Elżbieta pomorska

Elżbieta pomorska

Elżbieta Pomorzanka – gotyckie popiersie w katedrze Św. Wita w Pradze
królowa Rzymian, Czech, cesarzowa rzymska
Jako żona	Karola IV Luksemburskiego
Dane biograficzne
Dynastia	Gryfici
Data urodzenia	zap. 1346, najp. 1347
Data i miejsce śmierci	14 lub 15 lutego 1393 Hradec Králové
Miejsce spoczynku	w katedrze św. Wita w Pradze
Ojciec	Bogusław V
Matka	Elżbieta Kazimierzówna
Mąż	Karol IV Luksemburski
Dzieci	Anna, Zygmunt, Jan, Karol, Małgorzata, Henryk

Pieczęć niemieckich cesarzy i królów

Elżbieta pomorska (ur. zap. 1346, najp. 1347, zm. 14 lub 15 lutego 1393 w Hradcu Králové) – córka Bogusława V, księcia wołogosko-rugijskiego i słupskiego oraz Elżbiety Kazimierzówny. Wnuczka Kazimierza III Wielkiego, króla Polski.

Rodzina

Jako przypuszczalne miejsce narodzin Elżbiety bywa wskazywane Darłowo.

21 maja 1363, w Krakowie poślubiła króla Czech i cesarza Karola IV Luksemburskiego, syna króla Czech Jana I Ślepego i Elżbiety Przemyślidki, córki króla Czech i Polski Wacława II. Karol i Elżbieta mieli czterech synów i dwie córki, tj.:

• Annę (ur. 11 lipca 1366, zm. 7 czerwca 1394), żonę Ryszarda II Plantageneta, króla angielskiego,
• Zygmunta (ur. 14 lutego lub 15 lutego 1368, zm. 9 grudnia 1437), cesarza rzymskiego, króla węgierskiego, czeskiego oraz margrabiego brandenburskiego,
• Jana (ur. 22 czerwca 1370, zm. 1 marca 1396), księcia zgorzeleckiego i margrabiego nowomarchijskiego,
• Karola (ur. 13 marca 1372, zm. 24 lipca 1373),
• Małgorzatę (ur. 29 września 1373, zm. 1410), żonę Jana III Hohenzollerna, burgrabiego norymberskiego,
• Henryka (ur. 1377, zm. 1378).

Małżeństwo to służyło rozbiciu antyluksemburskiego sojuszu księcia Austrii Rudolfa IV oraz królów Węgier i Polski, Ludwika i Kazimierza Wielkiego i pozyskania tego ostatniego do antybrandenburskiej polityki. 18 czerwca 1363 została koronowana w Pradze na królową Czech, a 1 listopada 1368 w Rzymie Urban V koronował ją na cesarzową.

Genealogia

Warcisław IV ur. w okr. 11–27 V 1291 zm. w okr. 31 VII–1 VIII 1326

Elżbieta ur. w okr. 1300–1304 zm. w okr. II–III 1355 lub przed 2 II 1356

Kazimierz III Wielki ur. 30 IV 1310 zm. 5 XI 1370

Aldona Anna ur. ok. 1311–1313 zm. 25 V 1339

Bogusław V ur. w okr. 1317–1318  zm. w okr. 3 II–24 IV 1374

Elżbieta Kazimierzówna ur. ok. 1326 zm. 1361

		Karol IV Luksemburski ur. 14 V 1316 zm. 29 XI 1378 OO    21 V 1363		Elżbieta pomorska (ur. zap. 1346, najp. 1347 zm. 15 II 1393)
Anna ur. 11 VII 1366 zm. 7 VI 1394		Zygmunt ur. 14 lub 15 II 1368 zm. 9 XII 1437		Jan ur. 22 VI 1370 zm. 1 III 1396		Karol ur. 13 III 1372 zm. 24 VII 1373		Małgorzata ur. 29 IX 1373 zm. 4 VI 1410
Henryk ur. 1377 zm. 1378

Ostatnie lata życia

Po śmierci Karola w 1378 tron czeski odziedziczył pasierb Elżbiety, Wacław IV. Elżbieta nie wtrącała się do spraw państwa, poświęcając się opiece na swoimi synami, zwłaszcza nad Zygmuntem, którego wspierała w jego staraniach o tron węgierski.

Przeżyła męża o 15 lat. Zmarła 15 lutego 1393 i została pochowana w katedrze św. Wita w Pradze.

Bibliografia

Źródła online

• Cawley Ch, Bohemia. Table of contents. Karl 1346-1378, Wenzel IV 1363-1419, Zikmund 1410-1437, Albrecht 1437-1442 (ang.), [w:] Mediewal Lands. A prosopography of medieval European noble and royal families (ang.), [dostęp 2012-03-16].

Opracowania

• EdwardE. Rymar EdwardE., Rodowód książąt pomorskich, Szczecin: Książnica Pomorska im. Stanisława Staszica, 2005, ISBN 83-87879-50-9, OCLC 69296056 .brak strony (książka)