Gwiazda Granat

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Gwiazda Granat
µ Cep
Ilustracja
Dane obserwacyjne (J2000)
Gwiazdozbiór

Cefeusz

Rektascensja

21h 43m 30,46s[1]

Deklinacja

+58° 46′ 48,2″[1]

Paralaksa (π)

0.55 +/- 0.2[1]

Odległość

5258 ly
1612 pc

Wielkość obserwowana

+4,04m

Ruch własny (RA)

+5.24 mas/rok[1]

Ruch własny (DEC)

-2.88 mas/rok[1]

Charakterystyka fizyczna
Rodzaj gwiazdy

czerwony nadolbrzym/gwiazda zmienna półregularna

Typ widmowy

M2Ia

Masa

19.2 ± 0.1[2]

Promień

1,260[3]

Wielkość absolutna

-7.63m[4]

Jasność

283,000 L[3]

Wiek

10.0 ± 0.1 mln lat[2]

Temperatura

3,750 K[3]

Alternatywne oznaczenia
Bonner Durchmusterung: BD +58°2316
Katalog Henry’ego Drapera: HD 206936
Katalog Hipparcosa: HIP 107259
Katalog jasnych gwiazd: HR 8316
SAO Star Catalog: SAO 33693
Granat Herschela, Erakis, Garnet Star

Gwiazda Granat (Mi Cephei, µ Cep, Granat Herschela) – gwiazda zmienna półregularna znajdująca się w gwiazdozbiorze Cefeusza na krawędzi kompleksu gromady otwartej i mgławicy IC 1396. Jest jedną z najjaśniejszych gwiazd naszej Galaktyki.

Gwiazda Granat bywa nazywana "Granatem Herschela", gdyż to właśnie William Herschel jako pierwszy opisał wyjątkowy jasnoczerwony kolor gwiazdy porównując go z kolorem kamienia szlachetnego granatu.

Właściwości fizyczne[edytuj | edytuj kod]

Gwiazda Granat jest czerwonym nadolbrzymem, jest również jedną z największych znanych gwiazd obserwowanych gołym okiem. Jej jasność 350 000 razy przewyższa jasność Słońca. Mi Cephei jest na tyle dużą gwiazdą, że gdyby znajdowała się w centrum Układu Słonecznego jej zewnętrzne warstwy sięgałyby poza orbitę Jowisza.

Podobnie jak inne nadolbrzymy Gwiazda Granat jest niestabilna. Jej średnica rozszerza się i kurczy, czemu towarzyszy zmiana jasności wizualnej gwiazdy. Jasność waha się między 3,45 a 5,1m. Typ widmowy gwiazdy to M2 Ia. Jest to gwiazda zmienna o dwóch, nakładających się na siebie, okresach zmienności o długości 730 oraz 4400 dni. Pulsacje Mi Cephei są wywoływane poprzez wewnętrzne pochłanianie i uwalnianie energii. Proces ten spowodował z kolei odrzucenie zewnętrznych warstw atmosfery gwiazdy oraz utworzenie wokół niej koncentrycznych otoczek gazowo-pyłowych. Gwiazda jest również sferycznie otoczona przez parę wodną.

W początkowym okresie istnienia Mi Cephei masa gwiazdy wynosiła zapewne ok. 20 mas Słońca. Ewolucja gwiazdy podobnie jak w przypadku innych bardzo masywnych gwiazd była więc szybka, a obecnie zbliża się ona do końca swojego życia. Podobnie jak Eta Carinae czy WR 102ka, Gwiazda Granat może w każdej chwili eksplodować jako supernowa. Pozostałością po jej wybuchu będzie jądro, które przekształci się w gwiazdę neutronową lub czarną dziurę.

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e Perryman, M. A. C.. The HIPPARCOS Catalogue. „Astronomy and Astrophysics”. 323, s. L49–L52, April 1997. Bibcode1997A&A...323L..49P. 
  2. a b N. Tetzlaff, R. Neuhäuser, M. M. Hohle. A catalogue of young runaway Hipparcos stars within 3 kpc from the Sun. „Monthly Notices of the Royal Astronomical Society”. 410 (1), s. 190–200, January 2011. DOI: 10.1111/j.1365-2966.2010.17434.x. arXiv:1007.4883. Bibcode2011MNRAS.410..190T. 
  3. a b c E. Josselin, B. Plez. Atmospheric dynamics and the mass loss process in red supergiant stars. „Astronomy and Astrophysics”. 469 (2), s. 671–680, 2007. DOI: 10.1051/0004-6361:20066353. arXiv:0705.0266. Bibcode2007A&A...469..671J. 
  4. Table 4 in Emily M. Levesque, Philip Massey, K. A. G. Olsen, Bertrand Plez i inni. The Effective Temperature Scale of Galactic Red Supergiants: Cool, but Not As Cool As We Thought. „The Astrophysical Journal”. 628 (2), s. 973–985, August 2005. DOI: 10.1086/430901. arXiv:astro-ph/0504337. Bibcode2005ApJ...628..973L. 

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]