Gruzińskie Narodowe Centrum Rękopisów

Gruzińskie Narodowe Centrum Rękopisów
საქართველოს ხელნაწერთა ეროვნული ცენტრი
Georgian National Center of Manuscripts
Data założenia	1958
Państwo	Gruzja
Adres	Tbilisi
	Położenie na mapie Gruzji Gruzińskie Narodowe Centrum Rękopisów
	41°43′03,40″N 44°46′59,99″E/41,717611 44,783331
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Strona internetowa

Gruzińskie Narodowe Centrum Rękopisów (gruz. საქართველოს ხელნაწერთა ეროვნული ცენტრი) – instytucja naukowa zajmująca się konserwacją i badaniem rękopisów. Po powstaniu w 1958 roku w Tbilisi Centrum nosiło nazwę Instytut Rękopisów i podlegało Gruzińskiej Narodowej Akademii Nauk. Od 2006 jest jednostką samodzielną podlegającą Ministerstwu Edukacji i Nauki. Jego dyrektorem, od maja 2015, jest Zaza Abashidze.

Historia[edytuj | edytuj kod]

30 czerwca 1958 roku dekretem Prezydium Akademii Nauk Gruzińskiej SRR został powołany Instytut, który przejął zbiory Wydziału Rękopisów Gruzińskiego Muzeum Państwowego (obecnie Narodowego). W 1956 roku przeprowadził się on do własnego budynku. W latach 1962-2006 nosił imię Korneli Kekelidze. W 2006 roku Instytut został wyodrębniony Gruzińskiej Narodowej Akademii Nauk^[1], a w 2007 roku przekształcony w Narodowe Centrum Rękopisów^[2]. Podlega Ministerstwu Edukacji i Nauki. Od 2015 roku nosi ono nazwę Gruzińskie Narodowe Centrum Rękopisów im. Korneli Kekelidze^[3]^[1].

Przechowywane są tu kolekcje rękopisów oraz dokumentów w języku ormiańskim, greckim, perskim, arabskim, azerskim, hebrajskim, syryjskim, tureckim, rosyjskim i innych językach. Najliczniejszą grupę stanowią rękopisy gruzińskie. Pochodzą z wieków V-XIX i przechowywane są w czterech kolekcjach: A, H, Q oraz S^[4]. W skład kolekcji wchodzą dzieła i dokumenty o charakterze zarówno religijnym, jak i świeckim. Dzieła religijne opisują m.in. żywoty świętych męczenników. Ponadto do kolekcji należą pisma o charakterze astrologicznym, geograficznym, medycznym, matematycznym i militarnym^[5].

Kolekcja greckich rękopisów zawiera 51 egzemplarzy, pochodzących z wieków IX-XVIII. Są one kopiami zarówno dzieł starożytnych, jak i nowożytnych. Rękopisy pisane są na papierze i pergaminie. Większość z nich ma kościelne przeznaczenie (m.in. rękopisy biblijne), ale są wśród nich również traktaty medyczne^[6]. Kolekcja rosyjskich rękopisów liczy ponad 500 egzemplarzy. Większość z nich ma późne pochodzenie, od XVI do XIX wieku. Wśród nich znajdują się przekłady korespondencji gruzińskich królów, gruzińskiej arystokracji, autografy Lwa Tołstoja oraz Piotra Czajkowskiego, cerkiewnych dokumentów.