostek skarżyli się na ergonomię wnętrza oraz na problemy z działaniem klimatyzacji[33]. W lipcu 2013 jeden z zespołów został wyłączony z eksploatacji przez Urząd Transportu Kolejowego ze względu na zbyt dużą temperaturę i zawartość dwutlenku węgla w jego wnętrzu[34]. Podobna sytuacja powtórzyła się w czerwcu 2014, wówczas UTK kazał wyłączyć 4 pojazdy[35]. Ze względu na problemy z klimatyzacją Pesa wykonała modyfikację kanałów nawiewnych oraz okleiła szyby folią[36].

16 października 2013 na terenie lokomotywowni doszło do pożaru kabiny EN97. Sprawa była badana przez specjalnie powołaną komisję, inne egzemplarze EN97 nie zostały wycofane ze służby[37].

Eksploatacja[edytuj | edytuj kod]

EN97-001 na stacji Grodzisk Mazowiecki Radońska
EN97-002 na przystanku Warszawa Salomea
EN97-010 na przystanku Warszawa Zachodnia WKD
Państwo Przewoźnik Typ Liczba
sztuk 		Oznaczenie Dostawa Początek
eksploatacji
 Polska WKD 33WE 14 EN97-001 7 grudnia 2011 12 stycznia 2012 (obserwowana)
17 lutego 2012 (regularna) 		[38][39][40]
EN97-002 28 marca 2012 3 kwietnia 2012 [41]
EN97-003 25 kwietnia 2012 10 maja 2012 [42]
EN97-004 26 kwietnia 2012 9 maja 2012 [42]
EN97-005 30 maja 2012 1 czerwca 2012 [43]
EN97-006 31 maja 2012 5 czerwca 2012 [43]
EN97-007 26 czerwca 2012 3 lipca 2012 [44]
EN97-008 28 czerwca 2012 5 lipca 2012 [44]
EN97-009 24 lipca 2012 5 sierpnia 2012 [45]
EN97-010 31 lipca 2012 10 sierpnia 2012 [45]
EN97-011 28 sierpnia 2012 6 września 2012 [46]
EN97-012 30 sierpnia 2012 7 września 2012 [46]
EN97-013 22 września 2012 27 września 2012 [47]
EN97-014 28 września 2012 3 października 2012 [47]

26 marca 2010 podpisano umowę na zakup 14 składów dla Warszawskiej Kolei Dojazdowej za 284,2 mln zł[19].

7 grudnia 2011 pierwszy egzemplarz został dostarczony do lokomotywowni w Grodzisku Mazowieckim, 8 grudnia rozpoczął testy na linii WKD, a 11 stycznia 2012 miał miejsce ostateczny odbiór, po czym rozpoczęto eksploatację obserwowaną w ruchu pasażerskim[26][48], która służyła zebraniu uwag od pasażerów pod kątem wprowadzenia ewentualnych modyfikacji w kolejnych zamówionych pojazdach[49]. 17 lutego pojazd rozpoczął regularną obsługę linii WKD[19].

28 marca 2012 do Grodziska przyjechał drugi skład[50] zmodyfikowany w stosunku do prototypu zgodnie z uwagami pasażerów, który został odebrany 30 marca[27][26]. Kolejne egzemplarze były dostarczane po dwie sztuki miesięcznie[51][52]. 28 września 2012 ostatni z pojazdów został dostarczony[53], a 3 października wyjechał on na trasę[47].

Sukcesywnie, wraz z dostarczaniem składów EN97, kolejne jednostki EN94 były sprzedawane jako złom[54][55]. Na początku 2014 roku pojazdy serii EN94 były jednak nadal użytkowane – w godzinach szczytu uruchamianych było 7–8 pojazdów EN97 i 3–4 pojazdy EN94[31]. 1 lipca 2015 EN94 zostały wycofane na okresy wakacyjny w związku ograniczeniem ruchu na WKD związany z remontem, tym samym EN97 stały się jedynymi pojazdami obsługującymi linię WKD[56].

Latem 2013 roku WKD planowało zmianę napięcia sieci trakcyjnej z 600V na 3000 V, jednak ze względu na problemy ze składami serii EN97 zmiana napięcie została odłożona na później[36]. W nocy z 30 kwietnia na 1 maja 2016 miało miejsce pierwsze próbne załączenie nowego napięcia, podczas którego jednostka EN97-001 przejechała jako pociąg służbowy na trasie Grodzisk Mazowiecki Radońska – Komorów – Grodzisk Mazowiecki Radońska[57]. 28 maja, pierwszego dnia po zmianie napięcia w sieci WKD[58], około godz. 4:30 skład EN97-011 podczas przejazdu służbowego z Grodziska do Warszawy uległ awarii, przez co do godz. 7:00 na linii występowały utrudnienia[59].

1 czerwca 2016 około godz. 0:15[60] ciężarówka marki MAN przejeżdżająca przez przejazd[61] przy przystanku Grodzisk Mazowiecki Jordanowice[60] uderzyła w skład EN97-001[61] jadący z Warszawy do Grodziska. Pociąg wykoleił się, w związku z czym do godz. 10:10 występowały utrudnienia na linii i na odcinku z Grodziska do Podkowy Leśnej funkcjonowała autobusowa komunikacja zastępcza[60].

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b c d e f g h Paweł Terczyński. Nowe zespoły trakcyjne WKD serii EN97. „Świat Kolei”. 9/2012, s. 12-13. Emi-press. ISSN 1234-5962. (pol.). 
  2. ↑ Электропоезд EN95. [w:] 14 [on-line]. advantageaustria.org. [dostęp 2013-02-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-12-06)]. (ros.).
  3. ↑ Ryszard Rusak. Od Pafawagu do Bombardiera. 60 lat Państwowej Fabryki Wagonów Pafawag we Wrocławiu. „Świat Kolei”. 10/2005. Łódź: Emi-press. ISSN 1234-5962. 
  4. ↑ a b Paweł Terczyński. Pafawag – kronika produkcji. „Świat Kolei”. 10/2005. Łódź: Emi-press. ISSN 1234-5962. 
  5. ↑ Elektryczne zespoły trakcyjne. W: Paweł Terczyński: Atlas Lokomotyw 2007. Wyd. III. Poznań: Poznański Klub Modelarzy Kolejowych, 2007, s. 74-103. ISBN 978-83-920757-7-6. (pol.).
  6. ↑ Paweł Terczyński. Wagony i zespoły spalinowe w obsłudze ruchu regionalnego na PKP. „Świat Kolei”. 9/2008, s. 12-21. Łódź: Emi-press. ISSN 1234-5962. 
  7. ↑ Bogdan Waga. Elektryczne na start. „Koleje Małe i Duże”. 1/2007, s. 18-27. Łódź: Emi-press. ISSN 1234-5962. 
  8. ↑ EN95. W: Paweł Terczyński: Atlas Lokomotyw 2007. Wyd. III. Poznań: Poznański Klub Modelarzy Kolejowych, 2007, s. 96. ISBN 978-83-920757-7-6. (pol.).
  9. ↑ Sprzedaż nowych pojazdów kolejowych do ruchu pasażerskiego w 2007 roku. inforail.pl, 2008-01-14. [dostęp 2012-10-04]. (pol.).
  10. ↑ Dostawy nowych pojazdów kolejowych do ruchu pasażerskiego w 2008 roku. inforail.pl, 2009-01-20. [dostęp 2012-10-04]. (pol.).
  11. ↑ Sprzedaż nowych pojazdów kolejowych do ruchu pasażerskiego w 2009 roku. inforail.pl, 2010-01-26. [dostęp 2012-10-04]. (pol.).
  12. ↑ Rynek nowych pojazdów kolejowych do ruchu pasażerskiego w 2010 roku. inforail.pl, 2011-02-15. [dostęp 2012-10-04]. (pol.).
  13. ↑ Rynek nowych pojazdów kolejowych do ruchu pasażerskiego w 2011 roku. inforail.pl, 2012-02-09. [dostęp 2012-10-04]. (pol.).
  14. ↑ Tomasz Tomaszewski. EN95 – nowy zespół trakcyjny dla Warszawskich Kolei Dojazdowych. „Świat Kolei”. 9/2004, s. 3. Łódź: Emi-press. ISSN 1234-5962. 
  15. ↑ WKD kupuje pociągi. infotram.pl, 2009-06-02. [dostęp 2012-06-05]. (pol.).
  16. ↑ Grodzisk Mazowiecki: Warszawska Kolej Dojazdowa nie kupi nowego taboru. infotram.pl, 2009-10-11. [dostęp 2012-06-05]. (pol.).
  17. ↑ Nowy przetarg na 14 ezetów dla WKD. rynek-kolejowy.pl, 2009-11-05. [dostęp 2012-06-05]. (pol.).
  18. ↑ Przetarg na dostawę 14 ezt dla WKD. infotram.pl, 2009-11-10. [dostęp 2012-06-05]. (pol.).
  19. ↑ a b c EN97 dla Warszawskiej Kolei Dojazdowej. infotram.pl, 2012-02-21. [dostęp 2012-02-29]. (pol.).
  20. ↑ Przetarg na dostawę 14 ezt dla WKD. infotram.pl, 2009-11-10. [dostęp 2014-06-05]. (pol.).
  21. ↑ Paweł Terczyński. Elektryczne zespoły trakcyjne rodziny Elf. „Świat Kolei”. 3/2012, s. 26-33. Łódź: Emi-press. ISSN 1234-5962. 
  22. ↑ Jarosław Czerwiński, Zbigniew Durzyński: Możliwości współpracy Instytutu Pojazdów Szynowych Tabor z producentami pojazdów szynowych. mr.gov.pl, 2016-07-05. s. 6. [dostęp 2016-08-06]. (pol.).
  23. ↑ a b c Pierwszy skład EN97 już w stolicy!. kurier-kolejowy.pl, 2012-01-12. [dostęp 2012-09-03]. (pol.).
  24. ↑ Nowy pociąg WKD prawie gotowy. rynek-kolejowy.pl. [dostęp 2012-05-31]. (pol.).
  25. ↑ a b Dwunapięciowe zespoły trakcyjne 33WE dla WKD. W: Robert Kroma, Janusz Sosiński, Krzysztof Zintel: Normalnotorowe wagony silnikowe kolei polskich 1991–2013. Wyd. 1. Poznań: BWH Kolpress, 2014, s. 212-216, seria: Encyklopedia taboru. ISBN 978-83-933257-6-4. (pol.).
  26. ↑ a b c Zakup kolejowego taboru pasażerskiego do obsługi połączeń regionalnych na linii Warszawskiej Kolei Dojazdowej w Warszawskim Obszarze Metropolitalnym. wkd-rpowm.eu. [dostęp 2016-08-06]. (pol.).
  27. ↑ a b Kamil Kubacki: Które z sugestii pasażerów uwzględniono w nowych pociągach WKD?. Obiektyw info, 2012-04-11. [dostęp 2012-06-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-06-28)]. (pol.).
  28. ↑ Wadliwa klimatyzacja w pojazdach EN97. kurier-kolejowy.pl, 2012-07-27. [dostęp 2012-09-14]. (pol.).
  29. ↑ Nowe pociągi Pesy zawiodły WKD. Pasażerów wożą stare składy. rynek-kolejowy.pl, 2013-01-29. [dostęp 2013-01-29]. (pol.).
  30. ↑ WKD: czas zmian (wywiad). kurier-kolejowy.pl, 2013-03-31. [dostęp 2013-04-03]. (pol.).
  31. ↑ a b Pesa pracuje nad rozwiązaniem problemów nowych pociągów WKD. rynek-kolejowy.pl, 2014-02-07. [dostęp 2014-02-08]. (pol.).
  32. ↑ WKD przejdzie na 3 kV za około 18 miesięcy. kurier-kolejowy.pl, 2014-08-26. [dostęp 2014-08-27]. (pol.).
  33. ↑ EN97 Artykuł o problemach technicznych EN97. WPR24, 2013-08-01. [dostęp 2013-10-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-10-29)]. (pol.).
  34. ↑ UTK wyłącza z eksploatacji nowy pociąg WKD. rynek-kolejowy.pl, 2013-07-31. [dostęp 2013-08-01]. (pol.).
  35. ↑ UTK wyłączył w czerwcu wiele pojazdów, m.in. KD i WKD. Co dalej?. rynek-kolejowy.pl, 2014-06-20. [dostęp 2014-06-20]. (pol.).
  36. ↑ a b WKD gotowa do zmiany napięcia. Ale jeszcze poczeka. rynek-kolejowy.pl, 2014-09-01. [dostęp 2014-09-02]. (pol.).
  37. ↑ Komisja zbada sprawę pożaru wukadki. wiadomosci.wpr24.pl, 2013-10-18. [dostęp 2013-10-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-10-29)]. (pol.).
  38. ↑ Dostarczono nowy pojazd. wkd-rpowm.eu. [dostęp 2016-03-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-07)]. (pol.).
  39. ↑ Pierwszy kurs EN97-001 w ruchu pasażerskim. wkd-rpowm.eu. [dostęp 2016-03-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-07)]. (pol.).
  40. ↑ Grodzisk Mazowiecki: EN97-001 oficjalnie przekazany. inforail.pl, 2012-02-17. [dostęp 2018-01-29]. (pol.).
  41. ↑ Dostawa pojazdu EN97-002. wkd-rpowm.eu. [dostęp 2016-03-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-07)]. (pol.).
  42. ↑ a b Dostawa pojazdów EN97-003 i EN97-004. wkd-rpowm.eu. [dostęp 2016-03-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-07)]. (pol.).
  43. ↑ a b Dostawa pojazdów EN97-005 i EN97-006. wkd-rpowm.eu. [dostęp 2016-03-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-07)]. (pol.).
  44. ↑ a b Dostawa pojazdów EN97-007 i EN97-008. wkd-rpowm.eu. [dostęp 2016-03-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-07)]. (pol.).
  45. ↑ a b Dostawa pojazdów EN97-009 i EN97-010. wkd-rpowm.eu. [dostęp 2016-03-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-07)]. (pol.).
  46. ↑ a b Dostawa pojazdów EN97-011 i EN97-012. wkd-rpowm.eu. [dostęp 2016-03-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-07)]. (pol.).
  47. ↑ a b c Dostawa pojazdów EN97-013 i EN97-014. wkd-rpowm.eu. [dostęp 2016-03-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-07)]. (pol.).
  48. ↑ 14 nowych pociągów dla WKD. wkd.com.pl, 2012-07-12. [dostęp 2012-10-07]. (pol.).
  49. ↑ EN97 dopuszczony do eksploatacji. rynek-kolejowy.pl, 2012-01-13. [dostęp 2012-02-29]. (pol.).
  50. ↑ Drugi pociąg WKD już kursuje. wiadomosci.wpr24.pl, 2012-04-05. [dostęp 2012-05-31]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-05-12)]. (pol.).
  51. ↑ WKD ma już cztery nowe pociągi. rynek-kolejowy.pl, 2012-04-26. [dostęp 2012-04-26]. (pol.).
  52. ↑ WKD ma już sześć nowych pociągów. rynek-kolejowy.pl, 2012-05-31. [dostęp 2012-05-31]. (pol.).
  53. ↑ Wszystkie nowe pociągi WKD już wożą pasażerów. rynek-kolejowy.pl, 2012-10-04. [dostęp 2012-10-04]. (pol.).
  54. ↑ WKD sprzedaje pociągi EN94 w cenie złomu. rynek-kolejowy.pl, 2012-06-15. [dostęp 2012-09-03]. (pol.).
  55. ↑ WKD sprzedaje dwa pociągi serii EN94. kurier-kolejowy.pl, 2012-08-22. [dostęp 2012-09-05]. (pol.).
  56. ↑ Witold Urbanowicz: WKD rusza z remontem. Wakacje bez EN94. 2015-06-30. [dostęp 2015-06-30]. (pol.).
  57. ↑ Adam Fabisiewicz: Pociąg 39WE odebrany przez wukadkę. grodzisknews.pl, 2016-05-06. [dostęp 2016-05-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-05-06)]. (pol.).
  58. ↑ Warszawska Kolej Dojazdowa: Zmiana napięcia zasilania w sieci trakcyjnej linii WKD. wkd.com.pl, 2016-05-30. [dostęp 2016-05-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-05-30)]. (pol.).
  59. ↑ Warszawska Kolej Dojazdowa: Utrudnienia na linii WKD w dniu 28.05.2016 (zakończone). wkd.com.pl, 2016-05-28. [dostęp 2016-05-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-05-28)]. (pol.).
  60. ↑ a b c Warszawska Kolej Dojazdowa: Uwaga! Wypadek na przejeździe kolejowym i bardzo poważne utrudnienia (zakończone). wkd.com.pl, 2016-06-01. [dostęp 2016-06-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-06-01)]. (pol.).
  61. ↑ a b Dominik Pietraszek: Ciężarówka zderzyła się z wukadką. grodzisknews.pl, 2016-06-01. [dostęp 2016-06-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-06-01)]. (pol.).
Pojazdy produkowane przez grupę Pesa (Pesa Bydgoszcz i Pesa Mińsk Mazowiecki)
Produkcja
Elektryczne zespoły trakcyjne
Elektryczne wagony silnikowe
Spalinowe zespoły trakcyjne
Spalinowe wagony silnikowe
Wagony sterownicze
Wagony doczepne
Lokomotywy
Tramwaje
Modernizacje
Elektryczne zespoły trakcyjne
Lokomotywy spalinowe
Lokomotywy wodorowe
Tramwaje

Pojazdy trakcyjne eksploatowane w Polsce
Lokomotywy elektryczne
Lokomotywy spalinowe
Lokomotywy parowe[B]
Elektryczne wagony i zespoły trakcyjne
Spalinowe zespoły trakcyjne
Autobusy szynowe
Spalinowe wagony silnikowe
Parowozy wąskotorowe[B]
Spalinowozy wąskotorowe
Wąskotorowe spalinowe
wagony silnikowe
  1. ↑ Kursywą zaznaczone serie wycofane z ruchu liniowego.
  2. ↑ a b Wymienione tylko ważniejsze serie.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Pesa_33WE&oldid=66666749”