Ekranizacje dzieł Williama Shakespeare’a
Lista filmów opartych na twórczości Williama Shakespeare’a.
Już od początku historii kina Shakespeare był inspiracją dla reżyserów. Na utworach pisarza ze Stratford opartych jest około 420 pełnometrażowych filmów. Spośród polskich reżyserów, ekranizacji jego dzieł dokonali m.in. Roman Polański (Makbet, 1971) i Feliks Falk (Ryszard III, 1989 dla Teatru Telewizji). Dla telewizji BBC wiele dzieł tego autora na ekran przeniósł Kenneth Branagh.
Hamlet z 1990 roku, w reżyserii Franca Zeffirellego, otrzymał dwie nominacje do Oscara. Powstał także film Zakochany Szekspir (laureat siedmiu Oscarów), który opisuje problemy twórcze pisarza, pojawia się tam także postać Edwarda Alleyna.
W epoce kina niemego pisarz ten zdobył popularność zarówno w Europie, jak i w USA. Stało się tak głównie dlatego, że jego dzieła nie były objęte prawami autorskimi (domena publiczna), a także dobrze wpisywały się w ówczesne trendy.
- 1898: Król Jan (jest to pierwsza adaptacja utworu Szekspira w historii kina, film trwał 3 minuty)
- 1921: Hamlet (Asta Nielsen w roli duńskiego księcia)
- 1922: Othello (Emil Jannings)
- 1923: Der Kaufmann von Venedig (Werner Krauß jako Shylock)
- 1935: Sen nocy letniej; reżyseria: Max Reinhardt (James Cagney, Olivia de Havilland, Mickey Rooney jako Puck)
- 1936: Romeo i Julia; reżyseria: George Cukor (Norma Shearer jako Julia)
- 1944: Henryk V; reżyseria: Laurence Olivier
- 1948: Hamlet; reżyseria: Laurence Olivier (Laurence Olivier jako Hamlet)
- 1948: Macbeth; reżyseria: Orson Welles
- 1950: Julius Caesar (Charlton Heston jako Antoniusz)
- 1952: Othello; reżyseria: Orson Welles
- 1953: Juliusz Cezar; reżyseria: Joseph L. Mankiewicz (Marlon Brando, James Mason)
- 1955: Richard III; reżyseria: Laurence Olivier
- 1957: Tron we krwi (Kumonosu jō); adaptacja Makbeta, reżyseria: Akira Kurosawa
- 1960: Zły śpi spokojnie (Warui yatsu hodo yoku nemuru); adaptacja Hamleta, reżyseria: Akira Kurosawa
- 1964: Hamlet (Richard Burton jako Hamlet)
- 1964: Hamlet (Innokientij Smoktunowski jako Hamlet); reżyseria: G.M.Kozincew
- 1965: Othello (Laurence Olivier)
- 1967: Poskromienie złośnicy; reżyseria: Franco Zeffirelli
- 1968: Romeo i Julia; reżyseria: Franco Zeffirelli (Olivia Hussey jako Julia)
- 1969: Hamlet; reżyseria: Tony Richardson (Nicol Williamson jako Hamlet, Anthony Hopkins jako Claudius)
- 1971: King Lear; reżyseria: Peter Brook
- 1971: Tragedia Makbeta; reżyseria: Roman Polański (Jon Finch)
- 1973: Theatre of Blood; Vincent Price Diana Rigg
- 1978: Romeo i Julia; reżyseria: Alvin Rakoff
- 1979: The Tempest; reżyseria: Derek Jarman
- 1980: Poskromienie złośnicy; John Cleese (w roli Petruchia)
- 1985: The Angelic Conversation; reżyseria: Derek Jarman; film oparty na sonetach Shakespeare’a
- 1985: Ran; adaptacja Króla Leara, reżyseria: Akira Kurosawa
- 1987: Hamlet; reżyseria: Aki Kaurismäki
- 1989: Henryk V; reżyseria: Kenneth Branagh (Kenneth Branagh, Emma Thompson)
- 1990: Hamlet; reżyseria: Franco Zeffirelli (Mel Gibson, Glenn Close, Helena Bonham Carter)
- 1991: Księgi Prospera; reżyseria: Peter Greenaway
- 1991: Moje własne Idaho; reżyseria: Gus van Sant, dialogi z Falstaffa Orsona Wellesa (Keanu Reeves, William Richert), na podstawie Henryka IV
- 1993: Wiele hałasu o nic; reżyseria: Kenneth Branagh (Emma Thompson, Keanu Reeves, Denzel Washington)
- 1995: Otello; reżyseria: Oliver Parker (Irène Jacob, Laurence Fishburne, Kenneth Branagh)
- 1995: Ryszard III (Ian McKellen jako Ryszard III, Annette Bening jako królowa Elżbieta, Jim Broadbent)
- 1996: Tromeo i Julia (Tromeo and Juliet); reż. Lloyd Kaufman
- 1996: Wieczór Trzech Króli; reżyseria: Trevor Nunn (Helena Bonham Carter, Nigel Hawthorne)
- 1996: Romeo i Julia; reżyseria: Baz Luhrmann (Claire Danes jako Julia, Leonardo DiCaprio jako Romeo)
- 1996: Hamlet; reżyseria: Kenneth Branagh (Kenneth Branagh jako Hamlet, Kate Winslet jako Ofelia, Derek Jacobi, Julie Christie, Richard Briers, Nicholas Farrell)
- 1996: Sposób na Szekspira; reżyseria: Al Pacino (Al Pacino, Alec Baldwin, Kenneth Branagh)
- 1996: Romeo i Julia; reżyseria: Lloyd Kaufman (swobodna ekranizacja w konwencji czarnej komedii z elementami gore’u)
- 1996: Sen nocy letniej; reżyseria: Adrian Noble
- 1999: Tytus Andronikus; reżyseria: Julie Taymor (Anthony Hopkins, Jessica Lange)
- 1999: Zakochana złośnica; reżyseria:Gil Junger
- 1999: Sen nocy letniej; reżyseria: Michael Hoffman (Kevin Kline, Michelle Pfeiffer, Calista Flockhart)
- 2000: Hamlet; reżyseria: Michael Almereyda (Ethan Hawke)
- 2000: Stracone zachody miłości; reżyseria: Kenneth Branagh (Kenneth Branagh, Natascha McElhone, Alessandro Nivola)
- 2001: O-Otello; adaptacja Otella, reż. Tim Blake Nelson
- 2003: Ryszard II (Mark Rylance) – dla BBC Channel 4
- 2003: Maqbool; adaptacja Makbeta, reżyseria Vishal Bharadwaj
- 2004: Kupiec wenecki; reżyseria: Michael Radford
- 2006: Jak wam się podoba; reżyseria: Kenneth Branagh (Bryce Dallas Howard, Brian Blessed)
- 2006: Omkara; adaptacja Otella, reżyseria: Vishal Bharadwaj
- 2007: Romeo × Juliet (serial anime)
- 2010: Burza (The Tempest), reżyseria: Julie Taymor
- 2011: Koriolan (Coriolanus), reżyseria: Ralph Fiennes
- 2011: Gnomeo i Julia (Gnomeo & Juliet); reż. Kelly Asbury
- 2011: Szeregowy Romeo (Private Romeo); reż. Alan Brown
- 2012: The Hollow Crown (miniserial); adaptacja Drugiej tetralogii, reżyseria: Rupert Gould, Thea Sharrock – dla BBC Two
- 2012: Blast of Tempest (serial anime)
- 2013: Romeo i Julia (Romeo and Juliet); reż. Carlo Carlei
- 2014: Anarchia (Anarchy – tytuł w Wielkiej Brytanii; Cymbeline – tytuł w USA); reżyseria: Michael Almereyda
- 2015: Makbet (Macbeth), reżyseria: Justin Kurzel (Michael Fassbender, Marion Cotillard)
Zobacz też
Bibliografia
- Leslie Dunton-Downer, Alan Riding: Szekspir. Warszawa: Hachette Livre, 2005. ISBN 83-7184-496-4.