Gąska czerwonobrązowa

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Gąska czerwonobrązowa
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

pieczarkowce

Rodzina

gąskowate

Rodzaj

gąska

Gatunek

gąska czerwonobrązowa

Nazwa systematyczna
Tricholoma batschii Gulden
Musseron flora (Oslo): 60 (1969)

Gąska czerwonobrązowa (Tricholoma batschii Gulden) – gatunek grzybów należący do rodziny gąskowatych (Tricholomataceae)[1].

Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]

Pozycja w klasyfikacji: Tricholoma, Tricholomataceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi (według Index Fungorum)[1].

Synonimy naukowe[2]:

  • Agaricus robustus var. subannulata (Batsch) Cooke
  • Agaricus subannulatus Batsch
  • Armillaria robusta var. subannulata (Batsch) McAlpine
  • Gyrophila albobrunnea var. subannulata (Batsch) Quél.
  • Tricholoma batschii Gulden, var. batschii
  • Tricholoma batschii var. minor Bon & Perco
  • Tricholoma subannulatum (Batsch) Bres.

Nazwę polską zaproponował Władysław Wojewoda w 2003 r[3].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Kapelusz

Jest grubomięsisty i ma średnicę 5-14 cm. Kształt początkowo półkulisty, później niskołukowaty lub płaski, bez garbu, z podwiniętym brzegiem. Powierzchnia z powrastanymi promieniście włókienkami o barwie od czerwonej do kasztanowobrązowej, w środku nawet czarnobrązowej. W stanie wilgotnym jest lepki[4].

Blaszki

Gęste i szerokie, przy trzonie wykrojone, barwy początkowo kremowobiałej, później z ochrowym odcieniem, a często z rdzawymi cętkami na ostrzach[4].

Trzon

Wysokość od 5 do 10 cm, średnica 1-3 cm, kształt walcowaty, dołem rozszerzony, a u podstawy klinowato zwężony. Jest pełny i nie zmieniający barwy. Powierzchnia brązowopomarańczowa lub czerwonobrązowa i włóknista, tylko pod samym kapeluszem biała i gładka. U młodych owocników na pograniczu białej strefy pod kapeluszem i reszty trzonu występuje śluzowata obrączka, później zanikająca[4].

Miąższ

Gruby, mięsisty i twardy. W kapeluszu jest białawy, w podstawie trzonu ochrowy. Ma mączny zapach i smak, po pewnym czasie jednak gorzki[4].

Występowanie i siedlisko[edytuj | edytuj kod]

Jest szeroko rozprzestrzeniona w Ameryce Północnej i Europie. W innych rejonach świata jej występowanie jest mało znane, podano stanowiska tylko w Japonii[5].

Rośnie w lasach iglastych i mieszanych, głównie pod sosnami na glebach wapiennych. Owocniki wytwarza od sierpnia do listopada[3].

Grzyb mikoryzowy[3]. Grzyb trujący[4].

Gatunki podobne[edytuj | edytuj kod]

Jest wiele podobnych gąsek brązowych, m.in[4]:

  • gąska żółtobrunatna (Tricholoma fulvum) o blaszkach żółtawych,
  • gąska bukowa (Tricholoma ustale), o kapeluszu gładkim i błyszczącym a blaszkach rdzawych,
  • gąska dachówkowata (Tricholoma imbricatum), która ma delikatnie łuseczkowaty kapelusz, biały miąższ i kremowe blaszki,
  • gąska modrzewiowa (Tricholoma psammopus), która nie ma zapachu i rośnie tylko pod modrzewiem.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Index Fungorum. [dostęp 2013-03-05]. (ang.).
  2. Species Fungorum. [dostęp 2014-02-12].
  3. a b c Władysław Wojewoda: Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003. ISBN 83-89648-09-1.
  4. a b c d e f Pavol Škubla: Wielki atlas grzybów. Poznań: Elipsa, 2007. ISBN 978-83-245-9550-1.
  5. Discover Life Maps. [dostęp 2015-04-08].