Gierałtów
51°12′18″N 15°18′47″E/51,205000 15,313056| wieś | |
 Fragment wsi | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Wysokość |
220-230[2] m n.p.m. |
| Liczba ludności (III 2011) |
1184[3] |
| Strefa numeracyjna |
75 |
| Kod pocztowy |
59-730[4] |
| Tablice rejestracyjne |
DBL |
| SIMC |
0191508 |
Położenie na mapie gminy Nowogrodziec  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego  | |
Położenie na mapie powiatu bolesławieckiego  | |
| 51°12′18″N 15°18′47″E/51,205000 15,313056[1]
| |
Gierałtów (niem. Gersdorf a. Queis[5]) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie bolesławieckim, w gminie Nowogrodziec.
Położenie[edytuj | edytuj kod]
Gierałtów to duża wieś leżąca na północnym skraju Pogórza Izerskiego, nad północnym biegiem Czernej Wielkiej, na wysokości około 220–230 m n.p.m.[2]
Podział administracyjny[edytuj | edytuj kod]
W roku 1946 w wyniku powojennych zmian granic państwowych wieś została włączona administracyjnie do nowo powstałego województwa wrocławskiego, ustalono również jej obecną nazwę[6]. W latach 1954–1959 wieś należała i była siedzibą władz gromady Gierałtów, po jej zniesieniu w gromadzie Wykroty. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa jeleniogórskiego.
Historia[edytuj | edytuj kod]
W I połowie XVI wieku wieś należała do dób rady miejskiej Lubania. W latach 1852-1866 majątek gierałtowski był własnością kompozytora Adolfa von Henselta, który gościł tu Richarda Wagnera i Hansa Christiana Andersena[7].
Zabytki[edytuj | edytuj kod]
Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są[8]:
- kościół parafialny pw. św. Antoniego z XV w., przebudowany w latach 1780-1781. We wnętrzu barokowe rzeźby, organy oraz płyta nagrobna z XVIII w.[7]
- zespół pałacowy, z XVI–XIX w.:
- pałac-dwór, nie istnieje, rozebrany w latach 60. XX wieku[9]
- park z klonem srebrzystym "Znachorem", który jest pomnikiem przyrody[7].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 32513
- ↑ a b Słownik geografii turystycznej Sudetów. redakcja Marek Staffa. T. 2: Pogórze Izerskie (A-Ł). Wrocław: Wydawnictwo I-BiS, 2003, s. 202-206. ISBN 83-85773-60-6.
- ↑ GUS: Ludność – struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 298 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ M. Choroś, Ł. Jarczak, Słownik nazw miejscowych Dolnego Śląska, Opole 1995, s. 39.
- ↑ Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262)
- ↑ a b c Waldemar Bena opis do mapy "Bory Dolnośląskie, Przemkowski Park Krajobrazowy" Wydawnictwo Turystyczne Plan, Jelenia Góra 2004 ISBN 83-88049-83-6
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 4. [dostęp 2012-09-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-03-27)].
- ↑ L.A. Dannenberg, M. Donath: Schlösser in der polnischen Oberlausitz. Meißen: 2011, s. 175.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Słownik geografii turystycznej Sudetów. Marek Staffa (redakcja). T. 2: Pogórze Izerskie (A-Ł). Wrocław: Wydawnictwo I-BiS, 2003, ISBN 83-85773-60-6.
- Siedziba gminy: Nowogrodziec
