Hermenegild (święty)
| książę | |
| |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Czczony przez | |
| Beatyfikacja |
13 kwietnia 1586 (zatwierdzenie kultu lokalnego) |
| Kanonizacja |
pomiędzy 1622-1644 |
| Wspomnienie | |
| Patron |
Sewilli, Hiszpanii |
| Szczególne miejsca kultu |
Sewilla |
Święty Hermenegild (ur. ok. 564 w Toledo, zm. 13 kwietnia 586 w Tarragonie[1]) – książę wizygocki, syn króla Leowigilda i Teodozji, brat Rekkareda I, męczennik i święty Kościoła katolickiego.
Żywot świętego[edytuj | edytuj kod]
Hermenegild urodził się w królewskiej rodzinie, najprawdopodobniej w Toledo, ówczesnej stolicy Królestwa Toledańskiego. Został wychowany, w panującej wśród Wizygotów wierze arianizmu (miejscowa ludność, potomkowie osadników rzymskich byli w większości katolikami).
W wieku 15 lat w 578 lub na początku 579 roku został ożeniony z frankijską księżniczką Ingundą, córką Sigeberta I i Brunhildy, która była córką króla wizygotów Atanagilda[2]. Zaraz po ślubie wysłano go jako gubernator do jednej z południowych prowincji państwa, Betyki. Hermenegild, przez rodzinę matki, związany był ze św. Leandrem z Sewilli, przyjacielem późniejszego papieża Grzegorza I Wielkiego, a także ze św. Izydorem. Wpływ św. Leandra, jak i żony katoliczki, miał decydujące znaczenie na porzucenie przez niego dotychczasowego wyznania. Młody książę przyjął chrzest i nawrócił się na katolicyzm. Przejście na wiarę katolicką spowodowało konflikt z ojcem i sprowokowało walki zbrojne w kraju.
Wojna domowa[edytuj | edytuj kod]
Problemy polityczne, jakie niosła ze sobą konwersja Hermenegilda i jego kontakty z bizantyjskim prefektem cesarskiej sąsiedniej prowincji, spowodowały konflikt z ojcem, podsycany przez drugą żonę Leowigilda, Galswintę, wdowę po Atanagildzie, fanatyczną wyznawczynię arianizmu. Pomiędzy królem a synem wybuchł w 579 konflikt, trwający do roku 584[3].
Pierwsze walki miały miejsce w 581 lub 582, gdy Leowigild rozpoczął oblężenie Hermenegilda w Sewilli. Wtedy z pomocą zbuntowanemu synowi króla wyruszył król Swewów Miron. Został jednak pokonany i zmuszony do zawarcia traktatu i złożenia hołdu Leowigildowi. Zbyt słabi w Hiszpanii Bizantyjczycy nie byli w stanie udzielić wyraźnej pomocy wojskowej, natomiast Frankowie zostali przeciągnięci na stronę prawowitego króla dzięki małżeństwu drugiego królewskiego syna Rekkareda z frankijską księżniczką[4].
W pierwszym roku wojny Hermenegild utracił Meridę, a w 584 po dłuższym oblężeniu Sewillę. Po utracie całego podległego terytorium uciekł do Kordoby, która pozostawała w rękach Bizantyjczyków. Leowigild przekupił najpierw prefekta bizantyjskiego by opuścił miasto i pojmał zbuntowanego syna, którego skazał na wygnanie do Walencji a potem do Tarragony, gdzie poniósł śmierć. Ingunda próbowała uciec do Austrazji, została jednak schwytana przez wojska bizantyjskie i drogą morską przewieziona do Konstantynopola. Zmarła w czasie przerwy w podróży na wybrzeżu Afryki[4]. Jej syn, Atanagild, dostał się pod opiekę cesarza bizantyjskiego Maurycjusza.
Śmierć[edytuj | edytuj kod]
Konflikt zbrojny zakończył się uwięzieniem i śmiercią Hermenegilda[5].
W dziele "Dialogi", papież Grzegorz I wspomina, że Hermenegild odrzucił ofertę łaski od swojego ojca, w zamian za odstąpienie od wiary katolickiej. Królewicz odmówił jednak sprzeniewierzenia się Bogu i został ścięty w Wielki Piątek 13 kwietnia 586 roku w Tarragonie[6].
Według Martyrologium rzymskiego natomiast, został zabity siekierą na rozkaz ojca w Wielkanoc, gdy odmówił komunii z rąk ariańskiego biskupa.
Inną przyczyną śmierci było zasztyletowanie przez jednego z wasali ojca w amfiteatrze w Tarragonie[7].
Kult[edytuj | edytuj kod]
Kult Hermenegilda został zatwierdzony przez Sykstusa V, w 1000. rocznicę śmierci świętego, 13 kwietnia 1586 roku. Potwierdził go ponownie Urban VIII, który rozciągnął wspomnienie na cały Kościół.
Wspomnienie liturgiczne obchodzone jest w Kościele katolickim 13 kwietnia.
Czci go lokalnie Cerkiew prawosławna oraz Kościół ormiański.
- Kult w Polsce
W kościele przyklasztornym paulinów we Włodawie (pw. św. Ludwika IX) znajduje się rzeźba drewniana, polichromowana, dłuta lwowskiego rzeźbiarza Macieja Polejowskiego z XVIII wieku, przedstawiająca Świętego Hermenegilda - męczennika Kościoła[8],[9].
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
- męczennicy chrześcijańscy
- modlitwa za pośrednictwem świętego
- święci i błogosławieni Kościoła katolickiego
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Saint Hermenegild. z Martyrologium rzymskiego (fr.)
- ↑ Strzelczyk 1984 ↓, s. 213.
- ↑ Strzelczyk 1984 ↓, s. 214.
- ↑ a b Strzelczyk 1984 ↓, s. 216.
- ↑ Izydor z Sewilli ↓, Historia Gotów, Wandalów i Swebów, 49.
- ↑ Grzegorz Wielki ↓, Dialogi, III, 31.
- ↑ Faber 1994 ↓, s. 85.
- ↑ Hermenegild. - Święci w Polsce i ich kult w świetle historii
- ↑ Rzeźba św. Hermenegilda. - Kościół paulinów we Włodawie
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Źródła
- Grzegorz Wielki: Dialogi. Przekład Ewa Czerny, Anna Świderkówna. Kraków: Tyniec Wydawnictwo Benedyktynów, 2007, s. 264–267, seria: Źródła monastyczne, tom 23. ISBN 978-83-7354-210-5.
- Izydor z Sewilli: Historia Gotów, Wandalów i Swebów. Przekład, wstęp i opracowanie Artur Foryt. Kraków: Wydawnictwo Avalon, s. 15, 56. ISBN 978-83-7730-288-0.
- Opracowania
- Gustav Faber: Merowingowie i Karolingowie. Przełożył Zbigniew Jaworski. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1994, s. 84–85. ISBN 83-06-02407-9.
- Jerzy Strzelczyk: Goci — rzeczywistość i legenda. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1984, s. 213–216. ISBN 83-06-00654-2.
- Jerzy Świdziński, Święty Hermenegild – wizygocki książę męczennik [online], Prawica.net, 14 lipca 2007 [zarchiwizowane z adresu 2007-09-27].
- Święci w Polsce i ich kult w świetle historii. sancti-in-polonia.dle.interia.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-08-26)]. - oprac. Jacek i Maria Łempiccy, z wykorzystaniem unikalnych materiałów zebranych przez śp. ks. dr Wincentego Zaleskiego