Harhar

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Mapa Asyrii i krain leżących na wschód i północ od niej (1 połowa I tys. p.n.e.). Na mapie zaznaczone zostało położenie miasta Harhar (Xapxap) – na północ od krainy Ellipi (Эллипи)

Harhar (Ḫarḫar)[1], asyryjskie Kar-Szarrukin (Kār-Šarrukīn)[1] – w 1 połowie I tys. p.n.e. miasto i kraina w górach Zagros. Kraina lokalizowana jest zazwyczaj na obszarze irańskiego ostanu Kermanszah, natomiast miasto leżało być może w miejscu współczesnego irańskiego miasta Malajer[2][1].

Miasto wzmiankowane jest po raz pierwszy w źródłach z czasów panowania asyryjskiego króla Salmanasara III (858–824 p.n.e.)[3]. Zgodnie z nimi władca ten, w trakcie swej wyprawy wojennej w 835 r. p.n.e. przeciw krainie Namri i innym krainom w rejonie gór Zagros, miał zdobyć i splądrować Harhar oraz ustawić w nim swą stelę[3]. W okresie późniejszym Harhar co najmniej raz musiało zbuntować się przeciw asyryjskiemu zwierzchnictwu, gdyż Adad-nirari III (810–783 p.n.e.) wymienia je wśród swych zdobyczy[3].

Późniejsze informacje o Harhar pochodzą z początków panowania asyryjskiego króla Sargona II (721–705 p.n.e.), kiedy to ludność tej krainy miała wygnać swego wiernego Asyrii władcę i sprzymierzyć się z królestwem Ellipi, graniczącym z Harhar od południowego wschodu[3]. Na odpowiedź Sargona II nie trzeba było długo czekać. W trakcie swej szóstej wyprawy wojennej poprowadzonej w 716 r. p.n.e. przeciw Mannejczykom i krainie Nairi, władca ten dotarł również pod Harhar, które obległ i zdobył[3]. Kibaba, król miasta, został usunięty i zastąpiony asyryjskim gubernatorem wybranym przez Sargona II[3]. Harhar, noszące już nową nazwę Kar-Szarrukin (akad. Kār-Šarrukīn, tłum. „przystań/nabrzeże Sargona”)[3], stało się stolicą nowej asyryjskiej prowincji, zwanej czasem prowincją Harhar, a czasem prowincją Kar-Szarrukin[1]. Terytorium prowincji powiększone zostało o sześć podbitych przez Sargona II regionów graniczących z królestwem Ellipi[3]. Samo Kar-Szarrukin szybko stało się jednym z najważniejszych asyryjskich centrów administracyjnych w rejonie gór Zagros (świadczy o tym treść zachowanych listów wysłanych przez asyryjskich dostojników w Kar-Szarrukin do Sargona II)[3]. Sennacheryb (704–681 p.n.e.), syn i następca Sargona II, umocnił pozycję Asyrii w regionie podbijając królestwo Ellipi i anektując część jego terytorium[3]. Ziemie te, ze stolicą w Elenzasz (nazwę tego miasta zmieniono na Kar-Sennacheryb), Sennacheryb powierzył w zarządzanie gubernatorowi prowincji Harhar[3].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d Radner K., Provinz. C, w: Reallexikon..., s. 57.
  2. hasło Harhar (place), w: Assyrian empire builders - People, gods and places. ucl.ac.uk. [dostęp 2014-12-09]. (ang.).
  3. a b c d e f g h i j k hasło Harhar, w: Bryce T., The Routledge..., s. 290.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Hasło Harhar, w: Bryce T., The Routledge Handbook of the Peoples and Places of Ancient Western Asia, Routledge 2013, s. 290.
  • Radner K., Provinz. C, w: Reallexikon der Assyriologie, tom XI (Prinz, Prinzessin - Samug), Walter de Gruyter, Berlin - New York 2006-2008, s. 42-68.