HMAS Kangaroo
HMAS Kangaroo – australijski stawiacz sieci[a] i okręt pomocniczy z okresu II wojny światowej i powojennego.
Tło historyczne[edytuj | edytuj kod]
W 1937 Royal Australian Navy (RAN) zamówiła trzy stawiacze sieci. Na początku 1938 postanowiono zbudować tylko dwa okręty tego typu, trzeci z nich miał zostać zbudowany jako prototypowy okręt patrolowy (local defense vessel). Nowy typ okrętów miał mieć wyporność około 680 ton i prędkość maksymalną do 15,5 węzłów oraz zasięg wynoszący do 2850 mil morskich. Uzbrojenie statku miały stanowić dwie armaty 4-calowe (102 mm), bomby głębinowe, miał być także wyposażony w sonar. Plany nowego typu okrętu ukończono w lipcu 1938 ale ostatecznie zdecydowano się na budowę trzech stawiaczy sieci. Plany niezrealizowanego typu okrętów stały się punktem wyjścia do nowego projektu jakim były korwety typu Bathurst[1].
Historia[edytuj | edytuj kod]
Stępkę pod okręt (numer stoczniowy 141)[2] położono 15 listopada 1939 w stoczni Cockatoo Docks and Engineering Company na Cockatoo Island, wodowanie odbyło się 4 maja 1940[3]. Matką chrzestną okrętu była pani M.W.S. Boucher, żona jednego z członków Naval Board[3]. Okręt należał do typu Kangaroo, określanego także jako zmodyfikowany typ Bar[4]. „Kangaroo” wszedł do służby 27 września 1940, jego pierwszym dowódcą był lieutenant Leslie C. Parnell[3].
Wyporność okrętu wynosiła 773 tony. Mierzył 178 stóp i 9 cali długości (55,48 m), 32 stopy i 1,25 cali szerokości (9,78 m), miał 17 stóp i 1,5 cala (5,21 m) zanurzenia. Napęd stanowiła maszyna parowa potrójnego rozprężania o mocy 765 IHP opalana olejem i pojedyncza śruba. Maksymalna prędkość wynosiła 11,1 węzła. Zasięg przy prędkości 11 węzłów wynosił 3040 mil morskich. Początkowo „Kangaroo” był uzbrojony w pojedynczą armatę 12-funtową (76,2 mm), karabin maszynowy Lewis (7,7 mm), karabin maszynowy Vickers (7,7 mm) oraz dwa karabiny maszynowy typy Marlin (7,62 mm)[b]. W późniejszym czasie został przezbrojony w działko Bofors 40 mm i dwa pojedyncze działka Oerlikon 20 mm. Załogę stanowiły 34 osoby - dowódca, 6 oficerów i 27 marynarzy[3][5].
„Kangaroo” przybył do Darwin, gdzie służył przy tamtejszej zaporze sieciowej (najdłuższej na świecie[6]) do 14 marca 1942[3].
Okręt był obecny w Darwin w czasie japońskiego nalotu 19 lutego 1942[5][3], podobnie jak inne znajdujące się w zatoce statki i okręty został ostrzelany przez japońskie samoloty[7], od kul zginął jeden marynarz[8]. Już po ataku wszystkie znajdujące się wówczas w zatoce stawiacze sieci („HMAS „Kara Kara””, „Kangaroo”, „Karangi”, „Kiara”, „Kookaburra” „Koolama” i „Koolinda”) ruszyły na pomoc uszkodzonym i tonącym statkom, ratowały między innymi marynarzy z tonącego amerykańskiego niszczyciela USS „Peary” i płonącego zbiornikowca „British Motorist”[9].
Po ataku lekko uszkodzony okręt popłynął do Brisbane, gdzie przeszedł remont w dniach 1 kwietnia do 20 maja 1942 i powrócił do Darwin gdzie ponownie rozpoczął służbę przy zaporze sieciowej 5 czerwca 1942. W wyjątkiem krótkiej podróży na Timor we wrześniu 1945 okręt kontynuował służbę w Darwin do końca 1945[3].
Za służbę w okresie II wojny światowej okręt otrzymał battle honour „Darwin 1942-43”[10].
W styczniu 1946 okręt odwiedził Port Moresby i powrócił do Darwin aby w 1946 udać się do Sydney gdzie po kolejnym remoncie został włączony do 20th Minesweeping Flotilla (20 Flotylli Trałowej) działającej w okolicach Nowej Gwinei i Wysp Salomona. Okręt służył w różnych rolach do 15 września 1955 w którym to dniu został wycofany do rezerwy i przeklasyfikowany jako net laying ship. Przycumowany w bazie rezerwy w Sydney służył także jako hulk[3].
28 sierpnia 1967 został sprzedany za 10.500 funtów firmie Hurley and Dewhurst z Sydney, która go złomowała[5]. Pusty kadłub statku został zatopiony w Homebush Bay[5][11].
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ W australijskiej literaturze marynistycznej używana się przemiennie określeń takich jak boom net vessel, boom defence vessel i boom working vessel.
- ↑ Karabin maszynowy Colt Model 1895 w nieco zmienionej wersji budowany w zakładach Marlin Firearms.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ David Stevens: A Critical Vulnerability: The Impact of the Submarine Threat on Australia’s Maritime Defence 1915-54. Canberra: 2005, s. 103-104. ISBN 0-642-29625-1.
- ↑ HMAS „Kangaroo”. National Archives of Australia. [dostęp 2012-02-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-06-09)]. (ang.).
- ↑ Ross Gillett: Australian & New Zealand Warships, 1914-1945. Sydney: Doubleday, 1983, s. 200. ISBN 0-86824-095-8.
- ↑ a b c d Vic Cassells: For Those in Peril. s. 168-169.
- ↑ P. Grose, An Awkward Truth..., s. 78
- ↑ P. Grose, An Awkward Truth..., s. 111
- ↑ P. Grose, An Awkward Truth..., s. 119
- ↑ Shipwrecks of Homebush Bay. strathfieldheritage.org. [dostęp 2012-02-04]. (ang.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Peter Grose: An Awkward Truth: the Bombing of Darwin, February 1942. Sydney: Allen & Unwin, 2009. ISBN 978-1-74175-643-2.
- Vic Cassells: For Those in Peril: A Comprehensive Listing of the Ships and Men of the Royal Australian Navy Who Have Paid the Supreme Sacrifice in the Wars of the Twentieth Century. Kenthurst: Kangaroo Press, 2010. ISBN 978-0-86417-734-6.