Epischura baikalensis

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Epischura baikalensis
G. O. Sars, 1900[1]
ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Podtyp

skorupiaki

Gromada

Maxillopoda

Rząd

Calanoida

Rodzina

Temoridae

Rodzaj

Epischura

Gatunek

Epischura baikalensis

Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2]

Epischura baikalensis – gatunek widłonoga z rodziny Temoridae. Endemit jeziora Bajkał, dominujący gatunek zooplanktonu w tym jeziorze[3].

Występowanie[edytuj | edytuj kod]

Zasiedla pelagial jeziora (praktycznie cały słup wody, od powierzchni do głębokości 1400 m), występuje też w nurcie rzeki Angary, wypływającej z Bajkału oraz w zbiornikach Irkutskim i Bratskoje.

Większość osobników (>70% biomasy całej populacji) w trakcie sezonu wegetacyjnego (lipiec-sierpień) przebywa w górnej 50-metrowej warstwie wody Bajkału, w okolicach warstwy skoku termicznego. Na zimę, od października do lutego, przemieszczają się głębiej, poniżej 250 m głębokości. Poszczególne stadia rozwojowe różnią się preferencjami co do przebywania na określonej głębokości: pływiki do 6. stadium przebywają zimą w powierzchniowej 10-metrowej warstwie wody, w miarę wzrostu wielkości ciała przemieszczają się głębiej. Osobniki dorosłe podejmują dobowe migracje pionowe[3][4].

Zagęszczenia (biomasa): przeciętnie 0,5 g/m³ (2-11 g/m² w powierzchniowej 10-metrowej warstwie latem, 6-24 g/m² jesienią)[5].

Opis[edytuj | edytuj kod]

Skorupiak o niewielkich wymiarach ciała: o długości 1,3–1,5 mm[1]. Długość życia: 1 rok. Wytwarza dwie generacje potomstwa: na przełomie zimy/wiosny i latem. Generacje zachodzą na siebie. Samica produkuje do 10 worków z jajami, mniej więcej co 10-20 dni w ciągu całego życia. Ilość jaj w worku: 7-60 szt. Proporcje samców do samic: 1:1. Jaja wyrzucane są z worków często zanim embriony wylęgną się (w pelagialu dryfują swobodnie jaja z rozwijającymi się embrionami). Rozwój złożony, z dwoma głównymi etapami: nauplius – z sześcioma stadiami rozwojowymi (wylinkami) i kopepodit – z sześcioma stadiami rozwojowymi (wylinkami)[4].

Znaczenie[edytuj | edytuj kod]

Gatunek kluczowy w ekosystemie Bajkału[3][5]. Dominujący składnik zooplanktonu (70-90% biomasy), główny konsument produkcji pierwotnej w pelagialu, główny składnik pożywienia ryb (endemicznego omula i gołomianek[5]), a także pelagicznych obunogów[6]. Obumarłe osobniki stanowią główne źródło detrytusu, a żywe główne źródło dwutlenku węgla w głębszych partiach wody (95 g/m²/rok), wpływające na reżym gazowy jeziora[3][5]. Odgrywa bardzo dużą rolę w samooczyszczaniu wód jeziora (przefiltrowuje 1/3 objętości warstwy eufotycznej jeziora)[5][7].

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

Nazwa tego gatunku jest często błędnie podawana jako: Epischura baicalensis. W bazie “WoS/Biological abstracts” od 1989 brak rekordów dotyczących prac przytaczających prawidłową nazwę Epischura baikalensis, podczas gdy dla błędnej nazwy jest 13 publikacji. W oryginalnej publikacji G.O. Sarsa gatunek jest opisany jako "Epischura baikalensis"[1] i tak też powinien być nazywany.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c Sars, G.O. 1900. On Epischura baikalensis, a new calanoid from Baikal Lake. Ezhegodnik' Zoologicheskago Muzeya Imperatorskoy Akademiy Nauk' (Annuaire du Musée Zoologique de l'Académie Impériale des Sciences de St.-Pétersbourg) 5: 226-238, pl. 6
  2. Epischura baikalensis, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  3. a b c d Kozhov, M.M. 1963. Lake Baikal and its Life. Monographiae Biologicae 11: 1–344.
  4. a b Afanasjeva E.L. 1977. The biology of Epischura baikalensis. Nauka, Novosibirsk, str. 142.
  5. a b c d e Mazepova G.F. 1997. The role of copepods in the Baical ecosystem. J. Marine Systems, 15: 113-120.
  6. Рудстам Л., Мельник Н.Г., Шубенков С.Г. Беспозвоночные хищники в пелагических пищевых сетях: сходства между Macrohectopus branickii (Amphipoda) в озере Байкал и Mysis relicta (Mysidaceae) в озере Онтарио. Сиб. экол. журн.; 1998; 5(5):429-434.
  7. Peter Thomson: Russia's Lake Baikal: Preserving a Natural Treasure. [w:] Yale Environment 360 [on-line]. Yale, 3 czerwca 2008. [dostęp 2014-02-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (13 czerwca 2010)].

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]