Gdańsk Wrzeszcz
54°22′55″N 18°36′19″E/54,381944 18,605278
.jpg)
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość | |
| Lokalizacja | |
| Data otwarcia |
1870 |
| Poprzednie nazwy |
Danzig Langfuhr (do 1945) |
| Dane techniczne | |
| Liczba peronów |
4 |
| Liczba krawędzi peronowych |
7 |
| Kasy |
|
| Linie kolejowe | |
Położenie na mapie Trójmiasta  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa pomorskiego  | |
| 54°22′55″N 18°36′19″E/54,381944 18,605278
| |
Gdańsk Wrzeszcz – stacja kolejowa na granicy dzielnic Wrzeszcz Dolny i Wrzeszcz Górny w Gdańsku, w województwie pomorskim, w Polsce na wysokości ok. 17 m n.p.m.[1].
Ruch pasażerski[edytuj | edytuj kod]
| Rok | Wymiana roczna | Wymiana pasażerska na dobę | miejsce w Polsce |
|---|---|---|---|
| 2017[2] | 5 700 000 | 15 600 | 12 |
| 2018[3] | 7 80 000 | 21 500 | 11 |
| 2019[2] | 8 800 000 | 24 100 | 10 |
| 2020[2] | 5 700 000 | 15 700 | 11 |
| 2021[2] | 6 900 000 | 18 900 | 10 |
| 2022[4] | 10 800 000 | 29 500 | 9 |
Historia[edytuj | edytuj kod]
.JPG)
Dworzec został otwarty w 1870, jako część nowej linii kolejowej ze Szczecina do Gdańska[6].
Na początku XX wieku (około 1913[7]) na wzmocnionym murem, wysokim nasypie kolejowym w Gdańsku Wrzeszczu zbudowana została nastawnia bramowa Wr1 – jedyna tego typu w Polsce północnej. Architekci wkomponowali ją w eklektyczny styl dzielnicy, ozdabiając galeryjkami, pomostem przypominającym mostek statku i wieżyczką[8].
W maju 2015, w obliczu zamiaru rozbiórki tego unikatowego obiektu przez PKP (w całym kraju znajduje się tylko 5 takich nastawni, wszystkie pozostałe zlokalizowane są na Górnym Śląsku), konserwator zabytków podjął decyzję o jego wpisie do rejestru zabytków[9].
8 marca 1969 oddano do użytku obecny budynek dworca[10], który na przełomie 2014 i 2015 został poddany remontowi.
Linie kolejowe[edytuj | edytuj kod]
Na stacji zatrzymują się pociągi wszystkich kategorii: SKM, osobowy, Regio, TLK, IC, EIC (Express Intercity) oraz EIP (Express Intercity Premium, czyli pociągi Pendolino).
Infrastruktura[edytuj | edytuj kod]
Stacja posiada obecnie cztery perony: dwa dla pociągów dalekobieżnych i dwa dla pociągów SKM. Dworzec z peronami łączą dwa przejścia podziemne. Jedno z nich znajduje się bezpośrednio w budynku dworca, drugie zaś w tunelu dla pieszych łączącym plac przed stacją z ul. Kilińskiego po drugiej stronie torów kolejowych. Istniejący przed remontem peron dalekobieżny (wówczas peron 1) w toku modernizacji stacji został podwyższony i wyremontowany; ponadto zamontowano na nim wiatę zbliżoną stylistycznie do wiaty znajdującej się na peronie SKM. 9 grudnia 2014 oddano do użytku nowy, drugi peron dalekobieżny o długości 300 m i wysokości 76 cm, który otrzymał numer I (pozostałe perony zostały przenumerowane)[11].
Zakończenie przebudowy stacji, planowane na 30 maja 2015, nastąpiło z niewielkim poślizgiem w czerwcu 2015. Koszt modernizacji miał się zamknąć w kwocie 150 mln zł[12].
Na zmodernizowanej stacji zainstalowano pięć wind – dwie na każdym z peronów dalekobieżnych i jedna w budynku dworca. Przeprowadzono remont przejść podziemnych, a ponadto w tunelu łączącym ul. Dmowskiego z ul. Wajdeloty powstały bezpośrednie wyjścia na perony dalekobieżne.
Na stacji położono 11 km torów i 28 rozjazdów. Ponadto zainstalowano nowy system sterowania ruchem kolejowym[13].
22 października 2016 roku oddano do użytku drugi peron SKM. Jest to peron jednokrawędziowy stykający się bezpośrednio z otwartą tego samego dnia Galerią Metropolia. Dzięki jego otwarciu pociągi SKM jadące w kierunku Sopotu i Gdyni obsługują dwie krawędzie peronowe jednocześnie[14].
W latach 2021–2022 PKP SA przewiduje przebudowę budynku dworcowego[15][16]. W ogłoszonym przetargu złożono 7 ofert o wartości od 13 do 22 mln zł, przy szacowanej wartości zamówienia w wysokości 14,5 mln zł. Prace mają potrwać 18 miesięcy[17]. Wykonawcą została firma TYM-BUD za kwotę 13 190 000 zł[18]; umowę na realizację podpisano w lipcu 2021, a rozpoczęte w sierpniu 2021 prace budowlane mają zostać zrealizowane do końca 2022[19]. W pierwszej kolejności nastąpiła rozbiórka dawnego budynku dworca, a w jego miejscu powstanie nowy obiekt o szarej elewacji z płyt stalowych, z licznymi przeszkleniami. 4 marca 2022 obsługę pasażerów przejął dworzec tymczasowy[20][21].
30 listopada 2023 – z rocznym opóźnieniem – nowy dworzec został oddany do użytku[22].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Arkusz 1677 Danzig (Gdańsk). W: Topografische Karten (Meßtischblätter) 1:25 000. Das Reichsamt für Landesaufnahme, 1944
- ↑ a b c d Urząd Transportu Kolejowego, Przewozy pasażerskie [online], Portal statystyczny UTK [dostęp 2023-02-20] (pol.).
- ↑ Wymiana pasażerska na stacjach w Polsce w 2018 r. [online], Urząd Transportu Kolejowego [dostęp 2020-01-30].
- ↑ Urząd Transportu Kolejowego: Wymiana pasażerska - Dane o stacjach 2022. [dostęp 2023-09-17].
- ↑ Zabytkowa nastawnia bez schodów, bo ZDiZ się nie zgadza. trojmiasto.gazeta.pl, 6 sierpnia 2011. [dostęp 2011-08-06].
- ↑ Gdzie był dworzec Brama Oliwska (Am Olivaer Tor)?. rzygacz.webd.pl.
- ↑ Nowy projekt dla nastawni - muzeum modeli kolejek. trojmiasto.gazeta.pl, 19 kwietnia 2011. [dostęp 2011-04-19].
- ↑ Gdańsk. Warto ratować wrzeszczańską nastawnię. trojmiasto.gazeta.pl, 2010-03-19. [dostęp 2010-03-19].
- ↑ Nastawnia we Wrzeszczu trafi do rejestru zabytków. www.gdansk.gazeta.pl, 2015-02-09.
- ↑ Wydarzyło się w Gdańsku. gdansk.pl.
- ↑ Gotowy pierwszy peron dalekobieżny na stacji we Wrzeszczu
- ↑ Paweł Durkiewicz Zbliża się koniec remontu stacji PKP Gdańsk Wrzeszcz
- ↑ Wyborcza.pl [online], trojmiasto.wyborcza.pl [dostęp 2017-11-23].
- ↑ Gdańsk Wrzeszcz z „prywatnym” peronem SKM. Wyjście z dwóch stron. transport-publiczny.pl, 2016-12-10. [dostęp 2016-12-17].
- ↑ Wrzeszcz, Oliwa i Gdańsk Główny do remontu. Grube miliony na modernizację dworców w Gdańsku
- ↑ Wiadomo już jak będzie wyglądał nowy dworzec we Wrzeszczu. Ten projekt nie wszystkich zachwyca
- ↑ Remont dworca PKP we Wrzeszczu. Zgłosiło się siedem firm, pięć zmieściło się w budżecie inwestycji
- ↑ Przebudowa dworca PKP we Wrzeszczu będzie kosztowała 13 mln zł. Wybrano wykonawcę
- ↑ Jeden z najważniejszych dworców w Polsce przestanie szpecić. Tak ma wyglądać dworzec Gdańsk Wrzeszcz
- ↑ Zaczęła się budowa nowego dworca PKP Gdańsk Wrzeszcz. Na początek - rozbiórka
- ↑ W Gdańsku Wrzeszczu otwarto tymczasowy dworzec PKP. Główny gmach wchodzi w kolejną fazę remontu
- ↑ Dworzec Gdańsk Wrzeszcz już działa. transport-publiczny.pl, 2023-12-01. [dostęp 2023-12-03]. (pol.).
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Gdańsk Wrzeszcz w Ogólnopolskiej Bazie Kolejowej – bazakolejowa.pl
- Sensacyjna pocztówka z wrzeszczańskim dworcem
- Wrzeszczańskie dworce kolejowe
| Gdańsk Wrzeszcz | ||
| Linia 202 Gdańsk Główny – Stargard (4,180 km) | ||
  odległość: 4,180 km
|
|
odległość: 3,900 km
|
| Linia 248 Gdańsk Wrzeszcz – Gdańsk Osowa (0,000 km) | ||
|
|
odległość: 2,193 km
| |
| Linia 250 Gdańsk Śródmieście – Rumia (4,180 km) | ||
 odległość: 1,660 km
|
|
odległość: 1,210 km
|
| czynne |
| ||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| nieczynne |
|
