Fomitopsis

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Pniarek
Ilustracja
Pniarek obrzeżony
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

żagwiowce

Rodzina

pniarkowate

Rodzaj

pniarek

Nazwa systematyczna
Fomitopsis P. Karst
Meddn. Soc. Fauna Flora fenn. 6: 9 (1881)
Typ nomenklatoryczny

Fomitopsis pinicola (Sw.) P. Karst.

Pniarek brzozowy

Fomitopsis P. Karst. (pniarek) – rodzaj grzybów należący do rodziny pniarkowatych (Fomitopsidaceae)[1].

Charakterystyka[edytuj | edytuj kod]

Grzyby nadrzewne, poliporoidalne, saprotrofy lub słabe pasożyty[2]. Owocniki jednoroczne lub wieloletnie, siedzące, rosnące pojedynczo lub grupkami, dachówkowato. Powierzchnia naga, gładka do płytko bruzdkowanej, u młodych okazów bladoróżowobrązowa, u starszych bladobrązowa do czarnobrązowej. Brzeg ostry, wąsko sterylny. Hymenofor poroidalny, powierzchnia porów z wiekiem różowa do różowobrązowej, pory okrągłe do kanciastych, regularne, 5–6 na mm, rurki w jednej warstwie lub niewyraźnie uwarstwione, o długości do 3 mm, wewnątrz białawe. Kontekst różowobrązowy, twardy, włóknisty lub korkowaty, niestrefowany, o grubości do 7 mm, trama tej samej barwy co kontekst. System strzępkowy trimityczny, strzępki generatywne ze sprzążkami, szkliste, o szerokości 2,5–3,5 µm, trudne do znalezienia u dojrzałych okazów, strzępki szkieletowe grubościenne, szkliste do bladobrązowawych, o szerokości 2–5 µm, strzępki łącznikowe grubościenne, szkliste, rozgałęzione, o szerokości 1,5–3 µm. Podstawki maczugowate, 16–21 × 5–7,5 µm, z czterema sterygmami. Bazydiospory krótko cylindryczne do podłużnych, 5–6,5 × 2–2,5 µm[3].

Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]

Pozycja w klasyfikacji: Fomitopsidaceae, Polyporales, Incertae sedis, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi (według Index Fungorum)[1].

Synonimy naukowe: Agaricon Tourn. ex Adans., Agarico-pulpa Paulet, Agaricum Paulet, Agaricum P. Micheli ex Haller, Laricifomes Kotl. & Pouzar, Pilatoporus Kotl. & Pouzar, Rhodofomes Kotl. & Pouzar[4].

Nazwę polską podał Stanisław Domański w 1967 r.[5] W polskim piśmiennictwie mykologicznym zaliczane do tego rodzaj gatunki opisywane były także pod nazwami: huba, żagiew, gębka, modrzewnik[6].

Gatunki występujące w Polsce:

Nazwy naukowe na podstawie Index Fungorum[7]. Wykaz gatunków i nazwy polskie według Władysława Wojewody[6] i rekomendacji Komisji ds. Polskiego Nazewnictwa Grzybów[8].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Paul Kirk, Index Fungorum [online] [dostęp 2013-04-15].
  2. Barbara Gumińska, Władysław Wojewoda, Grzyby i ich oznaczanie, Warszawa: PWRiL, 1985, ISBN 83-09-00714-0.
  3. M. Núñez, Leif Ryvarden, East Asian Polypores. Polyporaceae sensu lato, t. 2, FungiFlora, s. 291, ISBN 82-90724-23-3 [dostęp 2014-02-15].
  4. Index Fungorum [online] [dostęp 2013-03-05].
  5. Domański S., Orłoś., Skirgiełło A. Żagwiowate II (Polyporaceae pileateae), szczecinkowcowate II (Mucronosporaceae pileateae), lakownicowate (Ganodermataceae), bondarcewiowate (Bondarzewiaceae), boletkowate (Boletopsidaceae), ozorkowate (Fistulinaceae), In: J. Kochman, A. Skirgiełło (eds.), Grzyby (Mycota) 3: Podstawczaki (Basidiomycotes). Bezblaszkowce (Aphyllophorales). PWN, 1967, Warszawa, pp. 398+ Pls XXXiX (in Polish).
  6. a b Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, s. 251, 252, ISBN 83-89648-09-1.
  7. Index Fungorum (gatunki) [online] [dostęp 2013-03-05].
  8. Rekomendacja nr 2/2021 Komisji ds. Polskiego Nazewnictwa Grzybów Polskiego Towarzystwa Mykologicznego [online] [dostęp 2021-07-19].