Fryderyk Tomczyk

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Fryderyk Tomczyk
Data i miejsce urodzenia

24 marca 1910
Przemyśl

Data i miejsce śmierci

1 marca 1983
Hertfordshire

Organizacja harcerska

Związek Harcerstwa Polskiego

drużynowy Żeglarskiej Drużyny Harcerskiej
w Przemyślu
drużynowy Żeglarskiej Drużyny Harcerskiej
w Pszczynie
Data i miejsce urodzenia

24 marca 1910
Przemyśl

Data śmierci

1 marca 1983

Przebieg służby
Lata służby

1943–1945

Siły zbrojne

 US Army

Jednostki

28 Pennsylvania Division

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa,
lądowanie w Normandii

Późniejsza praca

pracownik szkoły kadetów St. Catherine Military School w Anaheim w Kalifornii

Fryderyk Tomczyk (ur. 24 marca 1910 w Przemyślu, zm. 1 marca 1983 w Hertfordshire) – harcerz, nauczyciel, konstruktor jachtów, uczestnik pierwszych rejsów pierwszego Zawiszy Czarnego i Poleszuka, jachtowy kapitan żeglugi wielkiej.

Załoga jachtu „Poleszuk” w Nowym Jorku (1939)

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Fryderyk był jednym z założycieli VI Przemyskiej Harcerskiej Drużyny Żeglarskiej im. Jana z Kolna, w ramach której zbudowano w 1927 roku pierwszy jacht, o nazwie „Monik”, którym załoga odbyła rejs z Przemyśla na Hel i z powrotem. Rok później gotowy był drugi jacht, „Monik II”, którym Prutem i Dniestrem harcerze pod komendą Tomczyka popłynęli do Morza Czarnego.

Fryderyk Tomczyk został członkiem Ligi Morskiej i Kolonialnej, gdzie dostał się pod skrzydła gen. Mariusza Zaruskiego. Zostawszy nauczycielem w Goczałkowicach[1] założył w Pszczynie żeglarską drużynę harcerską[2]. W goczałkowickiej szkole był również instruktorem modelarstwa lotniczego, wykonywał z uczniami modele lotnicze. Uczestniczył z uczniami w Okręgowych Zawodach Modeli Lotniczych[3]. W 1935 roku został powołany do załogi SY Zawiszy Czarnego. Pływał również na s/y Grażynie. W 1937 roku został dokooptowany do załogi 39 Warszawskiej Drużyny Harcerskiej planującej rejs dookoła świata na s/y Poleszuk. Załoga wypłynęła z Gdyni 23 lipca 1938 roku. 21 lipca 1939 roku jacht zawinął do portu w Nowym Jorku. Wojna (1 września) zastała załogę w Cleveland. 18 września, po dopłynięciu do Chicago, rejs rozwiązano. Uzgodniono, że załoga zgłosi się do Polskich Sił Zbrojnych, a Tomczyk pozostał w Chicago, opiekując się jachtem[4][1]. Pracował jako instruktor żeglarstwa.

Przekazawszy jacht Polskiemu Związkowi Rzymsko-Katolickiemu w Stanach Zjednoczonych[4] w 1943 roku Tomczyk wstąpił do armii amerykańskiej. Walczył w szeregach 28 Pennsylvania Division, m.in. brał udział w desancie na Normandię 6 czerwca 1944 roku.

Otrzymał obywatelstwo amerykańskie i osiedlił się w Anaheim w Kalifornii. Pracował w szkole kadetów, St. Catherine’s Military School. W 1976 roku przeniósł się do Wielkiej Brytanii. Po jego śmierci w 1983 roku rodzina sprowadziła jego ciało do Polski i został pochowany w rodzinnym grobowcu w Krakowie.

Rozkazem Naczelnika Harcerzy z 10 marca 1939 roku[5] uzyskał stopień sternika jachtowej żeglugi morskiej (później został jachtowym kapitanem żeglugi wielkiej[2][1]).

Życie rodzinne[edytuj | edytuj kod]

Fryderyk Tomczyk był synem wojskowego. Miał rodzeństwo: Józefa, Bronisława, Emilię i Paulinę. Wszyscy należeli do harcerstwa[1]. Nie założył własnej rodziny.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d Sylwia Plucińska: Wilk Samotnik: Niezwykłe rejsy harcerskie – Przerwana podróż „Poleszuka”. [dostęp 2014-09-06].
  2. a b Dzieszyński 2014 ↓, s. 125.
  3. Historia szkolenictwa w Goczałkowicach. [dostęp 2014-09-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-09-06)].
  4. a b Dzieszyński 2014 ↓, s. 82.
  5. Rozkaz Naczelnika Harcerzy L. 7 z 10 marca 1939 r.. „Wiadomości Urzędowe Naczelnictwa Harcerstwa Polskiego”. 3, s. 62–63, marzec 1939. Warszawa. [dostęp 2014-09-06]. 

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]