Edukacja w Mławie
Edukacja w Mławie ma bogate tradycje historyczne[potrzebny przypis], a od niedawna[potrzebny przypis] zapewnia pełny cykl edukacyjny od żłobka po studia wyższe.
Szkoły i placówki edukacyjne historyczne[edytuj | edytuj kod]
Pierwszą w Mławie profesjonalną placówką oświatową była czteroklasowa szkoła wydziałowa, która została przeniesiona w 1833 roku z Żuromina do Mławy[1]. Jej nazwa była potem zmieniana na obwodową i na szkołę powiatową[1]. W szkole powiatowej uczyła się młodzież z całego regionu. Zapewniała wykształcenie wielu osobom, które potem zajmowały stanowiska w administracji[1]. Szkoła ta znajdowała się przy obecnej ulicy Narutowicza, a dawnej Szkolnej[1].
W ramach represji po powstaniu styczniowym 1863 roku władze zlikwidowały placówkę w 1869 roku[1].
W 1892 roku powstała 4-klasowa pensja tylko dla dziewcząt, której właścicielką była Antonina Mrozowska[1]. Początkowo w budynku przy Zielonym Rynku, od 1896 roku, przeniesiona na ulicę Niborską, powiększona została o 5 klasę[1]. W 1906 roku pensja została przeniesiona do nowego gmachu, wybudowanego specjalnie na jej potrzeby, znajdującego się przy ulicy Sienkiewicza[1]. Wtedy była to szkoła siedmioklasowa z polskim językiem wykładowym[1].
W XIX wieku mławska oświata miała problem z brakiem odpowiedniego lokalu i niechęcią oraz wrogością władz carskich do tworzenia instytucji kształcącej Polaków[1]. Po zlikwidowaniu składu monopolu spirytusowego w Mławie i przeniesieniu go do Łomży problem lokalu został rozwiązany[1]. W budynkach pozostałych po rozlewni spirytusu mogły powstać klasy szkolne[1].
6 września 1903 roku w ratuszu miejskim odbyło się zebranie mieszkańców regionu, na którym uchwalono utworzenie 7-klasowej męskiej szkoły handlowej[1]. Zdecydowano też o wystąpieniu do generał-gubernatora warszawskiego z prośbą o zezwolenie dla magistratu Mławy o udzielenie jednorazowego subsydium w wysokości 10 000 rubli srebrem, a następnie corocznej kwoty 2 000 rubli na potrzeby tejże szkoły[1]. Głównym inspiratorem całego przedsięwzięcia był Bronisław Klicki, właściciel majątku ziemskiego w Windykach[1].
18 października mieszkańcy Mławy oraz okolicznych powiatów potwierdzili aktem notarialnym zamiar założenia szkoły i partycypowania w ciągu 10 lat deklarowanymi kwotami[1]. 27 marca 1904 roku minister skarbu cesarstwa rosyjskiego zatwierdził ustawę o powstaniu szkoły, a 6 czerwca odbyło się zebranie założycieli podczas którego wybrano Radę Opiekuńczą liczącą sześć osób[1]. 13 października 1905 roku Rada Opiekuńcza przejęła od magistratu opuszczone budynki[1]. 12 czerwca 1906 roku Rada Opiekuńcza jednomyślnie wybrała na stanowisko dyrektora szkoły Edmunda Fankanowskiego, a 15 lipca odbyło się ogólne zebranie założycieli[1]. 3 września 1906 roku dokonano otwarcia szkoły z czterema klasami (w tym wstępną)[1]. W następnych latach otwierano kolejne klasy, by w roku szkolnym 1910/1911 otworzyć ostatnią VII klasę[1].
Po wybuchu I wojny światowej szkoła nadal funkcjonowała, choć część budynków zajęły wojska niemieckie[1]. 1 września 1916 roku szkołę handlową przemianowano na VIII klasowe Gimnazjum Filologiczne, natomiast 26 czerwca 1921 roku Rada Opiekuńcza oddała gimnazjum państwu polskiemu[1]. W latach 1921 – 1934 szkoła nazywała się Państwowe Gimnazjum im. Stanisława Wyspiańskiego, przemianowane w 1934 roku na Państwowe Gimnazjum i Liceum Koedukacyjne im. Stanisława Wyspiańskiego[1].
W 1918 roku otworzono w Mławie preparandę, której kierownikiem był Stanisław Paliński[2]. Na jej potrzeby i seminarium nauczycielskiego przeznaczono dwa byłe obiekty wojskowe: budynek pokoszarowy po wojsku carskim przy ulicy Warszawskiej i dom po dawnym rosyjskim klubie oficerskim przy ulicy Działdowskiej 23, obecnie Żwirki[2]. Pierwszą kierowniczką internatu została Maria Gradowska[2].
Egzamin do preparandy odbył się w połowie września 1918 roku, po egzaminach zostały zorganizowane dwa kursy po ponad 40 uczniów każdy[2]. Dwa pierwsze kursy preparandy rozpoczęły naukę pod koniec września 1918 roku w budynku szkoły powszechnej przy ulicy Działdowskiej 34[2]. Preparandy nauczycielskie istniały 7 lat[2]. Zostały zlikwidowane w 1925 roku, jako nie funkcjonujące w systemie szkół jednolitych[2]. Zamieniono je na kursy dokształcające seminariów nauczycielskich[2].
Szkoły i placówki edukacyjne współczesne[edytuj | edytuj kod]
W Mławie znajdują się trzy przedszkola samorządowe w tym jedno z oddziałem żłobkowym.
Szkolnictwo podstawowe[edytuj | edytuj kod]
Szkoły publiczne[edytuj | edytuj kod]
- Zespół Placówek Oświatowych Nr 1 im. Hugona Kołłątaja, ul. Warszawska 52
- Zespół Placówek Oświatowych Nr 2 (SP 4) im. Haliny Rudnickiej 2 ul. Graniczna 39
- Szkoła Podstawowa nr 6 im. K. Makuszyńskiego, ul. Żołnierzy 80 p.p. Wojska Polskiego 4
- Szkoła Podstawowa nr 7 im. Z. Morawskiej, ul. Ordona 14
Szkoły społeczne[edytuj | edytuj kod]
Katolicka Szkoła Podstawowa w Mławie im. ks. Macieja Kazimierza Sarbiewskiego SI, ul. Zygmunta Krasińskiego 5
Gimnazja[edytuj | edytuj kod]
Gimnazja publiczne[edytuj | edytuj kod]
- Gimnazjum nr 1, ul. Sportowa 1
- Gimnazjum nr 2, ul. Pogorzelskiego 4
Gimnazja społeczne[edytuj | edytuj kod]
- Gimnazjum Katolickie im. ks. Macieja Kazimierza Sarbiewskiego SI, ul. Zygmunta Krasińskiego 5
- Społeczne Gimnazjum "Wyspianum", ul. Wyspiańskiego 3
Licea Ogólnokształcące[edytuj | edytuj kod]
Licea publiczne[edytuj | edytuj kod]
- I Liceum Ogólnokształcące im. S. Wyspiańskiego, ul. Wyspiańskiego 1
- II Liceum Ogólnokształcące przy ZS nr 4, ul. Warszawska 44a
- III Liceum Ogólnokształcące przy ZS nr 3, ul. Piłsudskiego 33
Licea niepubliczne[edytuj | edytuj kod]
- Katolickie Liceum Ogólnokształcące im. ks. Macieja Kazimierza Sarbiewskiego SI, ul. Kościuszki 12
Szkoły zawodowe[edytuj | edytuj kod]
- Zespół Szkół Nr 1, Technikum, ul. Z. Morawskiej 29,
- Zespół Szkół Nr 2, ul. Z. Morawskiej 29B Technikum, Branżowa Szkoła I Stopnia, Szkoła Policealna,
- Zespół Szkół Nr 3, ul. Piłsudskiego 33, Technikum Elektroniczne, Branżowa Szkoła I Stopnia,
- Zespół Szkół Nr 4, ul. Warszawska 44a, tel (popularny Ekonomik),
- Specjalny Ośrodek Szkolno Wychowawczy, ul. Słowackiego 16, Szkoła Podstawowa Specjalna, Gimnazjum Specjalne, Zasadnicza Szkoła Zawodowa Specjalna i Szkoła Przysposabiająca do pracy.
Szkolnictwo artystyczne[edytuj | edytuj kod]
- Państwowa Szkoła Muzyczna I i II stopnia im. Andrzeja Krzanowskiego, ul. Sienkiewicza 24
Uczelnie wyższe[edytuj | edytuj kod]
- Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Ciechanowie Instytut Filologiczno-Historyczny w Mławie, ul. Warszawska 52 Kierunki: filologia polska i historia.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x Leszek Arent, Powstanie Szkoły Handlowej, „Codziennik Mławski”, archive.vn, 5 kwietnia 2020 [dostęp 2020-04-05].
- ↑ a b c d e f g h Preparanda Nauczycielska w Mławie [online], Codziennik mławski - Mława, 28 czerwca 2020 [dostęp 2020-07-14] [zarchiwizowane z adresu] (pol.).