Grubodziób białoskrzydły
| Hesperiphona vespertina[1] | |||
| (W. Cooper, 1825) | |||
 Samiec | |||
 Samica | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Plemię | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
grubodziób białoskrzydły | ||
| Synonimy | |||
|
| |||
| Podgatunki | |||
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3] | |||
 | |||
| Zasięg występowania | |||
 występuje przez cały rok zimowiska | |||
Grubodziób białoskrzydły[4] (Hesperiphona vespertina) – gatunek ptaka z rodziny łuszczakowatych (Fringillidae), zamieszkujący Amerykę Północną. Narażony na wyginięcie.
Systematyka[edytuj | edytuj kod]
Wyróżnia się trzy podgatunki H. vespertina[5][2]:
- H. vespertina vespertina – środkowa i wschodnia Kanada i północno-wschodnie USA.
- H. vespertina brooksi – zachodnia Kanada i północno-zachodnie USA.
- H. vespertina montana – południowo-zachodnie USA do południowo-zachodniego Meksyku.
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Długość ciała 18–21,5 cm; masa ciała 51,1–71,7 g[2].
Czoło i brew żółte, ciemię czarne. Gardło, maska, szyja i potylica żółtobrązowe. Pierś, boki, brzuch, grzbiet i kuper żółtawe. Skrzydła i ogon czarne: na skrzydłach widoczna duża, biała plama. Dziób duży, zielony na wiosnę, kredowobiały w zimie. Samica szara, z wierzchu ciemniejsza, z żółtym nalotem od spodu; sterówki z białym plamkami.
Ekologia[edytuj | edytuj kod]
Lasy iglaste środkowej i zachodniej części Ameryki Północnej. Zimę spędza w lasach liściastych i sadach, w środkowej i południowej części Ameryki Północnej.
Status[edytuj | edytuj kod]
Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) od 2018 roku klasyfikuje grubodzioba białoskrzydłego jako gatunek narażony na wyginięcie (VU – Vulnerable); wcześniej miał status gatunku najmniejszej troski (LC, Least Concern). Choć populacja tego ptaka nadal jest duża (w 2016 roku szacowano ją na 3,4 miliona dorosłych osobników), to jej liczebność szybko spada. Choć przyczyn tego spadku jednoznacznie nie ustalono, to przypuszcza się, że mogą to być: zmiany w środowisku, choroby, kolizje z oknami czy zwalczanie uznanych za szkodniki owadów stanowiących pożywienie tego ptaka[3].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Hesperiphona vespertina, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b c Clement, P.: Evening Grosbeak (Hesperiphona vespertina). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (red.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. Lynx Edicions, Barcelona, 2020. [dostęp 2020-04-27].
- ↑ a b Hesperiphona vespertina, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Coccothraustini Swainson, 1831 (wersja: 2020-01-11). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-04-27].
- ↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Finches, euphonias, longspurs, Thrush-tanager. IOC World Bird List (v10.1). [dostęp 2020-04-27]. (ang.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Wiesław Dudziński, Marek Keller, Andrew Gosler: Atlas ptaków świata. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Multico, 2000. ISBN 83-7073-059-0.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Zdjęcia, nagrania głosów i krótkie filmy. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).
- Evening Grosbeak. [w:] All About Birds [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).