Golub-Dobrzyń
Szablon:POL miasto infobox Golub-Dobrzyń – miasto w województwie kujawsko-pomorskim, siedziba powiatu golubsko-dobrzyńskiego i gminy wiejskiej Golub-Dobrzyń.
Golub-Dobrzyń powstał formalnie 15 maja 1951 (de facto już w 1941 roku[1]) przez połączenie miast Golubia i Dobrzynia nad Drwęcą[2], leżących na przeciwległych brzegach Drwęcy.
Prawobrzeżny Golub był miastem już w XIV w., chociaż dokładna data ustanowienia jego praw miejskich nie jest znana. Pierwszy dokument lokacyjny zaginął już w średniowieczu. Wznowił go wielki mistrz zakonu krzyżackiego Michał Küchmeister w roku 1421. W 1772 r. znalazł się w zaborze pruskim, przejściowo w latach 1807-1815 r. w Księstwie Warszawskim, po czym ponownie w Królestwie Prus do 1918 r. Jest prawie sześć razy mniejszy od Dobrzynia; w 2011 roku liczył 1887 mieszkańców[3].
Lewobrzeżny Dobrzyń nad Drwęcą posiadał prawa miejskie w latach 1789-1870 i ponownie od 1919[4][5]. W 1793 r. znalazł się w zaborze pruskim, od 1807 do 1815 w Księstwie Warszawskim, później w Królestwie Polskim do 1832 r., a następnie w Imperium Rosyjskim aż do 1918 r. Według danych z 2011 Dobrzyń miał 10 722 mieszkańców[3]
W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do województwa toruńskiego, a wcześniej w latach 1951-1975 do województwa bydgoskiego. Według danych z 1 stycznia 2006[6] miasto miało 13 057 mieszkańców. Na dzień 31 grudnia 2009 natomiast, liczba zamieszkujących Golub-Dobrzyń osób wynosiła 14 069[7]
Struktura powierzchni
Według danych z roku 2005[8] miasto Golub-Dobrzyń ma obszar 7,5 km², w tym:
- użytki rolne: 47%
- użytki leśne: 15%
co stanowi 1,22% powierzchni powiatu.
Demografia
Dane z 31 grudnia 2011[7]:
Opis | Ogółem | Kobiety | Mężczyźni | |||
---|---|---|---|---|---|---|
jednostka | osób | % | osób | % | osób | % |
populacja | 13 005 | 100 | 6799 | 52,2 | 6206 | 47,8 |
gęstość zaludnienia (mieszk./km²) |
1734 | 906,53 | 827,47 |
- Piramida wieku mieszkańców Golubia-Dobrzynia w 2014 roku [9].
Historia
Zobacz hasła Golub oraz Dobrzyń.
Burmistrzowie
- Henryk Kowalski, burmistrz w latach 1990–1995; pierwszy po okresie Polski Ludowej
- Janina Tuszyńska, burmistrz w latach 1995–1998
- Bohdan Bartoszewski, burmistrz w latach 1998–2002
- Roman Tasarz, burmistrz w latach 2002–2014
- Mariusz Piątkowski, burmistrz od 2014 r.
Zabytki
Według rejestru zabytków NID[10] na listę zabytków nieruchomych wpisane są:
- Zamek w Golubiu z XIV wieku, przebudowany w XVI i XVII wieku, nr rej.: A-149/65 z 18.10.1934
- Kościół św. Katarzyny w Golubiu z początku XIV w. w stylu gotyckim z renesansową kaplicą Kostków, parafialny, ul. Kościelna 13, nr rej.: A/341 z 22.04.1930
- Kościół św. Katarzyny w Dobrzyniu z 1823-1827 r., parafialny, Plac Tysiąclecia 14, nr rej.: A/494 z 31.08.1927 i z 23.01.1996, wewnątrz wyposażenie pochodzące częściowo ze zburzonego kościoła św. Mikołaja w Toruniu
- Mury obronne w Golubiu (fragmenty) z XIV i XV w. z zachowaną basztą, nr rej.: A/140/432 z 21.12.1959 (brak decyzji w KOBiDZ)
- Dom podcieniowy z 1771 r., Rynek 19, szachulcowy, nr rej.: A/581 z 2.07.1960
- kamienica, Rynek 35, XIV/XV, 1617, XIX-XX, nr rej.: A/1525 z 20.04.2009
- stare miasto w Golubiu, XIV, nr rej.: 366/124 z 17.09.1957
inne:
- zespół kamienic z XVIII i XIX w. w Golubiu
- kościół poewangelicki z 1909 r. w stylu neogotyckim w Golubiu
- Najmniejszy dzwon Zygmunta, uruchamiany na specjalne okazje
- W centrum Dobrzynia zachowane kwartały przedwojennej zabudowy
Osiedla mieszkaniowe
- Stare Miasto
- Podzamek
- Osiedle Brodnickie
- Osiedle Młodych (Sahara, Żeromskiego)
- Osiedle Zwycięstwa
- Osiedle Leśne
- Osiedle Drwęckie
- Osiedle Panorama
- Osiedle Sokołowskie
- Osiedle Ruziec
Sklepy sieciowe
- Biedronka
- Polo Market
- Mila
- Intermarché, Bricomarché
- Tesco
- Lidl
- Rossman
- Pepco
- Delikatesy Centrum
- Dino
Edukacja
- Przedszkole Publiczne nr 2 im. Marii Konopnickiej
- Niepubliczne Przedszkole im. Juliana Tuwima "Julianek"
- Szkoła Podstawowa nr 1 im. Konstytucji 3 Maja, ul. Zamkowa 19 oraz ul. Brodnicka 1
- Szkoła Podstawowa nr 2 im. Orła Białego w Zespole Szkół Miejskich, ul. Żeromskiego 11
- Specjalna Szkoła Podstawowa nr 3 w Zespole Szkół nr 3, ul. Konopnickiej 15
- Gimnazjum im. Ignacego Działyńskiego, ul. Szkolna 37
- Gimnazjum w Zespole Szkół nr 1 im. Anny Wazówny, ul. PTTK 28
- Gimnazjum Specjalne w Zespole Szkół nr 3, ul. Konopnickiej 15
- Zespół Szkół nr 1 im. Anny Wazówny, ul. PTTK 28
- Liceum Ogólnokształcące
- Szkoła Policealna dla Dorosłych
- Zespół Szkół nr 2, ul. Kilińskiego 31
- Liceum Ogólnokształcące
- Technikum Rolnicze
- Technikum Ekonomiczne
- Technikum Architektury Krajobrazu
- Technikum Organizacji Reklamy
- Technikum Informatyczne
- Branżowa Szkoła I Stopnia
- Zespół Szkół Miejskich w Golubiu-Dobrzyniu, ul. Żeromskiego 11
- Szkoła Podstawowa nr 2 im. Orła Białego
- Ogólnokształcąca Szkoła Sztuk Pięknych
- Szkoła Muzyczna I stopnia Res Facta Musica, ul. Żeromskiego 11
- Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna, ul. Żeromskiego 11
- Publiczna Szkoła Muzyczna I stopnia, ul. Konopnickiej 15
Kultura
- Miejska i Powiatowa Biblioteka Publiczna im. Ks. K. Malinowskiego
- Czytelnia, ul. Żeromskiego 11
- Filia dla Dzieci i Młodzieży, ul. Żeromskiego 11
- Filia Osiedle Młodych, ul. Mickiewicza 6
- Wypożyczalnia, ul. Hallera 13
- Dom Kultury, ul. Hallera 13
Kościoły i związki wyznaniowe
Zobacz też
- Golub
- Dobrzyń
- gmina Golub-Dobrzyń
- powiat golubsko-dobrzyński
- Golub-Dobrzyń – stacja kolejowa
- Cmentarze żydowskie Golubia-Dobrzynia
- Parafia w Dobrzyniu[12]
Przypisy
- ↑ Podział administracyjny Rzeczypospolitej Polskiej: Praca zespołowa pod redakcją prof. Stanisława Srokowskiego. Warszawa: Biblioteka Samorządowca Nr 77, 1948. , ss. 125, 129
- ↑ Dz.U. z 1951 r. nr 27, poz. 200
- ↑ a b Bruzda, Sandra (2011, June 13). E-mail: Demographic data for 2011 for the left-bank part of Golub-Dobrzyń (Dobrzyń nad Drwęcą) – formerly in Congress Poland. Golub-Dobrzyń, Urząd Miasta, Wydział Organizacyjny i Spraw Społecznych in Golub-Dobrzyń.
- ↑ Postanowienie z 19 (31) grudnia 1869, ogłoszone 1 (13 stycznia) 1870 (Dziennik Praw, rok 1869, tom 69, nr 239, str. 471)
- ↑ Dz.Pr.P.P. 1919 nr 13 poz. 140
- ↑ Baza Demograficzna – Tablice predefiniowane – Wyniki badań bieżących; Stan i struktura ludności; Ludność według płci i miast. GUS. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
- ↑ a b Dane Urzędu Stanu Cywilnego w UM Golub-Dobrzyń: Ludność. (Stan na dzień 31 XII 2012 r.). [dostęp 08.01.2013].
- ↑ Portal Regionalny i Samorządowy REGIOset. regioset.pl. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
- ↑ Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu
<ref>
. Brak tekstu w przypisie o nazwiepopulacja2016
BŁĄD PRZYPISÓW - ↑ NID: Rejestr zabytków nieruchomych, województwo kujawsko-pomorskie. [dostęp 25 października 2013].
- ↑ Dane według wyszukiwarki zborów na oficjalnej stronie Świadków Jehowy (www.jw.org), dostęp z 5 czerwca 2014.
- ↑ Parafia św. Katarzyny w Dobrzyniu nad Drwęcą: Parafia św. Katarzyny w Dobrzyniu nad Drwęcą (Golub - Dobrzyń). Parafia w Dobrzyniu nad Drwęcą. [dostęp 2014-12-01].
Linki zewnętrzne
- Golub' (1), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. II: Derenek – Gżack, Warszawa 1881, s. 659 .
- Dobrzyń nad Drwęcą, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. II: Derenek – Gżack, Warszawa 1881, s. 87 .