Karany
(Przekierowano z Grupa karanu)
Karany – grupa organicznych związków chemicznych. Są to terpeny będące pochodnymi karanu.
Sam karan nie występuje naturalnie, natomiast jego nienasycone analogi: 3-karen (dawniej Δ3-karen) i 2-karen (dawniej Δ4-karen) są powszechne. Występują w olejku sosnowym i w innych. Znaleziono oba enancjomery 3-karenu i jeden izomer 2-karenu.
- Struktury izomerów karanu i karenu
-
Karan (izomer trans) -
Karan (izomer cis) -
(±)-2-Karen -
(±)-3-Karen -
(±)-4-Karen
-2-Carene_Structural_Formula_V1.svg)
-3-Carene_Structural_Formula_V1.svg)
-4-Carene_Structural_Formula_V1.svg)
Obok pinenu należą do głównych składników lotnych wydzielin roślin iglastych. (+)-2-Karen występuje w olejku ze słodkiej trawy Andropogon himalayenensis, (+)-3-karen w olejku tropikalnej sosny Pinus longifolia[1] oraz w niektórych gatunkach jodeł, cytrusów i jałowców[1][2], a (–)-3-karen w sośnie zwyczajnej[1] oraz w olejku z korzeni galangalu większego i cedru himalajskiego[2].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Eberhard Breitmaier: Terpenes: Flavors, Fragrances, Pharmaca, Pheromones. Weinheim: VILEY–VCH, 2006, s. 20. ISBN 978-3-527-31786-8.
- ↑ a b J.D. Conolly, R.A Hill: Dictionary of Terpenoids. Wyd. 1. T. 1: Mono- and sesquiterpenoids. Chapman & Hall, 1991, s. 144. ISBN 0-412-25770-X.
