Grzybówka czerwonoostrzowa

Grzybówka czerwonoostrzowa

Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	grzyby
Typ	podstawczaki
Klasa	pieczarniaki
Rząd	pieczarkowce
Rodzina	grzybówkowate
Rodzaj	grzybówka
Gatunek	grzybówka czerwonoostrzowa
Nazwa systematyczna
Mycena rubromarginata (Fr.) P. Kumm. Führ. Pilzk. (Zerbst): 109 (1871)

Ostrza blaszek są wybarwione

Grzybówka czerwonoostrzowa (Mycena rubromarginata (Fr.) P. Kumm.) – gatunek grzybów z rodziny grzybówkowatych (Mycenaceae)

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Mycena, Mycenaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi.

Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w 1815 r. Elias Fries nadając mu nazwę Agaricus rubromarginatus. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1871 r. P. Kumm., przenosząc go do rodzaju Mycena. Niektóre synonimy nazwy naukowej:

• Agaricus rubromarginatus Fr. 1815
• Mycena rubromarginata (Fr.) P. Kumm. 1871, var. rubromarginata

M. Lisiewska w 1987 r. nadała temu gatunkowi nazwę grzybówka purpurowoobrzeżona, Władysław Wojewoda w 2003 zaproponował bardziej według niego odpowiednią nazwę – grzybówka czerwonoostrzowa.

Morfologia

Kapelusz

Średnica 1-3 cm, kształt stożkowaty do parabolicznego, z czasem staje się bardziej płaski. Powierzchnia naga, sucha, przezroczysta, prążkowana, barwy od jasnoszarobrązowej do ciemnoszarobrązowej, zazwyczaj z różowym lub winnoczerwonym odcieniem (ale nie zawsze). W środkowej części kapelusz jest ciemniejszy, obrzeża jaśniejsze, często bardzo jasne.

Blaszki

Głównych blaszek jest 15-22, pomiędzy nimi występują mniejsze międzyblaszki. Zbiegają nieco na trzon i prześwitują na grzbietową stronę kapelusza. Mają barwę od białawej do białoszarej. Ostrza blaszek mają barwę winnoczerwono brązową, czerwono-brązową do jasnobrązowej, przy czym kolor jest bardziej wyraźny przy trzonie.

Trzon

Wysokość 1-6 cm, grubość1-2 mm, kształt walcowaty, nieco poszerzony dołem. Jest pusty w środku, prosty lub zakrzywiony. Powierzchnia w większej części naga, błyszcząca, miejscami nieco oprószona. Ma taką samą barwę jak kapelusz, zazwyczaj z winnoczerwonym odcieniem. U podstawy występują gęste, białe włókienka grzybni.

Miąższ

Cienki, zapach słaby.

Cechy mikroskopowe

Zarodniki niemal kuliste lub szerokojajowate, o rozmiarach 9,2-13,4 × 6-9,4 μm, gładkie, amyloidalne. Podstawki zgrubiałe, 4-zarodnikowe, mają rozmiar 28-34 μm. Cheilocystydy mają kształt od wrzecionowatego do niemal cylindrycznego i rozmiary 23-70 × 6.5-17 μm. Ich wierzchołki są przeważnie proste, czasami rozgałęzione na kilka szyjek, czasami maczugowate. Pleurocystyd brak. Strzępki w blaszkach mają średnicę 3-7 μm, są proste lub rozgałęzione i gęste. Strzępki w korowej warstwie trzonu mają średnicę 1,5-4 μm, są słabo rozgałęzione i pokryte naroślami o rozmiarach 1-20 × 1-3 μm. Wszystkie strzępki posiadają połączenia zaciskowe.

Występowanie i siedlisko

Występuje w Ameryce Północnej i Europie. Na terenie Polski w piśmiennictwie naukowym opisano wiele jej stanowisk.

Rośnie zarówno w lasach iglastych, jak i mieszanych oraz liściastych, na opadłym igliwiu, liściach, fragmentach drewna i korze drzew, zwłaszcza iglastych. Owocniki wytwarza od czerwca do listopada.

Gatunki podobne

Dość charakterystyczne są czerwonawe ostrza blaszek, ale jest kilka grzybówek o podobnie wybarwionych ostrzach:

• grzybówka złototrzonowa (Mycena renati) ma czasami czerwone ostrza blaszek, ale łatwo ją odróżnić, gdyż ma trzon jasnożółty,
• grzybówka rurkowatotrzonowa (Mycena capillaripes) ma ściany blaszek gęsto pokryte czerwono-brązowymi kropkami (pleurocystydy),
• grzybówka fioletowobrązowa (Mycena purpureofusca) ma bardziej fiołkowy lub fioletowy kolor. Mikroskopowo: wierzchołki cheilocystyd są zaokrąglone, w strzępkach brak połączeń zaciskowych,
• grzybówka krwawiąca (Mycena sanguinolenta). Po nacięciu wypływa z niej czerwono-brązowy płyn, jest też mniejsza,
• grzybówka krwista (Mycena haematopus). Po nacięciu wypływa z niej ciemny, czerwono-brązowy płyn.