Stolarzowice (gmina)
| gmina wiejska | |||
| 1945–54 i 1973–75[1] | |||
 Ulica Suchogórska w Stolarzowicach (2018) | |||
| Państwo | |||
|---|---|---|---|
| Województwo |
1945–46: śląskie[1] | ||
| Powiat |
1945-51: bytomski | ||
| Siedziba | |||
| Powierzchnia (1974) |
6,64[2] km² | ||
| Populacja (1974) • liczba ludności |
| ||
| Szczegółowy podział administracyjny (1952) | |||
| |||
Stolarzowice – dawna gmina wiejska istniejąca w latach 1945–1954 i 1973–1975[4] w woj. śląskim (śląsko-dąbrowskim), katowickim i stalinogrodzkim (dzisiejsze woj. śląskie). Siedzibą władz gminy były Stolarzowice (1958–72 osiedle[5], od 1975 dzielnica Bytomia[6]).
Gmina zbiorowa Stolarzowice powstała po II wojnie światowej (w grudniu 1945[7]) w powiecie bytomskim na terenie tzw. Ziem Odzyskanych (tzw. I okręg administracyjny – Śląsk Opolski[8][9]), powierzonym 18 marca 1945 administracji wojewody śląskiego[9][10], a z dniem 28 czerwca 1946 przyłączonym do woj. śląskiego (śląsko-dąbrowskiego)[11][12].
Według stanu z 1 stycznia 1946 gmina składała się z 2 gromad: Stolarzowice i Górniki[13]. 6 lipca 1950 zmieniono nazwę woj. śląskiego na katowickie[14]. Po zniesieniu powiatu bytomskiego 1 kwietnia 1951, gminę Stolarzowice przyłączono do powiatu tarnogórskiego w tymże województwie[15]. Według stanu z 1 lipca 1952 gmina składała się z 2 gromad: Górniki i Stolarzowice[16]. 9 marca 1953 woj. katowickie przemianowano na stalinogrodzkie[17]. Gmina została zniesiona 29 września 1954 wraz z reformą wprowadzającą gromady w miejsce gmin[18].
Jednostkę reaktywowano 1 stycznia 1973 w tymże powiecie i województwie[19]. W jej skład weszły: obszar zlikidowanego osiedla Stolarzowice, część obrębu katastralnego Wieszowa (18 parceli o powierzchni 5,44 ha) oraz część obrębu katastralnego Ptakowice (3 parcele o powierzchni 0,63 ha)[19][20]. Licząc 6,64 km², była to najmniejsza obszarowo gmina wiejska w Polsce[2] (dla porównania, obecnie najmniejszą obszarowo gminą wiejską w Polsce jest gmina Jejkowice, o powierzchni 7,59 km²[21]).
27 maja 1975 roku gmina została zniesiona, a jej obszar włączony do Bytomia[6].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Od 1945 pod administracją wojewody śląskiego; od 1946 jednostka administracyjna woj. śląskiego
- ↑ a b Wykaz powierzchni jednostek podziału terytorialnego dla potrzeb statystycznych, stan w dniu 1 I 1974. GUS, 1974
- ↑ Ludność miast i gmin w powiatach województwa katowickiego w 1974 roku. Stan w dniu 31 XIII, Oddział Statystyki Społecznej WUS, Katowice, 1975
- ↑ Od 1 grudnia 1945 do 28 września 1954 oraz od 1 stycznia 1973 do 26 maja 1975
- ↑ Dz.U. z 1957 r. nr 57, poz. 279 / Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312
- ↑ a b Dz.U. z 1975 r. nr 15, poz. 87
- ↑ Rozporządzenie Wojewody Śląsko-Dąbrowskiego z dnia 27 listopada 1945 (Śląsko-Dąbrowski Dziennik Wojewódzki, Nr. 34, Kat, dnia 22 grudnia 1945 r.)
- ↑ Utworzony 14 marca 1945 decyzją Rady Ministrów
- ↑ a b Andrzej Gawryszewski: Ludność Polski w XX wieku (The population of Poland in the 20th century). Warszawa: Polska Akademia Nauk, Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania im. Stanisława Leszczyńskiego, 2005, s. 43-44.
- ↑ Dokumentu podstawy prawnej nie odnaleziono
- ↑ Dz.U. z 1946 r. nr 28, poz. 177
- ↑ Na podstawie ustawy z dnia 11 września 1944 o organizacji i zakresie działania rad narodowych (Dz.U. z 1944 r. nr 5, poz. 22) oraz dekretu z 23 listopada 1944 o organizacji i zakresie działania samorządu terytorialnego (Dz.U. z 1944 r. nr 14, poz. 74)
- ↑ Podział administracyjny województwa śląsko-dąbrowskiego wraz ze skorowidzem gmin i gromad (według stanu z dnia 1 stycznia 1946). Katowice, Wrocław: Instytut Śląski, 1947.
- ↑ Dz.U. z 1950 r. nr 28, poz. 255
- ↑ Dz.U. z 1951 r. nr 18, poz. 147
- ↑ Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa
- ↑ Dz.U. z 1953 r. nr 13, poz. 51
- ↑ Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
- ↑ a b Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312
- ↑ Uchwała Nr XX/99/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Katowicach z dnia 6 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie katowickim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Katowicach z dnia 20 grudnia 1972 r., Nr. 12, Poz. 103)
- ↑ GUS (2022), Ludność, Stan i struktura w przekroju terytorialnym.