Edmund Norwid-Kudło

Edmund Norwid-Kudło
	1 zwycięstwo
	kapitan pilot
Data i miejsce urodzenia	18 października 1895 ; Mińsk
Data i miejsce śmierci	23 stycznia 1931 ; Warszawa
	Przebieg służby
Siły zbrojne	Armia Imperium Rosyjskiego; I Korpus Polski; Wojsko Polskie
Formacja	Carskie Siły Powietrzne; Lotnictwo Wojska Polskiego
Jednostki	35. Oddział Awiacyjny; Polski Oddział Awiacyjny; 2. wielkopolska eskadra lotnicza; 3 pułk lotniczy; 5 pułk lotniczy
Stanowiska	dowódca eskadry
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa,; wojna polsko-bolszewicka
	Odznaczenia
	; ;
	Multimedia w Wikimedia Commons

Edmund Norwid-Kudło (ur. 6 października^?/18 października 1895 w Mińsku, zm. 23 stycznia 1931 w Warszawie) – kapitan pilot Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Syn Józefa i Aleksandry Fijałkowskiej. Po wybuchu I wojny światowej w październiku 1914 roku przerwał studia w Instytucie Drogowym w Petersburgu i zgłosił się ochotniczo do służby w armii Imperium Rosyjskiego. 15 października został skierowany do szkoły lotniczej w Gatczynie, którą ukończył 5 września 1915 roku^[1]. Otrzymał przydział do 35. Oddziału Awiacyjnego i walczył na froncie południowo-zachodnim^[2]. W czasie walk powietrznych był trzykrotnie ranny oraz dwukrotnie ciężko kontuzjowany^[3].

20 września 1917 roku wstąpił do I Korpusu Polskiego, gdzie służył w I Polskim Oddziale Awiacyjnym^[1]. Dzięki pomocy swojego ojca, który był zawiadowcą stacji kolejowej w Kozyrewie, i 15. letniego brata doprowadził do tego, że Oddział przejął dwa pociągi z samolotami pozostawione przez Rosjan^[4]. Za ten czyn rtm. Piotr Skuratowicz, dowódca lotnictwa I Korpusu, zgłosił go do odznaczenia odznaką honorową lotnika wojskowego^[5]. 3 maja 1918 roku Norwid-Kudło wykonał loty pokazowe w Bobrujsku podczas uroczystej defilady jednostek Korpusu^[6]. Pod koniec maja 1918 roku, wobec groźby przejęcia samolotów Oddziału przez Rosjan, chorąży Norwid-Kudło spowodował katastrofę swego samolotu^[7].

Przedostał się do Polski i 15 grudnia 1918 roku wstąpił do polskiego lotnictwa. Od 15 grudnia 1918 roku do 31 stycznia 1919 roku przeszedł przeszkolenie na lotnisku mokotowskim, 22 lutego został skierowany na dalsze szkolenie na Ławicę. 6 lutego 1919 roku, dekretem Naczelnego Wodza, został mianowany pilotem^[8] i 10 marca qskierowany do służby w 2 Wielkopolskiej eskadrze lotniczej^[2]. 1 kwietnia 1919 roku został mianowany jej dowódcą i wyruszył z nią na front wielkopolski^[9]. W lipcu 1919 roku dowodzona przez niego eskadra została skierowana na front w rejon Mińska. Brał udział w lotach bojowych, osłaniał samoloty wykonujące bombardowania obiektów wojskowych w Mińsku^[10]. Z powodu strat wśród sprzętu i załóg pod koniec lipca por. Norwid-Kudło i sierż. Antoni Smętkowski byli jedną z dwóch załóg wykonujących loty w 13 eskadrze^[11]. 1 kwietnia 1920 roku został awansowany na stopień kapitana^[12].

Podczas walk, 20 maja 1920 roku, w rejonie Jakszyc zestrzelił radziecki samolot typu Nieuport^[13]. Po zakończeniu działań wojennych od 16 listopada 1920 roku służył w dywizjonie zapasowym 3. pułku lotniczego w Poznaniu^[14]. 19 listopada 1921 roku został przeniesiony do rezerwy^[15]. W 1930 roku został przeniesiony w rezerwie z poznańskiego 3. pułku lotniczego do 5. pułku lotniczego w Lidzie^[16].

Zmarł 23 stycznia 1931 roku w Warszawie^[17], został pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach^[15].

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

W czasie swej służby otrzymał odznaczenia^[2]^[6]:

Srebrny Krzyż Orderu Wojennego Virtuti Militari nr 3028,
Krzyż Walecznych (trzykrotnie),
Polową Odznakę Pilota nr 80^[18],
Order Świętego Jerzego kl. I–IV.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ ^a ^b Januszewski 2018 ↓, s. 100.
↑ ^a ^b ^c Norwid (Narwid)* Kudło Edmund kpt. pil.. bequickorbedead.com. [dostęp 2019-12-18]. (pol.).
↑ Ks. Robert Kulczyński SDB: Historia w zdjęciach zapisana. kruszwica.tk. [dostęp 2019-12-24].
↑ Romeyko 1933 ↓, s. 38.
↑ Januszewski 2018 ↓, s. 101.
↑ ^a ^b Mistrzowski lotnik. „Placówka”. 71/1918, s. 2, 12 maja 1918. Bobrujsk: Kazimierz Próchnik. OCLC 899803044.
↑ Romeyko 1933 ↓, s. 41.
↑ Dziennik Rozkazów Wojskowych, 1919, s. 406. sbc.org.pl. [dostęp 2019-12-22]. (pol.).
↑ Pawlak 1989 ↓, s. 201.
↑ U lotników w Mińsku. „Polska Flota Napowietrzna: dwutygodnik ilustrowany : lotnictwo, aeronautyka i automobilizm : organ Inspektoratu Wojsk Lotniczych”. 6-7, s. 195, 15 października i 1 listopada 1919. Poznań: Inspektorat Wojsk Lotniczych. OCLC 1036659616.
↑ Tarkowski 1991 ↓, s. 84.
↑ Dziennik Personalny M.S.Wojsk., Nr 36 z dn. 22.09.1920 r., s. 897. polona.pl. [dostęp 2019-12-22]. (pol.).
↑ Łukasz Łydżba: II Wielkopolska Eskadra Lotnicza (13. Eskadra Myśliwska). „Lotnictwo z szachownicą”. 7 (4/2003), s. 26, 2003. Wrocław: Wydawnictwo Sanko. ISSN 1643-5702. OCLC 69537539.
↑ Rocznik Oficerski, 1923, s. 933. wbc.poznan.pl. [dostęp 2019-12-22]. (pol.).
↑ ^a ^b Edmund Norwid-Kudło. niebieskaeskadra.pl. [dostęp 2019-12-18]. (pol.).
↑ Dziennik Personalny M.S.Wojsk., Nr 7 z dn. 25.03.1930 r., s. 89. polona.pl. [dostęp 2019-12-22]. (pol.).
↑ Dziennik Personalny M.S.Wojsk., Nr 4 z dn. 22.02.1932, s. 174. polona.pl. [dostęp 2019-12-22]. (pol.).
↑ Dziennik Personalny M.S.Wojsk., Nr 15 z dn. 11.11.1928 r., s. 430. polona.pl. [dostęp 2019-12-22]. (pol.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Stanisław Januszewski: Awiacja I Korpusu Polskiego na Wschodzie 1917-1918. Wrocław: Fundacja Otwartego Muzeum Techniki, 2018. ISBN 978-83-64688-18-8.
Jerzy Pawlak: Polskie eskadry w latach 1918–1939. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1989. ISBN 83-206-0760-4. OCLC 69601095.
Marian Romeyko: Ku czci poległych lotników: księga pamiątkowa. Warszawa: Wydawnictwo Komitetu Budowy Pomnika ku czci Poległych Lotników, 1933. OCLC 830230270.
Krzysztof A. Tarkowski: Lotnictwo polskie w wojnie z Rosją Sowiecką: 1919–1920. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1991. ISBN 83-206-0985-2. OCLC 69498511.

[CITEREFJanuszewski2018100-1] Januszewski 2018 ↓, s. 100.

[beq-2] Norwid (Narwid)* Kudło Edmund kpt. pil.. bequickorbedead.com. [dostęp 2019-12-18]. (pol.).

[:0-3] Ks. Robert Kulczyński SDB: Historia w zdjęciach zapisana. kruszwica.tk. [dostęp 2019-12-24].

[CITEREFRomeyko193338-4] Romeyko 1933 ↓, s. 38.

[CITEREFJanuszewski2018101-5] Januszewski 2018 ↓, s. 101.

[plac-6] Mistrzowski lotnik. „Placówka”. 71/1918, s. 2, 12 maja 1918. Bobrujsk: Kazimierz Próchnik. OCLC 899803044.

[CITEREFRomeyko193341-7] Romeyko 1933 ↓, s. 41.

[:1-8] Dziennik Rozkazów Wojskowych, 1919, s. 406. sbc.org.pl. [dostęp 2019-12-22]. (pol.).

[CITEREFPawlak1989201-9] Pawlak 1989 ↓, s. 201.

[:2-10] U lotników w Mińsku. „Polska Flota Napowietrzna: dwutygodnik ilustrowany : lotnictwo, aeronautyka i automobilizm : organ Inspektoratu Wojsk Lotniczych”. 6-7, s. 195, 15 października i 1 listopada 1919. Poznań: Inspektorat Wojsk Lotniczych. OCLC 1036659616.

[CITEREFTarkowski199184-11] Tarkowski 1991 ↓, s. 84.

[:3-12] Dziennik Personalny M.S.Wojsk., Nr 36 z dn. 22.09.1920 r., s. 897. polona.pl. [dostęp 2019-12-22]. (pol.).

[:4-13] Łukasz Łydżba: II Wielkopolska Eskadra Lotnicza (13. Eskadra Myśliwska). „Lotnictwo z szachownicą”. 7 (4/2003), s. 26, 2003. Wrocław: Wydawnictwo Sanko. ISSN 1643-5702. OCLC 69537539.

[:5-14] Rocznik Oficerski, 1923, s. 933. wbc.poznan.pl. [dostęp 2019-12-22]. (pol.).

[nieb-15] Edmund Norwid-Kudło. niebieskaeskadra.pl. [dostęp 2019-12-18]. (pol.).

[:6-16] Dziennik Personalny M.S.Wojsk., Nr 7 z dn. 25.03.1930 r., s. 89. polona.pl. [dostęp 2019-12-22]. (pol.).

[:7-17] Dziennik Personalny M.S.Wojsk., Nr 4 z dn. 22.02.1932, s. 174. polona.pl. [dostęp 2019-12-22]. (pol.).

[:8-18] Dziennik Personalny M.S.Wojsk., Nr 15 z dn. 11.11.1928 r., s. 430. polona.pl. [dostęp 2019-12-22]. (pol.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]