Franciszek Sobkowiak
| |||||||||||||
| Data i miejsce urodzenia |
19 sierpnia 1913 lub 3 października 1914 | ||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
30 października 1942 | ||||||||||||
| Wzrost |
170 cm | ||||||||||||
| Pozycja | |||||||||||||
| Kariera seniorska[a] | |||||||||||||
| |||||||||||||
| Kariera reprezentacyjna | |||||||||||||
| |||||||||||||
| |||||||||||||
| Odznaczenia | |||||||||||||
  
| |||||||||||||
Franciszek Sobkowiak (ur. 19 sierpnia 1913 we Friedbergu lub 3 października 1914 w Essen[1], zm. 30 października 1942 w okolicach Egersundu) – polski piłkarz, w czasie II wojny światowej pilot wojskowy, kawaler Virtuti Militari.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Był piłkarzem Warty Poznań, który grał w meczach ligowych tej drużyny na pozycji napastnika i pomocnika. W reprezentacji Polski wystąpił tylko raz, w rozegranym 25 września 1938 spotkaniu z Łotwą, które Polska przegrała 1:2[2][3].
Podczas kampanii wrześniowej służył w 3 pułku lotniczym w stopniu sierżanta. Jako pilot 31. eskadry rozpoznawczej wykonywał loty na rzecz Armii „Karpaty”. 3 września wykrył niemieckie kolumny pancerne wkraczające na teren Polski ze Słowacji[4]. 6 września wziął udział w dwukrotnym nalocie na niemieckie kolumny poruszające się szosą Jędrzejów—Kije[5]. Następnego dnia, podczas lądowania na lądowisku Cieszanów k. Rawy Ruskiej, uszkodził podwozie Czapli. W tej kraksie nie odniósł obrażeń. 9 września, w załodze z ppor. obs. Adamem Szjdzieckim bezskutecznie poszukiwał sztabu Armii „Karpaty[6].
Po zakończeniu walk w Polsce przedostał się na Zachód. W Wielkiej Brytanii wstąpił do Polskich Sił Powietrznych, otrzymał numer służbowy RAF 780420[7]. W 1940 r. otrzymał przydział do dywizjonu 301, po ukończeniu w 1941 r. tury lotów bojowych trafił do 138 dywizjonu specjalnego przeznaczenia RAF[8]. W nocy 7 na 8 listopada 1941 był członkiem załogi pierwszego „polskiego” samolotu w barwach RAF, który wykonał lot nad okupowaną Polskę. Pilotowany przez niego samolot typu Halifax musiał przymusowo lądować w Szwecji, załoga została internowana. Na początku 1942 Sobkowiaku powrócił do Anglii[9].
Poległ w locie bojowym w Norwegii. Samolot Halifax o znakach NF-S W-7773 rozbił się w nocy z 29 na 30 października w okolicy Egersund. Na pokładzie oprócz załogi znajdowali się także trzej cichociemni. Pośmiertnie został odznaczony Orderem Virtuti Militari. Pochowany we wspólnym grobie nr 11-B-8 na cmentarzu w Egersund (Norwegia)[10].
Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]
Za swą służbę otrzymał odznaczenia[11]:
- Krzyż Srebrny Virtuti Militari nr 9628,
- Krzyż Walecznych – czterokrotnie,
- Medal Lotniczy.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Księga Lotników Polskich, Poległych, Zmarłych i Zaginionych 1939 - 1946 i Centralne Archiwum Wojskowe podają datę urodzenia 3 października 1914 w Essen, Andrzej Gowarzewski Mistrzostwa Polski. Ludzie 1918–1939. 100 lat prawdziwej historii (1), wyd. gia, Katowice 2017 (sic!), s. 180 uznaje ją za błędną i podaje datę urodzenia 19 sierpnia 1913 we Friedbergu
- ↑ worldfootball.net
- ↑ kadra.pl
- ↑ Pawlak 1991 ↓, s. 275.
- ↑ Pawlak 1991 ↓, s. 277.
- ↑ Pawlak 1991 ↓, s. 278.
- ↑ Krzystek 2012 ↓, s. 526.
- ↑ Pawlak 1991 ↓, s. 572.
- ↑ Hodyra 2016 ↓, s. 46.
- ↑ Franciszek Sobkowiak. Niebieska eskadra - groby, cmentarze, pomniki, miejsca pamięci polskich lotników. [dostęp 2024-01-01]. (pol.).
- ↑ Sobkowiak Franciszek. Personel Polskich Sił Powietrznych w Wielkiej Brytanii 1940-1947. [dostęp 2024-01-01]. (pol.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Piotr Hodyra: 301 Dywizjon Bombowy 1940-1943. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Alma-Press, 2016. ISBN 978-83-7020-664-2. OCLC 971435802.
- Tadeusz Jerzy Krzystek, [Anna Krzystek]: Polskie Siły Powietrzne w Wielkiej Brytanii w latach 1940-1947 łącznie z Pomocniczą Lotniczą Służbą Kobiet (PLSK-WAAF). Sandomierz: Stratus, 2012. ISBN 978-83-61421-59-7. OCLC 276981965.
- Jerzy Pawlak: Polskie eskadry w Wojnie Obronnej 1939. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1991. ISBN 83-206-0795-7. OCLC 830072566.
- Jarosław Owsiański, Tomasz Siwiński "Historia futbolu wielkopolskiego", wydawnictwo - Zibigrafia, Poznań 2013
- Andrzej Gowarzewski Mistrzostwa Polski. Ludzie 1918-1939. 100 lat prawdziwej historii (1), wyd. gia, Katowice 2017 (sic!), s. 180
- Radosław Nawrot Warciarz, który cichociemnych woził (dostęp 25 października 2010)
- Kawalerowie Orderu Virtuti Militari