GAZ-22 Wołga
.jpg)
| |
| Producent | |
|---|---|
| Okres produkcji |
1962 – 1970 |
| Miejsce produkcji | |
| Następca | |
| Dane techniczne | |
| Segment | |
| Typy nadwozia |
5-drzwiowy kombi |
| Silniki | |
| Skrzynia biegów |
3-biegowa manualna |
| Napęd |
silnik z przodu, napęd tylny |
| Długość |
4800 mm |
| Szerokość |
1800 mm |
| Wysokość |
1620 mm |
| Rozstaw osi |
2700 mm |
| Masa własna |
1560 kg |
| Zbiornik paliwa |
60 l |
| Liczba miejsc |
5 |
| Dane dodatkowe | |
| Pokrewne |
GAZ-21 Wołga (sedan) |
| Konkurencja | |
GAZ-22 Wołga, początkowo M-22 Wołga – samochód osobowy klasy średniej wyższej z nadwoziem kombi, produkowany w radzieckich zakładach GAZ w Gorkim w latach 1962–1970. Była to odmiana kombi pierwszej generacji Wołgi, GAZ M-21.
Historia i rozwój modelu[edytuj | edytuj kod]
GAZ M-22 Wołga był odmianą kombi wprowadzonego do produkcji w 1956 roku samochodu średniej wyższej klasy GAZ M-21 Wołga. Skonstruowanie wersji z nadwoziem kombi (według radzieckiej terminologii, uniwersał), wynikało z potrzeb gospodarki narodowej ZSRR, która nie posiadała w tym czasie w produkcji samochodów do przewozu niewielkich partii towarów (jedyny produkowany samochód kombi, Moskwicz 423, miał niewielką ładowność)[1]. Liczono także na eksport samochodu na rynki zachodnie, gdzie mógł konkurować ceną, przy dużych rozmiarach[2]. Pierwsze prototypy wersji kombi powstały w 1960 roku, a do początku 1962 roku zbudowano kilka sztuk (według niektórych danych, 5) partii próbnej. Odpowiadały one stylizacją przedniej części produkowanej wówczas drugiej serii Wołgi, z tłoczoną osłoną chłodnicy z dużymi pionowymi podłużnymi otworami i figurką jelenia na masce[1].
Produkcję seryjną Wołgi kombi, oznaczonej M-22, rozpoczęto latem 1962. Otrzymała ona stylizację odpowiadającą wprowadzonej równolegle do produkcji trzeciej serii Wołgi M-21[1]. Przede wszystkim, otrzymała nową atrapę chłodnicy, z 37 wąskich chromowanych pionowych pasków, wygiętych na zewnątrz, w chromowanej ramie; usunięto też figurkę skaczącego jelenia i zmodyfikowano przednie kierunkowskazy, zachodzące teraz na boki[2].
W stosunku do sedana, zmieniono tylną część nadwozia, łącznie z górną częścią tylnych drzwi bocznych. Klapa tylna była dwudzielna, otwierana na dół i do góry. Oparcie tylnej kanapy było składane na płaskie, zwiększając przestrzeń bagażową z 1,6 m² do 2,4 m². Objętość bagażnika wynosiła od 1 m³ do 1,5 m³ przy złożonej kanapie. Podłoga bagażnika oraz rozkładające się na równi z nią oparcie kanapy i dolna klapa bagażnika były wyłożone blachą. Pod unoszoną podłogą bagażnika było umieszczone koło zapasowe i narzędzia. Masa nadwozia była o 100 kg większa, niż w sedanie, a ładowność większa o 75 kg. Z tego powodu, kombi otrzymało wzmocnione resory z tyłu, a także wytrzymalsze opony 7,10-15 zamiast 6,7-15[1]. Nominalna ładowność wynosiła 5 ludzi i 175 kg ładunku lub 2 ludzi i 400 kg ładunku, lecz w praktyce możliwe było przewożenie ładunków do 600 kg bez ujemnych konsekwencji dla samochodu. Z przodu samochód miał kanapę na całą szerokość, lecz według radzieckich przepisów mogły tam podróżować tylko dwie osoby (w Skandynawii dopuszczono trzy osoby z przodu)[1]. Istniała w niewielkiej liczbie ośmioosobowa odmiana Wołgi, opracowana przez szwedzkiego importera Konela, z dodatkowym trzecim rzędem siedzeń z dwoma siedzeniami, których oparcia składały się na płasko[3].
Stosowano silniki o tej samej pojemności 2445 cm³, lecz o różnej mocy: 75, 80, 85 KM[1]. Bazowy silnik miał 75 KM i stopień sprężania 6,7, jednostki 80 KM i 85 KM były wzmocnione przede wszystkim na eksport, o stopniu sprężania 7,15 i 7,65[2].
W 1965 roku samochód podlegał niewielkiej modernizacji pod względem technicznym, wraz z sedanem, m.in. wzmocniono podłużnice ramy. Zewnętrzną różnicą stały się dwa wzdłużne przetłoczenia na dachu dla zwiększenia sztywności nadwozia[1]. Bazowy model został oznaczony GAZ-22W, a w ulepszonym eksportowym wykonaniu – GAZ-22M[1]. Warto zauważyć, że dopiero od 1962 w nazwie samochodu M-22 oficjalnie pojawił się skrót nazwy zakładów, a od 1965 roku zrezygnowano w ogóle z litery „M”, oznaczającej „Mołotowiec” (fabryka GAZ nosiła do 1957 roku imię Mołotowa)[2][4].
Oprócz bazowej wersji kombi, produkowano od początku wersję karetki pogotowia GAZ M-22B. Przedział medyczny był w niej oddzielony przeszkloną przegrodą od przedziału kierowcy i mieścił nosze oraz dwa fotele personelu medycznego, jeden za drugim. W przedziale kierowcy były dwa indywidualne fotele. Oprócz wyposażenia i specjalnego oświetlenia (standardowo lampa z czerwonym krzyżem na dachu, świecąca do przodu i reflektor-szperacz z lewej strony), karetka różniła się zawieszeniem i oponami jak w sedanie GAZ M-21, co zwiększało komfort jazdy[5]. Koło zapasowe przechowywane było pionowo, w niszy za lewymi tylnymi drzwiami. Wersja eksportowa z lepszym wyposażeniem i wystrojem nosiła oznaczenie GAZ M-22BM. Po modernizacji w 1965 roku zwykła wersja karetki została oznaczona GAZ-22D, a wersja eksportowa – GAZ-22Je[5].
Produkcję Wołgi GAZ-22 zakończono równocześnie z sedanem, w czerwcu 1970 r[1]. Zbudowano ogółem 639 478 Wołg pierwszego modelu, sedan i kombi[6].
Sprzedaż i eksploatacja[edytuj | edytuj kod]
Pomimo zapotrzebowania, samochody GAZ M-22 nie były w ogóle co do zasady sprzedawane na rynek prywatny, gdyż samochody kombi kojarzone były przez władze z prywatną wytwórczością, nie popieraną w ustroju komunistycznym. Samochody sprzedawane w ZSRR przeznaczano dla gospodarki narodowej (przedsiębiorstwa państwowe, organizacje, instytucje, sklepy itp.)[1]. Dopiero po zakończeniu produkcji w 1970 roku i wymianie samochodów na nowe, używane Wołgi kombi były sprzedawane dla użytkowników prywatnych, głównie pracowników użytkujących je instytucji[1].
Istotna część produkcji była eksportowana, w tym także na rynek krajów zachodnich, co było szczególnie istotne dla gospodarki radzieckiej, starającej się uzyskiwać waluty wymienialne. Z uwagi na solidną konstrukcję i dobry stosunek ceny do wielkości i ładowności, pewną popularnością cieszyły się m.in. w krajach skandynawskich[1]. Specjalnie dla krajów o ruchu lewostronnym, jak Wielka Brytania, Szwecja, Cypr, Indie i Indonezja, opracowano wersje eksportowe M-22P. Oprócz umieszczenia stanowiska kierowcy po prawej stronie, różniły się one umieszczeniem dźwigni zmiany biegów w podłodze. Wyprodukowano jednak takich samochodów niewiele – ponad 100, łącznie z sedanami[3].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f g h i j k l GAZ M-22 «Wołga», Awtoliegiendy SSSR nr 18, s. 3–5.
- ↑ a b c d GAZ-21R «Wołga», Awtoliegiendy SSSR nr 73, s. 4-6.
- ↑ a b GAZ M-22 «Wołga», Awtoliegiendy SSSR nr 18, s. 15.
- ↑ ZIM-12, Awtoliegiendy SSSR Nr 3, DeAgostini, 2009, ISSN 2071-095X, s. 6 (ros.).
- ↑ a b GAZ M-22 «Wołga», Awtoliegiendy SSSR nr 18, s. 7.
- ↑ «Wołga» M-21, Awtoliegiendy SSSR Nr 41, DeAgostini, 2010, (ros.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- GAZ M-22 «Wołga», Awtoliegiendy SSSR Nr 18, DeAgostini, 2009, ISSN 2071-095X (ros.)
- GAZ-21R «Wołga», Awtoliegiendy SSSR Nr 73, DeAgostini, 2011, ISSN 2071-095X (ros.)