Gustaw Bychowski

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Gustaw Bychowski
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

21 sierpnia 1895
Warszawa

Data i miejsce śmierci

3 kwietnia 1972
Fez

Alma Mater

Uniwersytet w Zurychu

Uczelnia

Uniwersytet Warszawski

Gustaw Bychowski (ur. 21 sierpnia 1895 w Warszawie[1], zm. 3 kwietnia 1972 w Fezie) – polski i amerykański lekarz psychiatra, jeden z pierwszych polskich psychoanalityków.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w rodzinie żydowskiej jako syn Zygmunta Bychowskiego (1865–1934) i Gizeli z domu Horwitz (1873–1937). Miał brata Jana (1901–1917) i siostrę Martę, zamężną Osnos (1907–1990)[2]. Uczęszczał do gimnazjum Konopczyńskiego w Warszawie, gdzie jego kolegami byli Stefan Srebrny i Stefan Glass[3]. Następnie przez rok uczył się w gimnazjum w Sankt Petersburgu w celu uzyskania rosyjskiej matury, uprawniającej do studiów zagranicznych. Studiował na Uniwersytecie Wiedeńskim, Uniwersytecie w Lozannie i Uniwersytecie w Zurychu[4]. Tytuł doktora medycyny otrzymał na podstawie dysertacji Zur Psychopathologie der Brandstiftung w Zurychu w 1919 roku[5].

W Polsce znany był ze swojej psychoanalitycznej teorii sztuki. Jego książka Słowacki i jego dusza. Studium psychoanalityczne (Wydawnictwo J. Mortkowicza 1930, wznowiona w 2002 przez Universitas) była pierwszą w Polsce znaczącą próbą zastosowania psychoanalizy do interpretacji dzieła literackiego[6][7]. Bychowski analizował poezję Słowackiego w kontekście jego biografii i rozwoju duchowego, a zwłaszcza jego relacji z matką.

W 1935 habilitował się na Uniwersytecie Warszawskim pod kierunkiem Jana Mazurkiewicza i wykładał psychopatologię. W 1939 wyemigrował do Stanów Zjednoczonych[7]. Zmarł w 1972 roku podczas urlopu w Maroku[8].

Jego synem był Jan Ryszard Bychowski (1921–1943), kolega szkolny Krzysztofa Kamila Baczyńskiego z Gimnazjum Batorego, który zginął zestrzelony w locie nad Niemcami w 1943 jako lotnik Polskich Sił Powietrznych na Zachodzie[9].

Wybrane prace[edytuj | edytuj kod]

  • Zur Psychopathologie der Brandstiftung. Zurich: O. Fussli, 1919
  • Zur Psychopathologie der Brandstiftung. Schweizer Archiv für Neurologie und Psychiatrie 5, s. 29–55, 1919
  • Ueber das Fehlen der Wahmehmung der eigenen Blindheit bei zwei Kriegsverletzten. Neurologisches Centralblatt 39, s. 354-357, 1920
  • Wissenschaft und Anthroposophie. Bemerkungen zum Aufsatz von Glaus ueber die anthroposophischen Kurse in Dornach. Schweizerische medizinische Wochenschrift 16, s. 377–378, 1921
  • Autismus und Regression in modernen Kunstbestrebungen. Allgemeine Zeitschrift für Psychiatrie und psychisch-gerichtliche Medicin 78, s. 102–121, 1922
  • Eine Gesichtsillusion als Ausdruck der ambivalenten Ubertragung. Int. Zsch. Psychoanal. 8, s. 337-339, 1922
  • G. Bychowski, E. Sternschein. Zur Kenntnis der Beziehungen zwischen den corticalen Ausfallserscheinungen und dem Allgemeinzustand des Gehirns. „Zeitschrift für die gesamte Neurologie und Psychiatrie”. 85 (1), s. 68–77, 1923. DOI: 10.1007/BF02869620. 
  • Gustav Bychowski. Zur Wirkung großer Cocaingaben auf Schizophrene. „Monatsschrift für Psychiatrie und Neurologie”. 58 (6), s. 329–344, 1925. DOI: 10.1159/000166385. 
  • Zur Frage nach den Beziehungen zwischen der Psyche und dem weiblichen Genitalsystem. Monatsschrift für Psychiatrie und Neurologie 59, s. 209-214, 1925
  • Schizofrenja w świetle psychoanalizy. Rocznik Psychjatryczny 5, s. 49–78, 1927
  • W sprawie psychoterapji schizofrenji. Rocznik Psychjatryczny 8, s. 57-69, 1928
  • Ueber Psychotherapie der Schizophrenie. Der Nervenarzt 1(8), s. 478–487, 1928
  • Słowacki i jego dusza. Studium psychoanalityczne. Warszawa-Kraków: Wydawnictwo J. Mortkowicza, 1930
  • O wychowaniu seksualnem. Warszawa: Polskie Towarzystwo Eugeniczne, 1930
  • Marcel Proust als Dichter der psychologischen Analyse. Psychoanal. Bewegung 4, s. 323-344, 1932
  • O pewnych zagadnieniach schizofrenji w świetle patologji mózgowej. Rocznik Psychjatryczny 21, s. 28–44, 1933
  • Psychoanaliza na usługach wychowania dzieci moralnie zaniedbanych. Szkoła Specjalna 11 (2/4), 1934/1935
  • Przestępca w świetle psychoanalizy. Rocznik Psychjatryczny 24, s. 30–52, 1935
  • Certain Problems of Schizophrenia in the Light of Cerebral Pathology. Journal of Nervous and Mental Disease 81 (3), s. 280-298, 1935
  • O legastenji, 1935
  • Zasady analizy psychiatrycznej zaburzeń ogniskowych. Rocznik Psychjatryczny 25, 110–134, 1936
  • Rozmowa z Freudem. Wiadomości Literackie 20 (652), s. 4, 10.4.1936
  • Bychowski G., Kaczyński M., Konopka C., Szczytt K. Doświadczenia i dotychczasowe wyniki leczenia insuliną chorób psychicznych. Rocznik Psychiatryczny 28, s. 105–135, 1936
  • Frontalsyndrome und Parietookzipitalsyndrome. Jahrbücher für Psychiatrie und Neurologie 54, s. 283–311, 1937
  • O diencefalozach. Warszawskie Czasopismo Lekarskie 15 (5, 6), 1938
  • Physiology of schizophrenic thinking. Journal of Nervous and Mental Disease 98, s. 368–386, 1942
  • The spiritual background of Hitlerism. Journal of Criminal Psychopathology 4, s. 579–598, 1942
  • Disorders In The Body-image In The Clinical Pictures Of Psychoses. Journal of Nervous and Mental Disease 97(3), s. 310–335, 1943.
  • Some aspects of shock therapy: the structure of psychosis. Journal of Nervous and Mental Disease 102, s. 338-356, 1945
  • Dictators and Disciples from Caesar to Stalin; A Psychoanalytic Interpretation of History. New York: International Universities Press, 1948
  • On neurotic obesity. Psychoanalytic Review 37, s. 301–319, 1950
  • Psychotherapy of Psychosis. New York: Grune and Stratton, 1952
  • Specialized Techniques in Psychotherapy. New York: Basic Books, 1952
  • Obsessive compulsive façade in schizophrenia. International Journal of Psychoanalysis 47, s. 189–197, 1966
  • Evil in Man: The Anatomy of Hate and Violence. New York: Grune and Stratton, 1968

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Stanisław Łoza (red.), Czy wiesz kto to jest?, (Przedr. fotooffs., oryg.: Warszawa : Wydaw. Głównej Księgarni Wojskowej, 1938.), Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe : na zam. Zrzeszenia Księgarstwa, 1983, s. 90.
  2. Joanna Olczak-Ronikier: W ogrodzie pamięci. Kraków: Wydawnictwo Znak, 2002 s. 46-47
  3. Wallis M. Gustaw Bychowski, psychoanalityk i humanista (1859-1972). Ruch Filozoficzny 2/4, ss. 105-108, 1973
  4. Biographical directory of fellows and members of the American Psychiatric Association. New York: R. R. Bowker Co., 1950 s. 122
  5. Die Matrikeledition der Universität Zürich
  6. Ewa Łubieniewska: Słowacki i jego dusza. Instytut Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk. [dostęp 2010-02-13].
  7. a b Paweł Dybel: A Note on the History of Psychoanalysis in Poland. PsyArt: An Online Journal for the Psychological Study of the Arts. [dostęp 2010-02-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-07-05)].
  8. Wangh M. Gustav Bychowski, M.D — 1895-1972. „Psychoanalytic Quarterly”. 41, s. 610-611, 1972. 
  9. Jan Jagielski: Przewodnik po cmentarzu żydowskim w Warszawie przy ul. Okopowej 49/51. Z. 1, Kwatery przy Alei Głównej. Warszawa: Towarzystwo Opieki nad Zabytkami. Społeczny Komitet Opieki nad Cmentarzami i Zabytkami Kultury Żydowskiej w Polsce, 1996, s. 20. ISBN 83-90-66296-5.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Elwira Kosnarewicz: Bychowski Gustaw. W: Słownik psychologów polskich. Elwira Kosnarewicz, Teresa Rzepa, Ryszard Stachowski (red.). Poznań: Instytut Psychologii UAM, 1992, s. 40-41.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

  • Portret na stronie Images from the History of Medicine (NLM)