Gołąbek smaczny

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Gołąbek smaczny
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

gołąbkowce

Rodzina

gołąbkowate

Rodzaj

gołąbek

Gatunek

gołąbek smaczny

Nazwa systematyczna
Russula delica Fr.
Epicr. syst. mycol. (Upsaliae): 350 (1838)
Zasięg
Mapa zasięgu
Zasięg w Europie

Gołąbek smaczny (Russula delica Fr.) – gatunek grzybów należący do rodziny gołąbkowatych (Russulaceae)[1].

Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Russula, Russulaceae, Russulales, Incertae sedis, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Synonimy[2]:

  • Agaricus exsuccus (Pers.) Sacc. 1887
  • Agaricus piperatus var. exsuccus (Pers.) Pers. 1801
  • Agaricus vellereus var. exsuccus (Pers.) Fr. 1821
  • Lactarius exsuccus (Pers.) W.G. Sm. (J. Bot. 1873
  • Lactarius piperatus ß exsuccus Pers. 1800
  • Lactarius vellereus var. exsuccus (Pers.) Cooke 1871
  • Lactarius vellereus ß exsuccus (Pers.) Fr. 1821
  • Lactifluus exsuccus (J. Otto) Kuntze 1891

Nazwę polską podała Alina Skirgiełło w 1991 r.[3]

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Kapelusz

Średnica 8–15 cm, najpierw półkulisty, później łukowaty o silnie podwiniętym brzegu, w końcu płaski o wklęsłym środku lub nawet lejkowaty. Jest gruby, matowy, o gładkich i niekarbowanych brzegach. Młode okazy są białe, potem pojawiają się na nich ochrowe plamy, w końcu całe przyjmują ochrowy kolor[4].

Blaszki

Dość gęste, przyrośnięte. Początkowo białe z niebieskawo-zielonkawym nalotem na ostrzach, później kremowe lub ochrowe[4].

Trzon

Wysokość 2–6 cm, grubość 1,5–3 cm, pełny, twardy, cylindryczny. Kolor białawy, nieco brązowiejący[4].

Miąższ

Bardzo twardy i kruchy, biały, zapach owocowy, na starość śledziowy. Smak łagodny. Po uszkodzeniu barwi się na ochrowo[4].

Wysyp zarodników

Biały. Zarodniki szerokoelipsoidalne, o powierzchni delikatnie punktowanej lub siateczkowatej. Rozmiary: 8-11 x 7-8 μm[5].

Występowanie[edytuj | edytuj kod]

W lasach liściastych, iglastych i mieszanych, szczególnie w buczynach. Występuje zarówno na glebach obojętnych, jak i zasadowych[4].

Znaczenie[edytuj | edytuj kod]

Grzyb jadalny, ale tylko młode owocniki[5].

Gatunki podobne[edytuj | edytuj kod]

Podobny pod względem wyglądu jest mleczaj biel (Lactarius piperatus) oraz mleczaj chrząstka (Lactarius vellereus), jednakże łatwo je odróżnić, gdyż obydwa te gatunki po uszkodzeniu wydzielają białe mleczko[4].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Index Fungorum. [dostęp 2013-03-05]. (ang.).
  2. Species Fungorum. [dostęp 2013-04-15]. (ang.).
  3. Alina Skirgiełło: Gołąbek (Russula). Grzyby (Mycota), tom 20. Podstawczaki (Basidiomycetes), gołąbkowce (Russulales), gołąbkowate (Russulaceae). Warszawa=Kraków: PWN, 1991. ISBN 83-01-09137-1.
  4. a b c d e f Pavol Škubla: Wielki atlas grzybów. Poznań: Elipsa, 2007. ISBN 978-83-245-9550-1.
  5. a b Barbara Gumińska, Władysław Wojewoda: Grzyby i ich oznaczanie. Warszawa: PWRiL, 1985. ISBN 83-09-00714-0.