Friedrich Theodor von Merckel
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Nadprezydent prowincji śląskiej | |
| Okres | |
| Następca | |
| Nadprezydent prowincji śląskiej | |
| Okres | |
| Poprzednik | |
| Następca | |
Friedrich Theodor von Merckel (od 1828 von Merckel) (ur. 4 listopada 1775 we Wrocławiu, zm. 10 kwietnia 1846 w Warcie Bolesławieckiej) – pruski polityk, pierwszy i czwarty nadprezydent prowincji śląskiej w latach 1816–1820 i 1825–1845[1].
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Urodził się w 1775 roku we Wrocławiu. Wywodził się ze starej turyngeńskiej rodziny szlacheckiej. Jej protoplastą był żyjący w XIV wieku był Matthes Merkir (Merker) (zm. 1405/1408), który został członkiem rady miejskiej Schmalkalden. Jego bratankiem był słynny pisarz Wilhelm von Merckel (1803–1861). Po ukończeniu studiów z zakresu prawa i administracji na Uniwersytecie w Halle pracował jako prawnik w dobrach ziemskich Althannów w hrabstwie kłodzkim, a następnie od 1798 roku jako notariusz, a rok później asesor w rodzinnym Wrocławiu. W 1800 roku objął posadę we wrocławskiej policji[2].
21 maja 1801 roku poślubił we Wrocławiu Karolinę Willers[3]. W latach 1804–1808 wchodził w skład wrocławskiej kamery wojny i domen, a następnie od 1808/1809 do 1813 roku był wiceprezydentem prowincji śląskiej[4].
Nadprezydent Śląska[edytuj | edytuj kod]
Z nominacji królewskiej został powołany w 1816 roku na funkcję nadprezydenta prowincji śląskiej, którą sprawował z przerwą do 16 maja 1845 roku, kiedy to został z niej zwolniony na skutek choroby. Było to związane z przeprowadzoną na Prusach reformą administracyjną. Von Merckel zajął się organizacją nowo powstałego nadprezydium we Wrocławiu, które miało nadzorować działalność trzech rejencji (wrocławskiej, dzierżoniowskiej i legnickiej)[5]. Za jego rządów miał miejsce rozwój transportu na Śląsku, spowodowany uruchomieniem żeglugi parowej na Odrze (1837) oraz budową pierwszej linii kolejowej z Oławy do Wrocławia, którą otwarto w 1842 roku[6]. Negatywnym echem w Europie odbiło się powstanie tkaczy śląskich mające miejsce w 1844 roku, stanowiące w dalszej perspektywie preludium dla wielkich wstrząsów społecznych, które targnęły niemal cały kontynent w latach 1848–1849[7].
W uznaniu za swoje zasługi został mianowany 10 kwietnia 1828 roku tajnym radcą pruskim, a jego rodzina włączona w poczet pruskiej szlachty. Zmarł w 1846 roku w swojej posiadłości w Warcie Bolesławieckiej[8].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Geschichte Schlesiens, pod red. L. Petryego, J. J. Menzelta t. 3, Sigmaringen 1999, s. 48.
- ↑ K. Wippermann, Merckel, Friedrich Theodor von, [w:] „Allgemeine Deutsche Biographie (ADB)”, t. 21, Leipzig 1885, s. 406.
- ↑ Die Eheschließungen in den Schlesischen Provinzialblättern, pod red. U. Kambach, Neustadt (Aisch) 1994, s. 142.
- ↑ K. Fuchs, Merckel, Friedrich Theodor v., [w:] „Neue Deutsche Biographie (NDB)”, t. 17, Berlin 1994, s. 122–124.
- ↑ A. i A. Galasowie, Dzieje Śląska w datach, Wrocław 2001, s. 179.
- ↑ A. i A. Galasowie, op. cit., s. 184, 185.
- ↑ A. i A. Galasowie, op. cit., s. 188.
- ↑ K. Fuchs, op. cit., s. 122, 124.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Die preußischen Oberpräsidenten 1815–1945, pod red. Klausa Schwabe, Boppard am Rhein 1985.
- Encyklopedia Wrocławia, pod red. Jana Harasimowicza, Wrocław 2001.
- Historia Śląska, pod red. Marka Czaplińskiego, Wrocław 2002.