Świerklany (gmina)

Świerklany
	gmina wiejska
	Herb
Państwo	Polska
Województwo	śląskie
Powiat	rybnicki
TERC	2412052
Wójt	Tomasz Pieczka
Powierzchnia	24,02 km²
Populacja (30.06.2016); • liczba ludności	; 12 249
• gęstość	506,8 os./km²
Nr kierunkowy	32
Tablice rejestracyjne	SRB
	Adres urzędu:ul. Kościelna 85, 44-266 Świerklany
Szczegółowy podział administracyjny
Liczba sołectw	3
	Położenie na mapie województwa śląskiego Świerklany
	Położenie na mapie Polski Świerklany
	50°03′N 18°33′E/50,046389 18,557222
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Strona internetowa
	Biuletyn Informacji Publicznej

Świerklany (do 1954 gmina Jankowice Rybnickie, niem. Schwirklan) – gmina wiejska w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie rybnickim. W latach 1975–1998 gmina administracyjnie należała do województwa katowickiego.

Siedziba gminy znajduje się w Świerklanach Górnych.

Gmina Świerklany znajduje się w kwadracie nakreślonym przez 4 miasta subregionu rybnickiego: Rybnik, Wodzisław Śląski, Żory i Jastrzębie-Zdrój. Przez teren gminy przebiega autostrada A1, a nieopodal ulicy Żorskiej w Świerklanach (ciąg drogi wojewódzkiej nr 932) zlokalizowany jest węzeł drogowy wraz z całym zapleczem.

Według danych z 31 grudnia 2017 roku^[2] gminę zamieszkiwało 12347 osób.

Struktura powierzchni[edytuj | edytuj kod]

Według danych z 2002^[3] gmina Świerklany ma obszar 24,02 km², w tym:

użytki rolne: 62%
użytki leśne: 15%

Gmina stanowi 10,69% powierzchni powiatu.

Demografia[edytuj | edytuj kod]

Dane z 2010^[4]:

Opis	Ogółem		Kobiety		Mężczyźni
Jednostka	osób	%	osób	%	osób	%
Populacja	11 615	100	5914	50,9	5701	49,1
Gęstość zaludnienia [mieszk./km²]	483,6		246,2		237,3

Piramida wieku mieszkańców gminy Świerklany w 2014 roku^[1].

Miejscowości i sołectwa[edytuj | edytuj kod]

Na terenie gminy znajdują dwie miejscowości podstawowe: Jankowice i Świerklany^[5].

Gmina utworzyła sołectwo w Jankowicach oraz dwa w Świerklanach, obejmujące teren dawnych wsi Świerklany Dolne, Świerklany Górne.

Historia[edytuj | edytuj kod]

W 1920 na terenie Świerklan odbył się strajk szkolny, w którym żądano nauki w języku polskim i kursów polskich dla nauczycieli. 4 lipca 1922 nastąpiło uroczyste przejęcie Jankowic i Świerklan przez władze polskie. Od 1 stycznia 2000 siedzibą gminy były Jankowice, natomiast do 31 grudnia 1999 były nią Świerklany Górne. Od roku 2019 Urząd Gminy przeniesiono z powrotem do Świerklan Górnych.

Wójtowie gminy Świerklany[edytuj | edytuj kod]

od 2014 - Tomasz Pieczka
2010-2014 - Antoni Mrowiec
2006-2010 - Stanisław Gembalczyk
2000-2006 - Antoni Mrowiec
2000 - Marcin Jeż - osoba pełniąca funkcję organów gminy
1998-2000 - Henryka Krypczyk
1994-1998 - Piotr Zniszczoł
1992-1994 - Adam Marek
1990-1992 - Józef Smyczyk

Sąsiednie gminy[edytuj | edytuj kod]

Jastrzębie-Zdrój, Marklowice, Mszana, Rybnik, Żory

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ ^a ^b Gmina Świerklany w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-03-16] , liczba ludności w oparciu o dane GUS.
↑ Gmina Świerklany w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2020-02-27] , liczba ludności w oparciu o dane GUS.
↑ Portal Regionalny i Samorządowy REGIOset. regioset.pl. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
↑ Baza Demograficzna – Tablice predefiniowane – Wyniki badań bieżących; Stan i struktura ludności; Ludność według płci i miast. GUS. [dostęp 2011-09-23]. (pol.).
↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 1 stycznia 2023

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

[populacja2016-1] Gmina Świerklany w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-03-16] , liczba ludności w oparciu o dane GUS.

[2] Gmina Świerklany w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2020-02-27] , liczba ludności w oparciu o dane GUS.

[autonazwa1-3] Portal Regionalny i Samorządowy REGIOset. regioset.pl. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).

[4] Baza Demograficzna – Tablice predefiniowane – Wyniki badań bieżących; Stan i struktura ludności; Ludność według płci i miast. GUS. [dostęp 2011-09-23]. (pol.).

[gugik-5] Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 1 stycznia 2023

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

Wsie	Jankowice Świerklany
Integralne części wsi	Brychówka Dziury (przysiółek wsi) Jankowice (leśniczówka) Kucharzówka Michałkowice Moczydła Piterzec Podkościele Podlesie Sześć Chałup Świerklany Dolne Świerklany Górne Worynowiec

Miasta	Czerwionka-Leszczyny
Gminy miejsko-wiejskie	Czerwionka-Leszczyny
Gminy wiejskie	Gaszowice Jejkowice Lyski Świerklany

Przynależność wojewódzka	woj. śląskie (1922–39) woj. śląskie (1945–50) woj. katowickie (1950–53) woj. stalinogrodzkie (1953–56) woj. katowickie (1956–75)
Miasta (1922–75*)	Boguszowice (1962–75) Chwałowice (1967–72) Czerwionka (1962–75) Knurów (od 1951) Leszczyny (Czerwionka-Leszczyny*) (od 1962) Niedobczyce (1954–75) Rybnik (do 1950 →) Rydułtowy (1951–75**) Wodzisław (Śląski) (do 1954 →) Żory
Osiedla (1954–72)	Boguszowice (1954–62) Chwałowice (1954–66) Czerwionka (1954–62) Leszczyny (1956–62)
Gminy wiejskie zbiorowe (1945–54 i 1973–75*)	Baranowice (1973–75*) Bełk (1945–54 i 1973–75) Bełsznica (1945–54) Boguszowice (1945–54) Chudów (1945–54) Chwałęcice (1973–75) Chwałowice (1945–54) Czernica (1945–54) Czerwionka (1945–54) Dębieńsko (1945–54) Gaszowice (1973–75) Godów (1945–54) Gorzyce (1945–54) Jankowice Rybnickie (1945–54) Jastrzębie Zdrój (1945–54) Jejkowice (1945–54) Knurów (1945–50) Kornowac (1973–75) ~~Krzyżkowice~~ Leszczyny (1945–54) Lubomia (1945–54) Lyski (Łyski) (1945–54 i 1973–75) Marklowice (1945–54) Niedobczyce (1945–54) Ochojec (1973–75) Ornontowice (1973–75) ~~Orzepowice~~ ~~Pietrzkowice~~ Pogrzebień (1945–54) Połomia (1945–54) Przyszowice (1973–75) Pstrążna (1947–5?) Pszów (1945–54) Radlin (1945–54) Rydułtowy (1945–50) ~~Szczygłowice~~ Szeroka (1973–75) Świerklany (1973–75) Wielopole (1945–54) Wilcza (1945–54) Wodzisław Śląski (Wodzisław Śląski–Wieś) (1945–54) ~~Zamysłów~~ Żory (Żory–Wieś) (1945–54)
Gromady (1954–72)	Baranowice (1954–72) Bełk (1954–72) Boguszowice (1954) Borynia (← 1955–72) Brzezie nad Odrą (1954–72) Bujaków (1954–72) Chudów (1954–72) Chwałęcice (1954–72) Chwałowice (1954) Czernica (1954–72) Czerwionka (1954) Czyżowice (1954 →) Dębieńsko (1954–72) Gaszowice (1954–72) Gierałtowice (1954–72) Godów (1954 →) Golejów (1954–72) Gołkowice (1954 →) Gorzyce (1954 →) Gotartowice (1954–72) Jankowice Rybnickie (1954–72) Jastrzębie Górne (1954 →) Jastrzębie Zdrój (1954 →) Jejkowice (1954–72) Kamień pod Rzędówką (1954–72) Kokoszyce (1954 →) Leszczyny (1954–55) Lubomia (1954 →) Lyski (1954–72) Marklowice (1954 →) Moszczenica (1954 →) Mszana (1954 →) Niedobczyce (1954) Olza (1954 →) Ornontowice (← 1960–72) Palowice (1954–72) Pogrzebień (1954–72) Połomia (1954 →) Przegędza (1954–61) Przyszowice (1954–72) Pstrążna (1954–72) Pszów (1954 (→)) Radlin (1954 (→)) Raszczyce (1954–72) Rogoźna (1954–72) Rogów (1954 →) Rowień (1954–61) Ruptawa (1954 →) Skrzyszów (1954 →) Syrynia (1954 →) Świerklany (1954–72) Turza (1954 →) Wielopole (1954–72) Wilchwy (1954 →) Wilcza (1954–72)
Legenda	* do 31 maja 1975 ** do 26 maja 1975 *** przyłączenie Czerwionki 26 maja 1975, zmiana nazwy w 1992

miasta na prawach powiatu	Jastrzębie-Zdrój Rybnik Żory
powiaty	powiat raciborski powiat rybnicki powiat wodzisławski
miasta	Pszów Racibórz Radlin Rydułtowy Wodzisław Śląski
gminy miejsko-wiejskie	Czerwionka-Leszczyny Krzanowice Kuźnia Raciborska
gminy wiejskie	Gaszowice Godów Gorzyce Jejkowice Kornowac Krzyżanowice Lubomia Lyski Marklowice Mszana Świerklany Rudnik Nędza Pietrowice Wielkie