Yans
Yans (tytuł oryginału: Hans) – belgijska seria komiksowa z gatunku science fiction, ukazująca się w latach 1983–2000, stworzona przez scenarzystę André-Paula Duchâteau i polskich rysowników: Grzegorza Rosińskiego (tomy 1–6) i Zbigniewa Kasprzaka (tomy 6–12[1]), pracującego pod pseudonimem „Kas”.
Fabuła[edytuj | edytuj kod]
Seria opowiada o losach agenta specjalnego Yansa, uwikłanego w walkę o władzę w totalitarnym mieście, jedynym, jakie pozostało na Ziemi po wojnie nuklearnej. Yans zakochuje się w Orchidei, jednej z wyjętych spod prawa ludzi, mieszkających na spustoszonych terenach wokół miasta. Orchidea rodzi ich córkę, Mahonię. Z czasem Yans przejmuje rządy w mieście, jednak wciąż pojawiają się na jego drodze ludzie pragnący powrotu do dawnych porządków[2].
Zmiana tytułu w polskiej wersji[edytuj | edytuj kod]
W oryginalnej, francuskojęzycznej wersji seria zatytułowana jest Hans. W Polsce zmieniono tytuł, gdyż w latach 80. XX w., kiedy komiks ukazał się po raz pierwszy po polsku, niemieckie imię Hans kojarzyło się ze stereotypami związanymi z Niemcami, zwłaszcza z II wojną światową[3]. Mimo że seria doczekała się w Polsce kilku wznowień, nowy polski wydawca, Egmont Polska, nie powrócił do oryginalnej nazwy serii.
Wydania[edytuj | edytuj kod]
Wydawcą oryginału Yansa było belgijskie wydawnictwo Le Lombard. Przed publikacją pierwszego tomu, w 1980 roku, w belgijskim czasopiśmie „Tintin” ukazała się komiksowa nowela o Yansie i Orchidei pt. Wieża rozpaczy (La Tour du désespoir), która stanowiła pierwsze podejście autorów do realizacji wieloczęściowego cyklu (po polsku ten krótki komiks ukazał się pierwotnie w 1994 roku w czasopiśmie „Super Boom!”[4]). Kolejne tomy serii także ukazywały się najpierw w odcinkach na łamach „Tintin”, a później w pojedynczych albumach[5]. Mimo sukcesów pierwszych tomów Yansa na rynku franko-belgijskim, gwałtowny spadek zainteresowania w latach 90. zmusił Le Lombard do zawieszenia cyklu w 2000 roku, choć przygotowywany był 13. album serii, zatytułowany Amazonki[6].
W Polsce Yans ukazał się po raz pierwszy w gazecie Świat Młodych (numery od 91 do 104) w roku 1984 pod tytułem – Jan – przybysz znikąd. Niestety komiks w tym wydaniu został pocięty, a brakujące plansze zastąpiono streszczeniem[7]. Później w latach 1988–1990 pięć pierwszych tomów ukazało się w magazynach „Komiks – Fantastyka” i „Komiks”, zaś tom 6. w latach 1998–1999 w odcinkach w czasopiśmie „Świat Komiksu”[8]. W latach 2001–2004 wydawnictwo Egmont Polska opublikowało całą serię w pojedynczych albumach (tłumacząc poprawnie tytuł tomu 1. – Ostatnia wyspa), zaś w latach 2014–2015 wznowiło ją[9][10] (i ponownie w latach 2021–2022 w zmienionym wydaniu[11]) w trzech tomach zbiorczych zawierających po cztery albumy i materiały dodatkowe, przedstawiające m.in. twórczość autorów serii, jej rozwój na przestrzeni lat, a także okoliczności jej zamknięcia.
Tomy[edytuj | edytuj kod]
| Tom | Tytuł i rok I wydania polskiego | Tytuł i rok wydania I wydania oryginalnego |
|---|---|---|
| 1 | Ostatnia wyspa (1988 jako Przybysz z przyszłości) | La Dernière Île (1983) |
| 2 | Więzień wieczności (1988) | Le Prisonnier de l’éternité (1985) |
| 3 | Mutanci z Xanai (1988) | Les Mutants de Xanaïa (1986) |
| 4 | Gladiatorzy (1989) | Les Gladiateurs (1988) |
| 5 | Prawo Ardelii (1990) | La Loi d’Ardélia (1990) |
| 6 | Planeta czarów (1998–1999) | La Planète aux sortilèges (1992) |
| 7 | Dzieci nieskończoności (2001) | Les Enfants de l’infini (1994) |
| 8 | Oblicze potwora (2001) | Le Visage du monstre (1996) |
| 9 | Księżna Ultis (2001) | La Princesse d’Ultis (1997) |
| 10 | Tęczowa plaga (2002) | Le Péril arc-en-ciel (1998) |
| 11 | Tajemnica czasu (2002) | Le Secret du temps (1999) |
| 12 | Kraina otchłani (2003) | Le Pays des abysses (2000) |
W roku 2000 wydawnictwo Le Lombard zawiesiło wydawanie kolejnych tomów cyklu Yans.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Nad tomem 6. pracowali wspólnie Rosiński i Kasprzak.
- ↑ l, Yans: agent specjalny” / Yans / Science Fiction [online], www.swiatkomiksu.pl [dostęp 2016-08-21].
- ↑ Pytania o Yansa – Aleja Komiksu [online], www.alejakomiksu.com [dostęp 2016-08-21].
- ↑ Wywiad z Andre-Paulem Duchateau przeprowadzony podczas MFKiG 2009 – komiks.gildia.pl – komiks, recenzje, newsy, galerie, konkursy [online], www.komiks.gildia.pl [dostęp 2016-08-21].
- ↑ Serie: Hans sur LeJournalDeTintin.free.fr [online], lejournaldetintin.free.fr [dostęp 2016-08-21].
- ↑ Czy Yans był Polakiem? [online] [dostęp 2016-08-21] [zarchiwizowane z adresu 2016-09-11].
- ↑ Dziwne przedruki zachodnich albumów cz.2: Valerian i Jan. www.kzet.pl. [dostęp 2021-01-09]. (pol.).
- ↑ Relax – Yans [online], www.relax.nast.pl [dostęp 2016-08-21] [zarchiwizowane z adresu 2016-08-06].
- ↑ Yans - wydanie zbiorcze, tom 1. [online], Gildia.pl [dostęp 2024-01-06] (pol.).
- ↑ Yans #1 [online], alejakomiksu.com [dostęp 2024-01-06] (pol.).
- ↑ Yans - wydanie zbiorcze, tom 1 (II wydanie). [online], Gildia.pl [dostęp 2024-01-06] (pol.).