Edukacja seksualna
Edukacja seksualna – w wąskim rozumieniu: dział edukacji biologicznej i oświaty zdrowotnej zajmujący się seksualnością i płodnością człowieka, w szerszym (i bardziej prawidłowym) rozumieniu – oświata seksualna to wyodrębniony dział interdyscyplinarnej edukacji dotyczącej seksualności człowieka nie tylko w aspekcie biologicznym i zdrowotnym, ale przede wszystkim w aspekcie kulturowym, społecznym, filozoficznym, historycznym, a nawet prawnym i politycznym. WHO i BZgA zaleca edukację seksualną odpowiednią do etapu rozwoju (ang. development-appropriate) dla dzieci w Europie niezależnie od ich wieku[1].
Te dwa podejścia do edukacji seksualnej – często nie rozróżniane w Polsce – są czytelnie wyodrębnione w obszarze kulturowym języka angielskiego, gdzie wąskie rozumienie edukacji seksualnej to sexual education a szerokie jej rozumienie, to gender education.
W ramach edukacji seksualnej w wąskim rozumieniu przekazuje się na ogół (na poziomie dostosowanym do wieku słuchaczy) wiedzę o:
- anatomii i fizjologii człowieka w aspekcie różnic płciowych;
- fizjologii aktu seksualnego i jego sensie biologicznym;
- płodności i możliwościach jej regulowania (antykoncepcji);
- przebiegu ciąży oraz porodu;
- aspektach medycznych: zaburzeniach życia płciowego, chorobach przenoszonych drogą płciową.
W ramach edukacji seksualnej w szerokim rozumieniu (gender education)- oprócz poszerzonej wiedzy o zagadnieniach opisanych wyżej – przekazuje się na ogół (przykładowo) dodatkową wiedzę o:
- kulturowych uwarunkowaniach związanych z płcią biologiczną, nieoczywistości tego, co w płci wynika z biologii, a co jest uwarunkowane kulturowo i społecznie;
- kwestiach równości płci, szczególnie w aspekcie podejmowanych ról społecznych, przysługujących praw, funkcjonujących stereotypów społecznych i uprzedzeń;
- orientacji seksualnej jako jednej z cech indywidualnych, warunkujących funkcjonowanie społeczne;
- płci i orientacji seksualnej jako czynniku zagrożenia wykluczeniem społecznym;
- pogłębionym podejściu do źródeł i skutków takich zjawisk społecznych związanych ze sferą seksualną, jak prostytucja czy pornografia;
- relacjach psychospołecznych (w tym – seksualnych) między ludźmi w aspekcie ich płci i orientacji seksualnej;
- prawa związanego z płciowością, w szczególności – praw reprodukcyjnych.
Przegląd kilkuset badań wykazał, że edukacja seksualna zmniejsza odsetek ciąż nastolatek i zakażeń chorobami wenerycznymi[2]. Badania naukowe podkreślają, że dostęp do edukacji seksualnej (podobnie jak do antykoncepcji) jest potrzebny, gdyż ciąże nastolatek wiążą się ze zwiększonym ryzykiem wcześniactwa, niskiej masy urodzeniowej i śmiertelnością niemowląt oraz matek[3][4].
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Federal Centre for Health Education (BZgA), World Health Organization Regional Office for Europe, WHO Regional Office for Europe and BZgA Standards for Sexuality Education in Europe Standards for Sexuality Education in Europe, 2010, s. 13, ISBN 978-3-937707-82-2 .
- ↑ thenationalcampaign.org/sites/default/files/resource-primary-download/EA2007_full_0.pdf
- ↑ Pregnancy in adolescents. [Adolesc Med State Art Rev. 2012] – PubMed – NCBI.
- ↑ Contraception for primary care pro... [Adolesc Med State Art Rev. 2012] – PubMed – NCBI.
Linki zewnętrzne
- Joanna Podgórska: Polowanie na bociana. Rozmowa z dr. Markiem Babikiem o edukacji seksualnej w II RP.. Polityka, 2014.