Eugenia Pragierowa

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Eugenia Róża Pragierowa
ilustracja
Data i miejsce urodzenia

14 lipca 1888
Kalisz

Data i miejsce śmierci

5 maja 1964
Warszawa

Miejsce spoczynku

Cmentarz Wojskowy na Powązkach

Zawód, zajęcie

prawnik

Partia

Polska Partia Socjalistyczna
Polska Zjednoczona Partia Robotnicza

Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski

Eugenia Róża Pragierowa z domu Berke[a] (ur. 14 lipca 1888 w Kaliszu, zm. 5 maja 1964 w Warszawie) – prawnik, działaczka polskiego ruchu socjalistycznego, feministka, polityk Polskiej Partii Socjalistycznej i Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, członek Polskiego Komitetu Obrońców Pokoju w 1949 roku.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Grób Eugenii Pragierowej na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie

Prawdopodobnie pochodziła z rodziny żydowskiej[b]. Córka Henryka i Antoni. Uczyła się w kaliskim gimnazjum żeńskim[1]. Uczestniczka strajku szkolnego (1905), aresztowana, przebywała w więzieniu łącznie siedem miesięcy.

Studiowała historię na Uniwersytecie Jagiellońskim, a w latach 1908–1911 prawo na Uniwersytecie w Zurychu. Uzyskała stopień naukowy doktora prawa po obronie dysertacji doktorskiej pod tytułem Die Genossenschaftsbewegung im Königreich Polen (Ruch spółdzielczy w Królestwie Polskim)[c]. W latach 1910–1914 członek PPS-Lewicy. Od 1919 członek PPS. Od 1919 do 1925 kierownik Wydziału Ochrony Pracy Ministerstwa Pracy i Opieki Społecznej. Od 1925 do 1939 wykładowca Wolnej Wszechnicy Polskiej. Członek władz Centralnego Wydziału Młodzieży Towarzystwa Uniwersytetów Robotniczych. W czasie II wojny światowej przebywała we Lwowie.

Od 1945 dyrektor departamentu Ministerstwa Pracy i Opieki Społecznej, a następnie podsekretarz stanu w tym ministerstwie. W latach 1945–1947 posłanka do Krajowej Rady Narodowej.

Od maja 1945 do grudnia 1948 członek Rady Naczelnej „lubelskiej” PPS. Potem członek Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. W 1948 członek Centralnej Komisji Rewizyjnej PZPR, a w latach 1948–1954 członek Komitetu Centralnego tej partii.

Posłanka na Sejm Ustawodawczy oraz na Sejm PRL I kadencji. Wiceprzewodnicząca Zarządu Głównego Ligi Kobiet Polskich do 1964. Członek Światowej Federacji Kobiet. W 1949 roku była delegatem Krajowej Rady Obrońców Pokoju na Kongres Obrońców Pokoju w Paryżu[2]. Pochowana na cmentarzu Powązki Wojskowe w Warszawie (kwatera C2-10-10)[3].

Od 1912 była żoną Adama Pragiera, działacza PPS, który po 1945 pozostał na emigracji. Po wrześniu 1939 małżonkowie pozostawali w faktycznej separacji.

Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. Wg katalogu IPN jej rodowe nazwisko brzmiało Kierczyńska, czego nie potwierdzają inne źródła.
  2. Jej biogram znajduje się na portalu Wirtualny Sztetl.
  3. Praca została opublikowana w języku niemieckim pod nazwiskiem Eugenie Rose Berke.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Edward Polanowski (red.): SZKOŁA KALISKA Dzieje I Liceum Ogólnokształcącego im. Adama Asnyka w Kaliszu. Krzysztof Płociński, 1993. [dostęp 2019-07-16]. (pol.).
  2. Trybuna Robotnicza, nr 92 (1481), 9 kwietnia 1949, s. 1.
  3. Wyszukiwarka cmentarna - Warszawskie cmentarze
  4. M.P. z 1947 r. nr 74, poz. 490
  5. Odznaczenia dla wybitnych działaczek [w:] "Trybuna Robotnicza", nr 7, 8 marca 1960, s. 2

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Tadeusz Jabłoński, Eugenia Pragierowa, w: Polska Partia Socjalistyczna. Wspomnienia z lat 1918–1939, Warszawa 1987, ISBN 83-05-11291-8, s. 297–306.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]