Czersk (gmina w województwie warszawskim)
| gmina wiejska | |||
| 1870-1954[1] | |||
| |||
| Państwo | |||
|---|---|---|---|
| Województwo |
1919–39: warszawskie | ||
| Powiat |
1919-52: grójecki | ||
| Data powstania |
1870 | ||
| Data likwidacji |
29 września 1954 | ||
| Siedziba | |||
| Szczegółowy podział administracyjny (1952) | |||
| |||
Czersk (1867–1870 Machcin) – dawna gmina wiejska istniejąca do 1954 roku w woj. warszawskim. Siedzibą władz gminy przed II wojną światową był Czersk[2], a po wojnie miasto Góra Kalwaria (odrębna gmina miejska)[3][4].
Gmina powstała w połowie 1870 roku Królestwa Polskiego w guberni warszawskiej w powiecie górnokalwaryjskim z obszaru dotychczasowej gminy Machcin[5][6]. W związku ze zniesieniem powiatu górnokalwaryjskiego w 1879 gminę przyłączono do powiatu grójeckiego w tejże guberni[7].
W okresie powojennym gmina Czersk należała do powiatu grójeckiego w woj. warszawskim. 1 lipca 1952 gmina weszła w skład nowo utworzonego powiatu piaseczyńskiego w tymże województwie[8]. Równocześnie z części obszaru gminy Czersk[9] utworzono nową gminę Rososz a część gromad[10] przyłączono do gminy Drwalew[11].
Po tych zmianach gmina składała się (według stanu z dnia 1 lipca 1952 roku) z 16 gromad: Aleksandrów, Borki, Brzumin, Buczynów, Coniew, Czaplin, Czersk, Dębówka, Karolina, Kępa Radwankowska, Królewski Las, Linin, Ostrówik, Pęcław, Podgóra i Wincentów[12].
Jednostka została zniesiona 29 września 1954 roku wraz z reformą wprowadzającą gromady w miejsce gmin[13]. Po reaktywowaniu gmin z dniem 1 stycznia 1973 roku gminy Czersk nie przywrócono a jej dawny obszar wszedł głównie w skład gminy Góra Kalwaria[14].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Od 1919 jednostka administracyjna nowo utworzonego polskiego woj. warszawskiego; w czasie II wojny światowej przejściowo poza administracją polską.
- ↑ Główny Urząd Statystyczny w Warszawie: Województwa centralne i wschodnie Rzeczypospolitej Polskiej - podział na gminy według stanu z dnia 1.IV 1933 roku, Książnica-Atlas, Lwów 1933
- ↑ Informator adresowy miast i gmin wiejskich Rzeczypospolitej Polskiej. Warszawa: Instytut Wydawniczy Kolumna, 1948.
- ↑ Podział administracyjny Rzeczypospolitej Polskiej: Praca zespołowa pod redakcją prof. Stanisława Srokowskiego. Warszawa: Biblioteka Samorządowca Nr 77, 1948
- ↑ Krótka statystyka gubernij Królestwa Polskiego obejmująca rozległość i ludność tychże gubernij oraz wykaz miast, osad i gmin (Przedruk uzupełniony ze Skorowidza do Dziennika Praw, wydanego w połowie 1870 r.). Warszawa 1870 (Uzupełnienie we wstępie)
- ↑ Skorowidz Królestwa Polskiego czyli Spis alfabetyczny miast, wsi, folwarków, kolonii i wszystkich nomenklatur w guberniach Królestwa Polskiego, z wykazaniem: gubernii, powiatu, gminy, parafii, sądu pokoju lub gminnego, oraz najbliższej stacyi pocztowej, wraz z oddzielnym spisem gmin podług najświeższej ich liczby i nazwy ułożony, wykazujący: odległość każdej danej gminy od miasta powiatowego i sądu swojego gminnego; czy i jakie znajdują się w gminie zakłady fabryczne lub przemysłowe, szkoły itp. oraz ludność każdej gminy, obejmujący także podział sądownictwa krajowego świeżo urządzonego. T. 2
- ↑ Powiat górno-kalwaryjski (1866-1879), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. II: Derenek – Gżack, Warszawa 1881, s. 690.
- ↑ Dz.U. z 1952 r. nr 27, poz. 185
- ↑ gromady: Adamów, Barcice, Dobięcin, Gaj-Żelechowski, Grabina, Janina, Jurandów, Kozłów, Ludwików, Machcin, Marynin, Podosowa, Potycz, Roszosz, Rososzka, Staniszewice, Zadębie, Zalesie, Żelazna, Żelechów i Żelechów Nowy (oraz gromada Borowe z gminy Konary)
- ↑ gromady: Bory Sułkowskie, Chynów, Grobice, Jakubowizna, Michalików, Nowe Grobice, Sułkowice, Wenszelówka, Widok i Wola Chynowska
- ↑ Dz.U. z 1952 r. nr 26, poz. 179
- ↑ Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa
- ↑ Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
- ↑ Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312