Gorączka metaliczna
| Febris metallica | |
| Klasyfikacje | |
| ICD-10 |
T69 |
|---|---|
Gorączka metaliczna (gorączka poniedziałkowego poranka, gorączka odlewników, dreszcze hutnika i wiele innych[1]) – gorączkowy zespół objawów powstający na skutek wdychania par powstających podczas obróbki termicznej stali galwanizowanej[2][3]. Najczęściej powoduje ją wdychanie cząstek tlenku cynku, ale może być też wywoływana przez inne tlenki metali, np. tlenek żelaza(II), tlenek miedzi(II) lub tlenek magnezu[3][4][5][6][7].
Patogeneza[edytuj | edytuj kod]
Wdychanie tlenku cynku wywołuje wzrost aktywności cytokin i przemieszczanie się leukocytów do pęcherzyków płucnych, co wywołuje stan zapalny[3].
Objawy i przebieg[edytuj | edytuj kod]
Pierwsze objawy gorączki metalicznej pojawiają się w ciągu 48 godzin od ekspozycji, najczęściej od 3 do 10 godzin[8][7]. Jej główne objawy to gorączka, silne, wstrząsające dreszcze, zmęczenie, bóle mięśni i głowy, kaszel z odkrztuszaniem wydzieliny, świsty, duszność, silne pragnienie, metaliczny posmak w ustach i ślinotok[3][4][5][7]. Zdjęcie RTG klatki piersiowej ukazuje obustronne rozlane nacieki w płucach[7].
Częstym zjawiskiem jest tzw. ostra tolerancja, czyli brak dolegliwości podczas codziennej ekspozycji. Podczas weekendu, bez narażenia na wdychanie tlenków metali, tolerancja ta zanika i po wznowieniu pracy w poniedziałek pojawiają się objawy choroby. W metaanalizie przeprowadzonej w 2012 r. ustalono, że poniedziałkowe symptomy zgłaszano w 24% przypadków, a w kolejne dni tygodnia występował trend stopniowego spadku zgłoszeń, osiągając minimum 4% w niedziele. Potwierdziło to zasadność potocznej nazwy tej choroby gorączka poniedziałkowego poranka[8].
Choroba przechodzi samoistnie po 1–2 dniach i nie powoduje trwałego pogorszenia zdrowia[3][4][8].
Rozpoznanie choroby jest trudne, ponieważ objawy gorączki metalicznej przypominają grypę, przez co stawiane są nieprawidłowe diagnozy[9][10][1].
Leczenie[edytuj | edytuj kod]
Nie opracowano leczenia przyczynowego, więc możliwe jest jedynie leczenie objawowe – pozostanie w łóżku oraz stosowanie leków przeciwbólowych i przeciwgorączkowych[3][5].
Klasyfikacja ICD10[edytuj | edytuj kod]
| kod ICD10 | nazwa choroby |
|---|---|
| ICD-10: T69 | Toksyczny efekt oddziaływań gazów, oparów i par |
| ICD-10: T69.9 | Gazy, opary i pary, nieokreślone |
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b J. Merchant, R. Webby, Metal fume fever: a case report and literature review, „Emergency Medicine”, 13 (3), 2001, s. 373–375, DOI: 10.1046/j.1035-6851.2001.00243.x, PMID: 11554872 (ang.).
- ↑ Michael I. Greenberg, David Vearrier, Metal fume fever and polymer fume fever, „Clinical Toxicology”, 53 (4), 2015, s. 195–203, DOI: 10.3109/15563650.2015.1013548, PMID: 25706449 (ang.).
- ↑ a b c d e f E.A. Datau Wardhana, Metal fume fever among galvanized welders, „Acta Medica Indonesiana”, 46 (3), 2014, s. 256–262, PMID: 25348190 (ang.).
- ↑ a b c T. Gordon, J.M. Fine, Metal fume fever, „Occupational Medicine”, 8 (3), 1993, s. 504–517, PMID: 8272976 (ang.).
- ↑ a b c E.J. Mueller, D.L. Seger, Metal fume fever--a review, „The Journal of Emergency Medicine”, 2 (4), 1985, s. 271–274, PMID: 3910713 (ang.).
- ↑ J. Borak, H. Cohen, T.A. Hethmon, Copper exposure and metal fume fever: lack of evidence for a causal relationship, „American Industrial Hygiene Association Journal”, 61 (6), 2000, s. 832–836, DOI: 10.1080/15298660008984594, PMID: 11192216 (ang.).
- ↑ a b c d P Kaye, H Young, I O'Sullivan, Metal fume fever: a case report and review of the literature, „Emergency Medicine Journal”, 19 (3), 2002, s. 268–269, DOI: 10.1136/emj.19.3.268, PMID: 11971851, PMCID: PMC1725877 (ang.).
- ↑ a b c Anselm Wong, Shaun Greene, Jeff Robinson, Metal fume fever – a case review of calls made to the Victorian Poisons Information Centre, „Australian Family Physician”, 41 (3), 2012, s. 141–143, PMID: 22396928 (ang.).
- ↑ Jelmer Kooistra, Sander M. de Hosson, Metaaldampkoorts, vaak niet herkend, „Nederlands Tijdschrift Voor Geneeskunde”, 156 (32), 2012, art. nr A4171, PMID: 22871246 (niderl.).
- ↑ Y. Yordanov i inni, La fièvre des fondeurs, une pathologie presque oubliée, „Annales Françaises d’Anesthésie et de Réanimation”, 29 (5), 2010, s. 395–396, DOI: 10.1016/j.annfar.2010.03.007, PMID: 20378299 (fr.).
