Komorowo (gmina)
| gmina wiejska | |||
| 1867–1868 i 1874–1954[1] | |||
| Państwo | |||
|---|---|---|---|
| Województwo |
1919–39: białostockie | ||
| Powiat | |||
| Data powstania |
1 stycznia 1867, 1874 | ||
| Data likwidacji |
1868, 29 września 1954 | ||
| Siedziba | |||
| Szczegółowy podział administracyjny (1952) | |||
| |||
Komorowo (od 1973 Wąsewo) – dawna gmina wiejska istniejąca od XIX wieku (z krótką przerwą) do 1954 roku[2] w woj. białostockim/woj. warszawskim (dzisiejsze woj. mazowieckie). Nazwa gminy pochodzi od wsi Komorowo, lecz siedzibą władz gminy było Wąsewo[3].
Za Królestwa Polskiego gmina Komorowo należała do powiatu ostrowskiego w guberni łomżyńskiej[4]. Gminę zniesiono w 1868 roku, a z jej obszaru powstały dwie nowe gminy: Lubiejewo (Lubiewo) i Wąsewo[5]. Manewr ten został anulowany w 1874 roku, odtąd właśnie gmina Komorowo pojawia się ponownie, a równocześnie nieobecne są gminy Lubiejewo i Wąsewo[6][7].
Przez większą część okresu międzywojennego gmina Komorowo należała do powiatu ostrowskiego w woj. białostockim. 1 kwietnia 1939 roku gminę Komorowo wraz z całym powiatem ostrowskim przyłączono do woj. warszawskiego[8].
Po wojnie gmina zachowała przynależność administracyjną. Według stanu z 1 lipca 1952 roku gmina była podzielona na 52 gromady: Antoniewo, Bagatele, Brudki Nowe, Brudki Stare, Brzezienko Nowe, Brzezienko Rościszewskie, Brzezienko Stare, Chojny, Czersin, Dalekie, Grądy, Grądziki, Grębki, Jelenie, Jelonki, Komorowo, Koziki, Koziki-Majdan, Króle, Lipniki, Lubiejewo Nowe, Lubiejewo Stare, Mokrylas Szlachecki, Mokrylas Włościański, Pałapus Szlachecki, Pałapus Włościański, Popielarnia, Pólki, Przedświt, Przyborowie, Przyborowie kol., Przyjmy, Rogoźnia, Ruda, Rynek, Rząśnik-Majdan, Rząśnik Szlachecki, Rząśnik Włościański, Sielc, Stok, Sulęcin, Sulęcin kol., Sulęcin Szlachecki, Sulęcin Włościański, Trynosy, Ulasek, Wąsewo, Wąsewo kol., Wysocze, Zakrzewek, Zalesie, Zastawie, Zgorzałowo[9]. Gmina została zniesiona 29 września 1954 roku wraz z reformą wprowadzającą gromady w miejsce gmin[10]. Jednostki nie przywrócono 1 stycznia 1973 roku po reaktywowaniu gmin[11], utworzono natomiast jej terytorialny odpowiednik, gminę Wąsewo.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Od 1919 jednostka administracyjna nowo utworzonego polskiego woj. białostockiego; w czasie II wojny światowej przejściowo poza administracją polską.
- ↑ Do 28 września 1954 roku.
- ↑ Główny Urząd Statystyczny w Warszawie: Województwa centralne i wschodnie Rzeczypospolitej Polskiej – podział na gminy według stanu z dnia 1.IV 1933 roku, Książnica-Atlas, Lwów 1933.
- ↑ Postanowienie z 17 (29) września 1866, ogłoszone 5 (17) stycznia 1867 (Dziennik Praw, rok 1866, tom 66, nr 219, s. 279).
- ↑ Postanowienie z 29 grudnia 1867 (10 stycznia 1868), ogłoszone 8 (20) lutego 1868 (Dziennik Praw, rok 1868, tom 67, nr 228, s. 359).
- ↑ Skorowidz Królestwa Polskiego, czyli Spis alfabetyczny miast, wsi, folwarków, kolonii i wszystkich nomenklatur w guberniach Królestwa Polskiego, z wykazaniem: gubernii, powiatu, gminy, parafii, sądu pokoju lub gminnego, oraz najbliższej stacyi pocztowej, wraz z oddzielnym spisem gmin podług najświeższej ich liczby i nazwy ułożony, wykazujący: odległość każdej danej gminy od miasta powiatowego i sądu swojego gminnego; czy i jakie znajdują się w gminie zakłady fabryczne lub przemysłowe, szkoły itp. oraz ludność każdej gminy, obejmujący także podział sądownictwa krajowego świeżo urządzonego. T. 2.
- ↑ Powiat ostrowski, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VII: Netrebka – Perepiat, Warszawa 1886, s. 697.
- ↑ Dz.U. z 1938 r. nr 27, poz. 240.
- ↑ Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa.
- ↑ Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191.
- ↑ Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312.