Eryka Trzewik-Drost
| Data i miejsce urodzenia |
19 listopada 1931 |
|---|---|
| Alma Mater | |
| Dziedzina sztuki | |
| Epoka |
modernizm |
| Odznaczenia | |
| |
Eryka Trzewik-Drost (ur. 19 listopada 1931 w Pokoju) – polska artystka plastyk, projektantka wzorów przemysłowych z ceramiki i szkła, a także szkła unikatowego.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
W 1951 rozpoczęła studia w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych we Wrocławiu[1]. W 1957, po obronie dyplomu pod kierunkiem Stanisława Dawskiego, rozpoczęła pracę w Zakładach Porcelany „Bogucice” w Katowicach-Bogucicach, gdzie przez siedem lat była projektantem ceramiki użytkowej[1]. Zaprojektowała między innymi utrzymane w nowoczesnej estetyce New Look serwisy kawowe (Epos, Luna)[2] oraz przykłady drobnej rzeźby kameralnej (m.in. Pierwszy bal)[3].
W 1966 rozpoczęła pracę w Ośrodku Wzornictwa Huty Szkła Gospodarczego „Ząbkowice” w Ząbkowicach Będzińskich, gdzie wraz z mężem Janem Sylwestrem Drostem pracowała przez 40 lat[4]. Wspólnie zreformowali polskie szkło prasowane, podnosząc je do rangi obiektu o wysokich walorach artystycznych[5][6][7]. W latach 70. XX w. zaliczali się do europejskiej czołówki projektantów w tej dziedzinie[6].
Projektując szkło prasowane, artystka szczególną wagę przykładała do dekoracji wyrobów, w których wykorzystywała motywy roślinne i rustykalne[8]. Eksperymentowała z fakturą materiału w celu uzyskania nowych efektów optycznych, m.in. zestawiała kontrastowo powierzchnie szlifowane z porowatymi[8]. Przykładem są patery z zestawu Słońce i Smuga, które otrzymały złoty medal na II Triennale Szkła i Porcelany w Jablońcu nad Nysą w 1976[8]. Korzystając z doświadczeń nabytych przy projektowaniu ceramiki, tworzyła drobną rzeźbę szklaną (Panna, Rodzina, świecznik Meksykanka)[8][9]. Projektowała również wolnoformowane szkło unikatowe[1].
Prace artystki znajdują się w zbiorach Muzeum Narodowego w Warszawie, Muzeum Narodowego w Krakowie, Muzeum Narodowego w Poznaniu, Muzeum Narodowego we Wrocławiu, Muzeum Szkła Współczesnego w Sosnowcu, Muzeum Karkonoskiego w Jeleniej Górze, Muzeum w Gliwicach, Musée du Verre w Liège oraz Museum für Industrie-Design w Berlinie[1].
Nagrody i odznaczenia[a][edytuj | edytuj kod]
- 1960 – nagroda Ministra Kultury i Sztuki
- 1968 – nagroda Rady Wzornictwa przy Prezesie Rady Ministrów za szczególne osiągnięcia w rozwoju wzornictwa i estetyki produkcji przemysłowej w dziedzinie szkła
- 1968 – II i III nagroda w Ogólnopolskim Konkursie na projekty szkła kryształowego prasowanego
- 1969 – nagroda w Ogólnopolskim Konkursie na projekty zdobin szkła szlifowanego i malowanego
- 1969 – nagroda Jury Ogólnopolskiej Wystawy Polska sztuka użytkowa w 25-lecie PRL w zakresie projektowania szkła i ceramiki
- 1974 – wyróżnienie na Ogólnopolskiej Wystawie Szkła Artystycznego i Użytkowego w Katowicach
- 1976 – nagroda na Ogólnopolskim Triennale Szkła w Kłodzku
- 1976 – złoty medal na II Triennale Szkła i Porcelany w Jabloncu nad Nysą[8]
- 1979 – I nagroda i złoty medal oraz II nagroda i srebrny medal w dziale szkła przemysłowego na Ogólnopolskiej Wystawie Szkła Unikatowego i Przemysłowego w Katowicach
- 2021 – Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”[10]
Wystawy[edytuj | edytuj kod]
Wystawy indywidualne[b][edytuj | edytuj kod]
- 1974 – Muzeum Zagłębia, Zamek w Będzinie
Wystawy zbiorowe[c][edytuj | edytuj kod]
- 1960 – II Ogólnopolska Wystawa Ceramiki i Szkła Artystycznego, Wrocław
- 1968 – 3 Bienale industrijskega oblikovanja, Lublana
- 1969 – Ceramika i szkło. Polska sztuka użytkowa w 25-lecie PRL, Wrocław
- 1969 – Wzornictwo w Przemyśle Szklarskim i Ceramicznym, Warszawa
- 1974 – Ogólnopolska Wystawa Szkła Artystycznego i Użytkowego, Katowice
- 1976 – I Ogólnopolskie Triennale Szkła, Kłodzko
- 1976 – International Exhibition of Glass and Porcelain, Jablonec nad Nysą
- 1977 – II Ogólnopolska Wystawa Szkła Artystycznego i Użytkowego, Katowice
- 1977 – I Coburger Glaspreis für moderne Glasgestaltung in Europa, Coburg
- 1980 – Polskie Szkło, Lipsk, Altenburg
- 1982 – Design in Polen, Berlin, Praga, Moskwa
- 1983 – Wzornictwo – sztuka społecznie użyteczna, Warszawa
- 1984 – Wzornictwo w 40-lecie PRL, Olsztyn
- 1987–1988 – Polskie Szkło Współczesne, Warszawa
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Listę nagród, o ile nie podano inaczej, przedstawiono na podstawie katalogu Polskie szkło współczesne.
- ↑ Listę wystaw, o ile nie podano inaczej, przedstawiono na podstawie katalogu Polskie szkło współczesne.
- ↑ Listę wystaw, o ile nie podano inaczej, przedstawiono na podstawie katalogu Polskie szkło współczesne.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d Maria Jeżewska, Bogdan Górecki: Ceramika i szkło polskie XX wieku: katalog zbiorów. Mariusz Hermansdorfer (red.). Wrocław: Muzeum Narodowe we Wrocławiu, 2004, s. 294. ISBN 83-86766-87-5.
- ↑ Banaś 2011 ↓, s. 123.
- ↑ Banaś 2011 ↓, s. 126.
- ↑ Banaś 2011 ↓, s. 247.
- ↑ Polskie szkło współczesne. Hanna Chwierut-Jasicka, Stanisław Trzeszczkowski (komisarze). Warszawa: Muzeum Narodowe: Instytut Wzornictwa Przemysłowego.
- ↑ a b Paweł Banaś: Współczesne polskie szkło i ceramika. Warszawa: Wydawnictwo „Arkady”, 1990, s. 16. ISBN 83-213-3244-7.
- ↑ Banaś 2013 ↓, s. 326.
- ↑ a b c d e Banaś 2013 ↓, s. 323.
- ↑ Paweł Banaś: Polskie współczesne szkło artystyczne. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich – Wydawnictwo, 1982, s. 177. ISBN 83-04-00761-4.
- ↑ MKiDN – Medal Zasłużony Kulturze – Gloria Artis [online] [dostęp 2022-01-17] (pol.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Barbara Banaś: Polski new look. Ceramika użytkowa lat 50. i 60. Wrocław: Studio Baka, 2011. ISBN 978-83-933926-0-5.
- Barbara Banaś: Twórcy polskiej prasówki. W: Rzeczy niepospolite. Polscy projektanci XX wieku. Czesława Frejlich (red.). Kraków: 2+3D / Fundacja Rzecz Piękna, 2013. ISBN 978-83-935975-0-5.