Edward Strawiński

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Edward Strawiński
Ilustracja
podpułkownik kawalerii podpułkownik kawalerii
Data i miejsce urodzenia

8 października 1876
Niżborg

Data i miejsce śmierci

wiosna 1940
USRR, ZSRR

Przebieg służby
Siły zbrojne

C. K. Armia
Wojsko Polskie

Jednostki

1 Pułk Ułanów
8 Pułk Ułanów
2 Pułk Szwoleżerów
11 Pułk Ułanów

Stanowiska

dowódca pułku

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-bolszewicka

Odznaczenia
Krzyż Zasługi Wojskowej z Mieczami Medal Zasługi Wojskowej „Signum Laudis” (w czasie pokoju) Krzyż Wojskowy Karola Medal Jubileuszowy Pamiątkowy dla Sił Zbrojnych i Żandarmerii 1898 (Austro-Węgry) Krzyż Jubileuszowy Wojskowy Krzyż Pamiątkowy Mobilizacji 1912–1913
Multimedia w Wikimedia Commons

Edward Wincenty Strawiński[1] h. Sulima (ur. 8 października 1876 w Niżborgu, zm. 1940 w ZSRR) – podpułkownik kawalerii Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się 8 października 1876 w Niżborgu[2][3], w rodzinie Gustawa[4] (1837–1905), ziemianina, powstańca styczniowego, majora wojsk polskich, po 1866 osiadłego w Szydłowcach[5][6] i Zofii Lubicz Potockiej (córka Mieczysława Potockiego)[7]. W 1890 Adam, Maria, Bronisław i Edward Strawińscy byli współwłaścicielami tabularnymi wsi Niżborg Nowy i Stary[8][9][10] (wcześniej właścicielem Niżborga Nowego był Gustaw Strawiński[11]).

W sierpniu 1898 ukończył Terezjańską Akademię Wojskową w Wiener Neustadt. W kawalerii C. K. Armii został mianowany podporucznikiem z dniem 1 września 1898[12][13], następnie awansowany na porucznika z dniem 1 listopada 1902[14], rotmistrza z dniem 1 maja 1912[15]. Służył w 1 pułku ułanów we Lwowie[16][17][18][19][20][21][22][23][24][25], gdzie od ok. 1908 był komendantem pociągu pionierów[26][27][28][29][30][31]. Podczas I wojny światowej do 1918 pozostawał oficerem macierzystej jednostki, przemianowanej na Pułk Ułanów Nr 1[32][33][34].

Po zakończeniu wojny, jako były oficer armii austriackiej został przyjęty do Wojska Polskiego i zatwierdzony w stopniu majora[35]. Służył w 8 pułku ułanów Księcia Józefa Poniatowskiego[36]. Podczas wojny polsko-bolszewickiej od 14 marca do 10 czerwca 1920 był dowódcą 2 pułku Szwoleżerów Rokitniańskich[37]. W tym czasie pułk pod jego dowództwem wykonał ofensywę na Dniepr[38]. Został awansowany na stopień podpułkownika jazdy ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 r.[39][40] Jako oficer nadetatowy 11 pułku Ułanów Legionowych w 1923, 1924 sprawował stanowisko komendanta Komendy Uzupełnień Koni Nr 18 w Stanisławowie[41][42]. Potem został przeniesiony w stan spoczynku. W 1934 r., jako podpułkownik w stanie spoczynku, był przydzielony do Oficerskiej Kadry Okręgowej nr VI jako oficer w dyspozycji dowódcy O.K. VI i pozostawał wówczas w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Stanisławów[43]. Jako emerytowany oficer w 1928 r. zamieszkiwał w Wodnikach[44]. Z żoną Olgą byli ostatnimi dziedzicami Wodnik z Łanami do września 1939 r.[2]

Po wybuchu II wojny światowej i agresji ZSRR na Polskę został aresztowany 10 kwietnia 1940 r. przez funkcjonariuszy NKWD. Został przewieziony do więzienia przy ulicy Karolenkiwskiej 17 w Kijowie. Tam prawdopodobnie na wiosnę 1940 r. został zamordowany przez NKWD. Jedno ze źródeł podało, iż Edward Strawiński został zastrzelony w Sądowej Wiszni[45]. Jego nazwisko znalazło się na tzw. Ukraińskiej Liście Katyńskiej opublikowanej w 1994 r. (został wymieniony na liście wywózkowej 72/1-87 oznaczony numerem 2845)[46]. Ofiary tej zbrodni zostały pochowane na otwartym w 2012 r. Polskim Cmentarzu Wojennym w Kijowie-Bykowni.

Był mężem Olgi Marii Rozalii z Cieńskich h. Pomian (1883–1940)[47], córki Stanisława Cieńskiego. Ich dziećmi byli: Maria Zofia Jadwiga po mężu Mazur (1914–1992), Roman Gustaw (1916–1939), Stefan Ignacy Hubert (ur. 1920), Wanda (1921–1944) i Anna po mężu Marty (ur. 1927). W kampanii wrześniowej zginął syn Roman, zaś później na Daleki Wschód zostały zesłane przez sowietów żona i trzy córki Edwarda Strawińskiego (żona poniosła śmierci, a córki powróciły z zesłania, Wanda zginęła w powstaniu warszawskim)[48].

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ W ewidencji wojskowych C. K. Armii był określany w języku niemieckim jako „Eduard Ritter von Strawiński”.
  2. ↑ a b Rodzina Strawińskich: Inni Strawińscy. [online], Rodzina Strawińskich [dostęp 2021-10-12].
  3. ↑ Edward Wincenty Strawiński h. Sulima [online], geni_family_tree [dostęp 2021-10-12] (pol.).
  4. ↑ Edward Strawiński. wbh.wp.mil.pl. [dostęp 2020-12-25].
  5. ↑ Nieco szczegółów biograficznych dotyczących uczestników organizacyi i partyzantki r. 1863/64. W: Józef Białynia Chołodecki: Księga pamiątkowa opracowana staraniem Komitetu Obywatelskiego w czterdziestą rocznicę powstania r. 1863/1864. Lwów: 1904, s. 370.
  6. ↑ Gustaw Strawiński – biogram w bazie Sejm Wielki. sejm-wielki.pl. [dostęp 2014-12-10].
  7. ↑ Kronika. Z Husiatyńskiego. „Gazeta Narodowa”. Nr 17, s. 2, 21 stycznia 1905. 
  8. ↑ Tadeusz Pilat: Skorowidz dóbr tabularnych w Galicyi z Wielkiem Ks. Krakowskiem. Lwów: 1890, s. 138.
  9. ↑ Jan Bigo: Najnowszy skorowidz wszystkich miejscowości z przysiółkami w Królestwie Galicyi, Wielkim Księstwie Krakowskiem i Księstwie Bukowińskiem z uwzględnieniem wszystkich dotąd zaszłych zmian terytoryalnych kraju. Lwów: 1904, s. 118.
  10. ↑ Skorowidz dóbr tabularnych w Galicyi z W. Ks. Krakowskiem. Kraków: 1905, s. 100.
  11. ↑ Konrad Orzechowski: Przewodnik statystyczno topograficzny i skorowidz obejmujący wszystkie miejscowości z przysiółkami w Królestwie Galicyi W.X. Krakowskiem i X. Bukowinie, według najświeższych skazówek urzędowych. Kraków: 1872, s. 55.
  12. ↑ Kronika. Awans wojskowy akademików. „Gazeta Lwowska”. Nr 189, s. 3, 21 sierpnia 1898. 
  13. ↑ Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegs-Marine 1899. Wiedeń: 1898, s. 636.
  14. ↑ Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegs-Marine 1903. Wiedeń: 1902, s. 662.
  15. ↑ Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegs-Marine 1913. Wiedeń: 1912, s. 768.
  16. ↑ Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegs-Marine 1899. Wiedeń: 1898, s. 715.
  17. ↑ a b Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegs-Marine 1900. Wiedeń: 1899, s. 737.
  18. ↑ Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegs-Marine 1901. Wiedeń: 1900, s. 745.
  19. ↑ Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegs-Marine 1902. Wiedeń: 1901, s. 751.
  20. ↑ Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegs-Marine 1903. Wiedeń: 1902, s. 747.
  21. ↑ Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegs-Marine 1904. Wiedeń: 1903, s. 751.
  22. ↑ Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegs-Marine 1905. Wiedeń: 1904, s. 757.
  23. ↑ Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegs-Marine 1906. Wiedeń: 1905, s. 765.
  24. ↑ Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegs-Marine 1907. Wiedeń: 1906, s. 772.
  25. ↑ Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegs-Marine 1908. Wiedeń: 1907, s. 782.
  26. ↑ a b Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegs-Marine 1909. Wiedeń: 1909, s. 800.
  27. ↑ Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegs-Marine 1910. Wiedeń: 1909, s. 808.
  28. ↑ Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegs-Marine 1911. Wiedeń: 1910, s. 812.
  29. ↑ Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegs-Marine 1912. Wiedeń: 1911, s. 8162.
  30. ↑ a b Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegs-Marine 1913. Wiedeń: 1912, s. 860.
  31. ↑ a b Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegs-Marine 1914. Wiedeń: 1914, s. 726.
  32. ↑ Ranglisten des Kaiserlich und Königlichen Heeres 1916. Wiedeń: 1916, s. 627.
  33. ↑ Ranglisten des Kaiserlich und Königlichen Heeres 1917. Wiedeń: 1917, s. 800.
  34. ↑ a b c Ranglisten des Kaiserlich und Königlichen Heeres 1918. Wiedeń: 1918, s. 1005.
  35. ↑ Wykaz oficerów, którzy nadesłali swe karty kwalifikacyjne, do Wydziału prac przygotowawczych, dla Komisji Weryfikacyjnej przy Departamencie Personalnym Ministerstwa Spraw Wojskowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1920, s. 111.
  36. ↑ 8 Pułk Ułanów ks. Józefa Poniatowskiego. kazior5.com. [dostęp 2014-12-10].
  37. ↑ Historyczni dowódcy. 2szwol.pl. [dostęp 2014-12-10].
  38. ↑ Klemens Rudnicki: Zarys historii wojennej pułków polskich 1918–1920. 2 Pułk Szwoleżerów Rokitniańskich. Warszawa: Wojskowe Biuro Historyczne, 1929, s. 25.
  39. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 675.
  40. ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 568.
  41. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 621, 1486.
  42. ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 561, 1355.
  43. ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 335, 971.
  44. ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 896.
  45. ↑ Strawińscy, Cieńscy, Dzieduszyccy. [dostęp 2014-12-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-12-10)].
  46. ↑ Ukraińska Lista Katyńska. Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, 1994. s. 90. [dostęp 2014-10-27].
  47. ↑ Olga Maria Rozalia Strawińska (Cieńska h. Pomian) [online], geni_family_tree [dostęp 2021-10-12] (pol.).
  48. ↑ O rodzinie Strawińskich. wodniki.blogspot.com. [dostęp 2020-12-27].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Edward_Strawiński&oldid=71889179”