Elementy z listy reprezentatywnej niematerialnego dziedzictwa kulturowego w Ameryce Południowej i na Karaibach

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Poniżej przedstawiono wykaz elementów z listy reprezentatywnej niematerialnego dziedzictwa kulturowego UNESCO w Ameryce Południowej i na Karaibach. Listę uporządkowano w kolejności alfabetycznej według krajów (stan na 2020).

Argentyna (3)[edytuj | edytuj kod]

Tango argentyńskie[1] – wpis wraz z Urguwajem 2009
Fileteado w Buenos Aires[2] 2015
Chamamé[3] 2020

Belize (1)[edytuj | edytuj kod]

Język, taniec i muzyka Garifuna – wpis wraz z Gwatemalą, Hondurasem i Nikaraguą[4] 2001/2008

Boliwia (6)[edytuj | edytuj kod]

Karnawał w Oruro[5] 2001/2008
Andyjska kosmowizja grupy etnicznej Kallawaja[6] 2003/2008
Ichapekene Piesta – największe święto w San Ignacio de Moxo[7] 2012
Pujillay i Ayrichi, muzyka i taniec ludu Yampara[8] 2014
Rytualne podróże w La Paz podczas festiwalu Alasitas[9] 2017
Fiesta del Gran Poder w La Paz[10] 2019

Brazylia (6)[edytuj | edytuj kod]

Ustne i graficzne środki wyrazu grupy Wajapi[11] 2003/2008
Samba de Roda z Recôncavo w Bahia[12] 2005/2008
Frevo – sztuka widowiskowa związana z karnawałem w Recife[13] 2012
Procesja z figurą Naszej Pani z Nazaretu w Belém (port. Círio de Nossa Senhora de Nazaré)[14] 2013
Krąg wykonawców widowiskowej sztuki afro-brazylijskiej capoeira[15] 2014
Bumba-meu-boi z Maranhão[16] 2019

Chile (1)[edytuj | edytuj kod]

Baile Chino[17] 2014

Dominikana (4)[edytuj | edytuj kod]

Przestrzeń kulturowa Bractwa Ducha Świętego Congos z Villa Mella[18] 2001/2008
Tradycja widowisk tanecznych Cocolo[19] 2005/2008
Muzyka i taniec merengue[20] 2016
Muzyka i taniec dominikańskiej bachaty[21] 2019

Ekwador (3)[edytuj | edytuj kod]

Dziedzictwo przekazu ustnego i kulturowych środków wyrazu ludu Zápara – wpis wraz z Peru[22] 2001/2008
Wyplatanie kapeluszy Panama w Ekwadorze[23] 2012
Muzyka na marimbę i tradycyjne śpiewy z regionu Południowego Pacyfiku w Kolumbii i prowincji prowincji Esmeraldas w Ekwadorze[24] – wpis wraz z Kolumbią 2015

Gwatemala (2)[edytuj | edytuj kod]

Język, taniec i muzyka Garifuna – wpis wraz z Belize, Hondurasem i Nikaraguą[4] 2001/2008
Tradycja widowisk tanecznych Rabinal Achí[25] 2005/2008

Honduras (1)[edytuj | edytuj kod]

Język, taniec i muzyka Garifuna – wpis wraz z Belize, Gwatemalą i Nikaraguą[4] 2001/2008

Jamajka (2)[edytuj | edytuj kod]

Dziedzictwo Maroon w Moore Town[26] 2003/2008
Muzyka Reggae na Jamajce[27] 2018

Kolumbia (8)[edytuj | edytuj kod]

Karnawał w Barranquilla[28] 2003/2008
Przestrzeń kulturowa San Basilio de Palenque[29] 2005/2008
Karnawał „Negros y Blancos” (Czarnych i Białych)[30] 2009
Wielkanocne Procesje w Popayán[31] 2009
System prawny społeczności Wayuu, praktykowany przez Pütchipü’üi (palabrero)[32] 2010
Wiedza tradycyjna jaguarowych szamanów w Yurupari[33] 2011
Święto św. Franciszka z Asyżu w Quibdó[34] 2012
Muzyka na marimbę i tradycyjne śpiewy z regionu Południowego Pacyfiku w Kolumbii i prowincji prowincji Esmeraldas w Ekwadorze[24] – wpis wraz z Ekwadorem 2015

Kostaryka (1)[edytuj | edytuj kod]

Tradycje pasterskie i wozy zaprzężone w woły[35] 2005/2008

Kuba (3)[edytuj | edytuj kod]

Tumba Francesa – muzyka bractwa Oriente[36] 2003/2008
Rumba na Kubie, połączenie muzyki i tańca oraz wszystkie praktyki z tym związane[37] 2016
Punto[38] 2017

Meksyk (10)[edytuj | edytuj kod]

Obchody Dnia Zmarłych[39] 2003/2008
Miejsca pamięci i żywe tradycje Indian Otomi Cziczimeka z regionu Tolimán[40] 2009
Rytuał Valadores[41] 2009
Los Parachicos w tradycyjnym styczniowym święcie w Chiapa de Zorzo[42] 2010
Tradycyjna kuchnia meksykańska jako pradawna, żywa kultura wspólnotowa, według wzoru z Michoacán[43] 2010
Pirekua – tradycyjna pieśń społeczności purepechów[44] 2010
Mariachi – śpiew i muzyka na instrumenty strunowe i trąbkę[45] 2011
Charrería[46] 2016
Pielgrzymka: cykl rytualny La llevada Dziewicy z Zapopan[47] 2018
Wytwarzanie ceramiki talavera w stanach Puebla i Tlaxcala (Meksyk) oraz ceramiki w Talavera de la Reina i El Puente del Arzobispo (Hiszpania)[48] – wpis wraz z Hiszpanią 2019

Nikaragua (2)[edytuj | edytuj kod]

Język, taniec i muzyka Garifuna – wpis wraz z Belize, Gwatemalą i Hondurasem[4] 2001/2008
Dramat satyryczny El Güegüense[49] 2008

Panama (2)[edytuj | edytuj kod]

Tradycyjny proces i techniki włókien roślinnych tkania talco, crineja i pinta do wyrobu kapeluszy pinta'o[50] 2017
Rytuał i biesiadna ekspresja kultury Kongo[51] 2018

Paragwaj (1)[edytuj | edytuj kod]

Praktyki i tradycyjna wiedza o Tereré w kulturze Pohã Ñana, napój przodków Guaraní w Paragwaju[52] 2020

Peru (10)[edytuj | edytuj kod]

Dziedzictwo przekazu ustnego i kulturowych środków wyrazu ludu Zápara – wpis wraz z Ekwadorem[22] 2001/2008
Sztuka wyrobu tkanin z wyspy Taquile[53] 2008
Huaconada – taniec rytualny z regionu Mito[54] 2010
Taniec z nożycami[55] 2010
Pielgrzymka do sanktuarium w Quyllur Rit'i[56] 2011
Zwyczaje i tradycje związane z corocznym odnawianiem inkaskiego mostu linowego Q’eswachaka[57] 2013
Obchody święta ku czci Matki Boskiej Gromnicznej w Puno[58] 2014
Wititi – taniec z Kanionu Colca[59] 2015
Tradycyjny system sadow irygacyjnych w Corongo[60] 2017
Hatajo de Negritos i Hatajo de Pallitas z południowo-środkowego wybrzeża Peru[61] 2019

Urugwaj (2)[edytuj | edytuj kod]

Tango argentyńskie[1] – wpis wraz z Argentyną 2009
Muzyka Candombe i jej przestrzeń społeczno-kulturowa[62] 2009

Wenezuela (4)[edytuj | edytuj kod]

Tańczące diabły w obchodach Bożego Ciała[63] 2012
Obchody dnia świętego Pawła w Guarenas i Guatire (La Parranda de San Pedro de Guarenas y Guatire)[64] 2013
Tradycyjna wiedza i technologia związana z uprawą i przetwarzaniem kuraguy (Ananas lucidus)[65] 2015
Karnawał w El Callao[66] 2016

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b UNESCO ICH: Tango. [dostęp 2013-11-18]. (ang.).
  2. UNESCO ICH: Filete porteño in Buenos Aires, a traditional painting technique. [dostęp 2015-12-10]. (ang.).
  3. UNESCO ICH: Chamamé. [dostęp 2020-12-18]. (ang.).
  4. a b c d UNESCO ICH: Language, dance and music of the Garifuna. [dostęp 2013-11-18]. (ang.).
  5. UNESCO ICH: Carnival of Oruro. [dostęp 2013-11-18]. (ang.).
  6. UNESCO ICH: Andean cosmovision of the Kallawaya. [dostęp 2013-11-18]. (ang.).
  7. UNESCO ICH: Ichapekene Piesta, the biggest festival of San Ignacio de Moxos. [dostęp 2013-11-18]. (ang.).
  8. UNESCO ICH: Pujillay and Ayarichi, music and dances of the Yampara culture. [dostęp 2014-12-20]. (ang.).
  9. UNESCO ICH: Ritual journeys in La Paz during Alasita. [dostęp 2017-12-09]. (ang.).
  10. UNESCO ICH: The festival of the Santísima Trinidad del Señor Jesús del Gran Poder in the city of La Paz. [dostęp 2019-12-26]. (ang.).
  11. UNESCO ICH: Oral and graphic expressions of the Wajapi. [dostęp 2013-11-18]. (ang.).
  12. UNESCO ICH: Samba de Roda of the Recôncavo of Bahia. [dostęp 2013-11-18]. (ang.).
  13. UNESCO ICH: Frevo, performing arts of the Carnival of Recife. [dostęp 2013-11-18]. (ang.).
  14. UNESCO ICH: Círio de Nazaré (The Taper of Our Lady of Nazareth) in the city of Belém, Pará. [dostęp 2013-12-07]. (ang.).
  15. UNESCO ICH: Capoeira circle. [dostęp 2014-12-08]. (ang.).
  16. UNESCO ICH: Cultural Complex of Bumba-meu-boi from Maranhão. [dostęp 2019-12-26]. (ang.).
  17. UNESCO ICH: Baile Chino. [dostęp 2014-12-08]. (ang.).
  18. UNESCO ICH: Cultural space of the Brotherhood of the Holy Spirit of the Congos of Villa Mella. [dostęp 2013-11-18]. (ang.).
  19. UNESCO ICH: Cocolo dance drama tradition. [dostęp 2013-11-18]. (ang.).
  20. Music and dance of the merengue in the Dominican Republic. [dostęp 2016-12-23]. (ang.).
  21. Music and dance of Dominican Bachata. [dostęp 2019-12-26]. (ang.).
  22. a b UNESCO ICH: Oral heritage and cultural manifestations of the Zápara people. [dostęp 2013-11-18]. (ang.).
  23. UNESCO ICH: Traditional weaving of the Ecuadorian toquilla straw hat. [dostęp 2013-11-18]. (ang.).
  24. a b UNESCO ICH: Marimba music, traditional chants and dances from the Colombia South Pacific region and Esmeraldas Province of Ecuador. [dostęp 2015-12-10]. (ang.).
  25. UNESCO ICH: Rabinal Achí dance drama tradition. [dostęp 2013-11-18]. (ang.).
  26. UNESCO ICH: Maroon heritage of Moore Town. [dostęp 2013-11-18]. (ang.).
  27. UNESCO ICH: Reggae music of Jamaica. [dostęp 2018-12-22]. (ang.).
  28. UNESCO ICH: Carnival of Barranquilla. [dostęp 2013-11-18]. (ang.).
  29. UNESCO ICH: Cultural space of Palenque de San Basilio. [dostęp 2013-11-18]. (ang.).
  30. UNESCO ICH: Carnaval de Negros y Blancos. [dostęp 2013-11-18]. (ang.).
  31. UNESCO ICH: Holy Week processions in Popayán. [dostęp 2013-11-18]. (ang.).
  32. UNESCO ICH: Wayuu normative system, applied by the Pütchipü’üi (palabrero). [dostęp 2013-11-18]. (ang.).
  33. UNESCO ICH: Traditional knowledge of the jaguar shamans of Yuruparí. [dostęp 2013-11-18]. (ang.).
  34. UNESCO ICH: Festival of Saint Francis of Assisi, Quibdó. [dostęp 2013-11-18]. (ang.).
  35. UNESCO ICH: Oxherding and oxcart traditions in Costa Rica. [dostęp 2013-11-18]. (ang.).
  36. UNESCO ICH: La Tumba Francesa. [dostęp 2013-11-18]. (ang.).
  37. Rumba in Cuba, a festive combination of music and dances and all the practices associated. [dostęp 2016-12-23]. (ang.).
  38. Punto. [dostęp 2017-12-09]. (ang.).
  39. UNESCO ICH: Indigenous festivity dedicated to the dead. [dostęp 2013-11-18]. (ang.).
  40. UNESCO ICH: Places of memory and living traditions of the Otomí-Chichimecas people of Tolimán: the Peña de Bernal, guardian of a sacred territory. [dostęp 2013-11-18]. (ang.).
  41. UNESCO ICH: Ritual ceremony of the Voladores. [dostęp 2013-11-18]. (ang.).
  42. UNESCO ICH: Parachicos in the traditional January feast of Chiapa de Corzo. [dostęp 2013-11-18]. (ang.).
  43. UNESCO ICH: Traditional Mexican cuisine - ancestral, ongoing community culture, the Michoacán paradigm. [dostęp 2013-11-18]. (ang.).
  44. UNESCO ICH: Pirekua, traditional song of the P’urhépecha. [dostęp 2013-11-18]. (ang.).
  45. UNESCO ICH: Mariachi, string music, song and trumpet. [dostęp 2013-11-18]. (ang.).
  46. Charrería, equestrian tradition in Mexico. [dostęp 2016-12-23]. (ang.).
  47. La Romería (the pilgrimage): ritual cycle of 'La llevada' (the carrying) of the Virgin of Zapopan. [dostęp 2016-12-23]. (ang.).
  48. UNESCO ICH: Artisanal talavera of Puebla and Tlaxcala (Mexico) and ceramics of Talavera de la Reina and El Puente del Arzobispo (Spain) making process. [dostęp 2019-12-26]. (ang.).
  49. UNESCO ICH: El Güegüense. [dostęp 2013-11-18]. (ang.).
  50. UNESCO ICH: Artisanal processes and plant fibers techniques for talcos, crinejas and pintas weaving of the pinta’o hat. [dostęp 2017-12-09]. (ang.).
  51. UNESCO ICH: Ritual and festive expressions of the Congo culture. [dostęp 2018-12-22]. (ang.).
  52. UNESCO ICH: Practices and traditional knowledge of Terere in the culture of Pohã Ñana, Guaraní ancestral drink in Paraguay. [dostęp 2020-12-18]. (ang.).
  53. UNESCO ICH: Taquile and its textile art. [dostęp 2013-11-18]. (ang.).
  54. UNESCO ICH: Huaconada, ritual dance of Mito. [dostęp 2013-11-18]. (ang.).
  55. UNESCO ICH: Scissors dance. [dostęp 2013-11-18]. (ang.).
  56. UNESCO ICH: Pilgrimage to the sanctuary of the Lord of Qoyllurit’i. [dostęp 2013-11-18]. (ang.).
  57. UNESCO ICH: Knowledge, skills and rituals related to the annual renewal of the Q’eswachaka bridge. [dostęp 2013-11-18]. (ang.).
  58. UNESCO ICH: Festivity of Virgen de la Candelaria of Puno. [dostęp 2014-12-08]. (ang.).
  59. UNESCO ICH: Wititi dance of the Colca Valley. [dostęp 2015-12-10]. (ang.).
  60. UNESCO ICH: Traditional system of Corongo’s water judges. [dostęp 2017-12-09]. (ang.).
  61. UNESCO ICH: ‘Hatajo de Negritos’ and ‘Hatajo de Pallitas’ from the Peruvian south-central coastline. [dostęp 2017-12-09]. (ang.).
  62. UNESCO ICH: Candombe and its socio-cultural space: a community practice. [dostęp 2013-11-18]. (ang.).
  63. UNESCO ICH: Venezuela’s Dancing Devils of Corpus Christi. [dostęp 2013-11-18]. (ang.).
  64. UNESCO ICH: La Parranda de San Pedro de Guarenas y Guatire. [dostęp 2013-12-07]. (ang.).
  65. UNESCO ICH: Traditional knowledge and technologies relating to the growing and processing of the curagua. [dostęp 2015-12-10]. (ang.).
  66. Carnival of El Callao, a festive representation of a memory and cultural identity. [dostęp 2016-12-23]. (ang.).