Getto w Trembowli

Pomnik w kształcie symbolicznego grobu ku czci zamordowanych Żydów Trembowli i Budzanowa w izraelskim mieście Holon

Getto w Trembowli – getto dla ludności żydowskiej zorganizowane przez okupacyjne władze hitlerowskie w czasach II wojny światowej w Trembowli.

W połowie 1941 roku w Trembowli mieszkało około 1,7 tys. Żydów. Podczas okupacji niemieckiej w październiku 1942 roku do miasta przesiedlono Żydów z okolicznych wsi oraz ze Strusowa i Budzanowa. Jeszcze przed utworzeniem getta, 5 listopada 1942 roku 1091 osób wywieziono do obozu zagłady w Bełżcu a 109 osób zabito na miejscu.

Getto utworzono 1 grudnia 1942 roku decyzją Obergruppenführera SS Krügera. Mieszkało w nim około 2,5 tys. Żydów.

Do likwidacji getta przystąpiono w 1943 roku. Sipo z Trembowli przy pomocy niemieckiej żandarmerii i ukraińskiej policji dokonała trzech akcji eksterminacyjnych w pobliżu wsi Plebanówka:

• 7 kwietnia 1943 rozstrzelano 1,1 tys. osób,
• 3 czerwca 1943 rozstrzelano 845 osób,
• 5 czerwca 1943 rozstrzelano pozostałe 350 osób, likwidując tym samym getto.

Po wojnie na miejscu egzekucji postawiono pomnik.

W 1948 roku w Monachium odbył się proces byłego burmistrza Trembowli oskarżanego o udział w zagładzie Żydów, którego uniewinniono z braku dowodów.

Bibliografia

• Холокост на территории СССР: Энциклопедия, Moskwa 2009, ISBN 978-5-8243-1296-6, s. 977.