Gerlachowski Kocioł
Gerlachowski Kocioł, Gierlachowski Kocioł (słow. Gerlachovský kotol) – dawny cyrk lodowcowy, jeden z najlepiej uformowanych w Tatrach. Jego powierzchnia to około 0,4 km², a zawalone piargami dno wznosi się na wysokości 2010–2140 m n.p.m. Od południowej strony zagrodzony jest prawie poziomym wałem moreny stadialnej (2027 m n.p.m.), opadającej do doliny Stos. Leży w otoczeniu dwóch grani odchodzących od Małego Gerlacha. Gerlachowski Kocioł nie ma widocznego na powierzchni cieku wodnego, odwadniającego ten teren.
Charakterystyczny kształt kotła widoczny z daleka dał Gerlachowi jedną z najstarszych nazw: Kotłowy Szczyt (dzisiejsza słowacka nazwa Małego Gerlacha), używaną przez polskich autorów w połowie XIX w. Przez Gerlachowski Kocioł przebiega nieznakowana ścieżka na Gerlach z Doliny Wielickiej, jednak przejścia są możliwe jedynie z uprawnionym przewodnikiem.
Gerlachowski Kocioł sąsiaduje z dolinami:
- od zachodu z Doliną Batyżowiecką,
- od wschodu z Doliną Wielicką.
Do Gerlachowskiego Kotła już dawno docierali myśliwi polujący na kozice, turyści pojawili się tu przy okazji pierwszych wejść na Gerlach. Zimą jako pierwszy kocioł odwiedził Miklós Szontagh (senior) w latach 1873–1880[1].
Po potężnej wichurze z 19 listopada 2004 roku kocioł jest dobrze widoczny z Drogi Wolności.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Witold Henryk Paryski: Tatry Wysokie. Przewodnik taternicki. Część XII. Wschodnia Batyżowiecka Przełęcz – Litworowa Przełęcz. Warszawa: Sport i Turystyka, 1965, s. 9.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Józef Nyka: Tatry słowackie. Przewodnik. Wyd. II. Latchorzew: Wyd. Trawers, 1998. ISBN 83-901580-8-6.
- Tatry Wysokie słowackie i polskie. Mapa turystyczna 1:25 000. Warszawa: Wyd. Kartograficzne Polkart Anna Siwicka, 2005/06. ISBN 83-87873-26-8.
- Grzegorz Barczyk, Ryszard Jakubowski (red.), Adam Piechowski, Grażyna Żurawska: Bedeker tatrzański. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2000. ISBN 83-01-13184-5.