Emily Dickinson
Portret Emily Dickinson stworzony na podstawie dagerotypu z 1846 lub 1847 roku | |
Imię i nazwisko |
Emily Elizabeth Dickinson |
---|---|
Data i miejsce urodzenia | |
Data i miejsce śmierci | |
Narodowość | |
Dziedzina sztuki | |
Strona internetowa |
Emily Elizabeth Dickinson (ur. 10 grudnia 1830 w Amherst w stanie Massachusetts, zm. 15 maja 1886 tamże) – poetka amerykańska.
Życiorys
Urodziła się jako drugie z trójki dzieci Edwarda Dickinsona − zamożnego prawnika, skarbnika Amherst College[1], kongresmena − i Emily Norcross. Dziadkiem Emily był Samuel Fowler Dickinson, założyciel Amherst College. W domu obowiązywały surowe protestanckie reguły. Do końca życia pozostała niezamężna − opiekowała się domem i rodzicami. Rodzinne miasto Amherst opuszczała tylko kilkakrotnie, by odwiedzić Filadelfię, Waszyngton i dwa razy Boston. Pisać wiersze zaczęła około 30. roku życia. W 1862 wysłała kilka z nich do wydawnictwa "Atlantic Monthly", lecz redaktor Thomas Wentworth Higginson odmówił druku ze względu na ich nowatorską formę. Jednakże przez wiele lat korespondował z autorką i doradzał jej w sprawach poezji.
Twórczość
W czasie życia Emily Dickinson w czasopismach ukazało się – anonimowo i bez jej wiedzy – siedem wierszy. Po śmierci poetki jej młodsza siostra Lavinia odkryła w zamkniętym na klucz kuferku rękopisy 1775 wierszy Emily. Lavinia poprosiła o pomoc w ich wydaniu Mabel Loomis Todd, żonę miejscowego profesora astronomii, zdolną malarkę i przyjaciółkę poetki.
Po wielu staraniach i przy pomocy Thomasa Higginsona udało się wydać twórczość Dickinson. Jednak wiersze zostały przeredagowane, aby zachować zgodność z ówcześnie panującymi konwenansami i regułami estetycznymi. Z publikacji niektórych z nich w ogóle zrezygnowano w obawie przed opinią publiczną. Wydane wiersze zdobyły sporą popularność, a ich autorkę zaczęto nazywać pustelnicą z Amherst[2][3]. Dopiero w 1955 roku ukazała się kompletna edycja poezji Emily Dickinson zredagowana przez Thomasa H. Johnsona. Po wydaniu tych wierszy medytacyjna liryka Emily została w pełni doceniona, a autorkę uznano za najwybitniejszą i najbardziej oryginalną poetkę amerykańską.
Wiersze Emily Dickinson zawierają motywy łączące drobne spostrzeżenia z życia domowego z egzystencjalnymi refleksjami; metafizyczne rozważania nad ostatecznym przeznaczeniem; powtarzające się wątki zawiedzionych uczuć i cierpienia. Większość wierszy kończy się dowcipną i pełną gorzkiego sarkazmu puentą.
Na język polski wiersze Emily Dickinson przekładali m.in.: Kazimiera Iłłakowiczówna, Ludmiła Marjańska, Stanisław Barańczak, Andrzej Szuba, Maciej Maleńczuk (na potrzeby własnych adaptacji muzycznych) i Ryszard Mierzejewski.
Przypisy
- ↑ Stanisław Barańczak: Wstęp. W: Emily Dickinson: 100 wierszy: Emily Dickinson. Kraków: Arka, 1990, s. 10, seria: Biblioteczka Poetów Języka Angielskiego (t. 1). ISBN 83-85123-00-8.
- ↑ Mirosław Bańko: Słownik peryfraz, czyli wyrażeń omownych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2009. ISBN 978-83-01-15755-5.
- ↑ Emily Dickinson. poetryoutloud.org. [dostęp 2013-01-31]. (ang.).
Linki zewnętrzne
- Stanisław Barańczak o Emily Dickinson
- Emily Dickinson na stronie poets.org (ang.)
- Emily Dickinson. lubimyczytac.pl
- Poezja Emily Dickinson. libertas.pl
- Wiersze nieznane. granice.pl
- ISNI: 0000000121265882
- VIAF: 31995584
- ULAN: 500340245
- LCCN: n79054166
- GND: 118525255
- NDL: 00437861
- LIBRIS: 86lnnlzs1010f80
- BnF: 11900123s
- SUDOC: 026831260
- SBN: CFIV004169
- NLA: 35035477
- NKC: jn19992000162
- DBNL: dick004
- BNE: XX1160859
- NTA: 068376995
- BIBSYS: 90053450
- CiNii: DA00354841
- Open Library: OL19512A
- PLWABN: 9810587896405606
- NUKAT: n94005385
- J9U: 987007260469505171
- PTBNP: 39530
- CANTIC: a10681607
- LNB: 000055522
- NSK: 000033224
- CONOR: 48225635
- BNC: 000047228
- ΕΒΕ: 73342, 73255
- BLBNB: 000435671
- KRNLK: KAC199607090
- LIH: LNB:V*56069;=BM
- RISM: people/30065578
- WorldCat: lccn-n79054166