Jedwabno (gmina)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
(Przekierowano z Gmina Jedwabno)
Jedwabno
gmina wiejska
Ilustracja
Kościół parafialny pw. św. Józefa z 1930 roku w Jedwabnie
Herb Flaga
Herb Flaga
Państwo

 Polska

Województwo

 warmińsko-mazurskie

Powiat

szczycieński

TERC

2817032

Wójt

Sławomir Ambroziak

Powierzchnia

311,51 km²

Populacja (30.06.2016)
• liczba ludności


3665[1]

• gęstość

11,8 os./km²

Nr kierunkowy

89

Tablice rejestracyjne

NSZ

Adres urzędu:
ul. Warmińska 2
12-122 Jedwabno
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa konturowa województwa warmińsko-mazurskiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Jedwabno”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Jedwabno”
Ziemia53°32′N 20°44′E/53,529722 20,729722
Strona internetowa
Biuletyn Informacji Publicznej

Jedwabnogmina wiejska w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie szczycieńskim. W latach 1975–1998 gmina położona była w województwie olsztyńskim.

Siedziba gminy to Jedwabno.

Według danych z 31 grudnia 2011 gminę zamieszkiwało 3813 osób. Natomiast według danych z 31 grudnia 2019 roku[2] gminę zamieszkiwało 3631 osób.

Struktura powierzchni[edytuj | edytuj kod]

Według danych z roku 2002[3] gmina Jedwabno ma obszar 311,51 km², w tym:

  • użytki rolne: 20%
  • użytki leśne: 63%

Gmina stanowi 16,11% powierzchni powiatu.

Znane postacie pochodzące z gminy Jedwabno[edytuj | edytuj kod]

Demografia[edytuj | edytuj kod]

Dane z 31.12.2011r.[4]

Opis Ogółem Kobiety Mężczyźni
jednostka osób % osób % osób %
populacja 3813 100 1892 49,6 1921 50,4
  • Piramida wieku mieszkańców gminy Jedwabno w 2014 roku[1].


Herb Gminy Jedwabno[edytuj | edytuj kod]

Herb Gminy przedstawia czerwony zamek z wieżami, z prawej i lewej strony, na których siedzą dwa czarne kormorany. Zameczek symbolizuje istniejący tu kiedyś gród obronny pruskiego plemienia Galindów. Zamek to m.in. trwałość i opiekuńczość. Chorągiewka umieszczona na wieży to ozdoba często stosowana na tych terenach. Czarne kormorany to ptaki charakterystyczne dla tego regionu. Zamek położony jest nad wodą, którą obrazuje błękitno-biała fala. Woda w herbie podkreśla nie tylko obronne funkcje, ale ma również odniesienie do miejscowej przyrody – symbolizuje jeziora i rzeki, tak liczne w tym regionie.

Informacje podstawowe[edytuj | edytuj kod]

  • Komunikacja: Przez gminę przebiega droga krajowa 58 oraz droga wojewódzka 508.
  • Gospodarka odpadami: Gmina posiada oczyszczalnię ścieków (od 1993 roku).
  • Edukacja: Zespół Szkół w Jedwabnie wraz z filią szkoły podstawowej w Nowym Dworze; Przedszkole Samorządowe w Jedwabnie.
  • Ośrodki kulturalno-sportowe: Gminny Ośrodek Kultury w Jedwabnie, Gminna Biblioteka Publiczna w Jedwabnie, Stadion sportowy w Jedwabnie, obiekt sportowy "Orlik", świetlice wiejskie w miejscowościach: Lipniki, Szuć, Narty, Nowy Dwór, Burdąg, Waplewo, Małszewo.
  • Opieka społeczna i zdrowotna: Przychodnia lekarska WAMED w Jedwabnie, Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Jedwabnie.
  • Bezpieczeństwo: Cztery jednostki Ochotniczej Straży Pożarnej (Jedwabno, Szuć, Nowy Dwór i Burdąg).
  • Atrakcje turystyczne: Gminie Jedwabno słynie z licznych jezior, lasów obfitych w runo leśne i dziką zwierzynę oraz z czystego powietrza pełnego zapachu aromatycznych olejków z drzew. Czyste jeziora, które stanowią bazę dla kajakarstwa, wędkarstwa i rekreacji. Piaszczyste plaże, przejrzysta woda, wypożyczalnie sprzętu wodnego, pola biwakowe, ławeczki nad brzegiem jezior, możliwość uprawiania sportów wodnych – oto bogactwa tych jezior. Dla amatorów wędrówek pieszych oraz wycieczek rowerowych stworzono kilka ścieżek rekreacyjnych urozmaiconych pod względem stopnia trudności i przystosowanych do samodzielnego zwiedzania. Warto także zatrzymać się w wioskach gminy i poczuć przyjazną atmosferę festynów wiejskich, które kuszą zapachem i smakiem lokalnych potraw oraz odgłosami przyjaznej dla ucha muzyki miejscowych zespołów.
    • ścieżka rowerowa Jedwabno – Dłużek: długość ścieżki 3 km, przebiega wzdłuż drogi krajowej i przecina się ze ścieżką dydaktyczną „Dłużek”, utworzona została na dawnym pasie przeciwpożarowym dla uatrakcyjnienia i nadania jej funkcji edukacyjnych ustawiono kilka poglądowych tablic.
    • rezerwaty przyrody: rezerwat faunistyczny „Małga” położony około 6 km na zachód od miejscowości Rekownica; rezerwat "Galwica"; rezerwat leśny „Dęby Napiwodzkie" usytuowany jest w pobliżu siedziby leśnictwa Nowy Las, tuż przy szosie Jedwabno – Nidzica;
    • pomniki przyrody;
    • rozrywkę zarówno mieszkańcom i turystom dostarczają imprezy kulturalno – rozrywkowe prezentujące lokalne zwyczaje i wartości, które pozwalają na integrację społeczeństwa.

Zabytki[5][edytuj | edytuj kod]

Do rejestru zabytków nieruchomych na terenie gminy zostały wpisane:

  • Kościół parafialny pw. św. Józefa z czerwonej cegły z 1930 roku wraz z plebanią w Jedwabnie, nr rej.: A-2203 z 25.04.20062;
  • Cmentarz rzymskokatolicki z 1930 roku w Jedwabnie, nr rej.: A-2205 z 8.08.2005;
  • Karczma z zajazdem, XVIII/XIX wieku w Małszewie, nr rej.: 2931 z 23.03.1991;
  • Młyn wodny, 2 poł. XIX wieku w Małszewie, nr rej.: 2932 z 18.03.1992;
  • Kościół ewangelicki, obecnie rzymskokatolicki parafialny pw. św. Wojciecha z 1901-02 roku w Nowym Dworze, nr rej.: A-2286 z 29.09.2006;
  • Zabytkowe chaty w miejscowościach Szuć, Kot, Małszewo, Jedwabno, Burdąg i Nowy Dwór.

Miejscowości[edytuj | edytuj kod]

Brajniki, Burdąg, Czarny Piec, Dębowiec, Dłużek, Dzierzki, Kot, Lipniki, Małszewo, Narty, Nowe Borowe, Nowy Dwór, Nowy Las, Piduń, Rekownica, Szuć, Waplewo, Warchały, Witowo, Witówko.

Sąsiednie gminy[edytuj | edytuj kod]

Janowo, Nidzica, Olsztynek, Pasym, Purda, Szczytno, Wielbark

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Ambroziak Sławomir, Dzieje parafii, kościołów i życia religijnego gminy Jedwabno (Jedwabno, Małga, Nowy Dwór), Rocznik Mazurski 2001.
  • Ambroziak Sławomir, Osadnictwo na terenie gminy Jedwabno od czasów Zakonu Krzyżackiego, Rocznik Mazurski 2002.
  • Ambroziak Sławomir, Szuć. Dzieje wsi mazurskiej, Rocznik Mazurski 2003.
  • Ambroziak Sławomir, Atlantyda nad rzeką Omulew. Losy nieistniejących wsi na granicy powiatów szczycieńskiego i nidzickiego, Rocznik Mazurski 2005.
  • Ambroziak Sławomir, Z dziejów gminy Jedwabno, Rocznik Mazurski 2006.
  • Ambroziak Sławomir, O najgłośniejszym procesie sądowym Mazur. Wydarzenia zimy 1931/1932 w Dębowcu i Jedwabnie oraz postępowanie w tych sprawach przed niemieckim wymiarem sprawiedliwości, Rocznik Mazurski 2007.
  • Ambroziak Sławomir, Okręg Jedwabna w pierwszych latach powojennych 1945-1954, Rocznik Mazurski 2008.
  • Powiat szczycieński. Przeszłość – współczesność, Szczytno 2006, praca zbiorowa
  • Szczytno. Z dziejów miasta i powiatu, Szczytno 1962, praca zbiorowa

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Gmina Jedwabno w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-03-17] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  2. l, Ludność. Stan i struktura ludności oraz ruch naturalny w przekroju terytorialnym (stan w dniu 31.12.2019), 31 grudnia 2019.
  3. Portal Regionalny i Samorządowy REGIOset. regioset.pl. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
  4. Liczbowy wykaz mieszkańców Gminy Jedwabno na dzień 31 grudnia 2011 roku
  5. Na podstawie spisu na stronie Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków