Hipertekst
Hipertekst – organizacja danych w postaci niezależnych leksji połączonych hiperłączami. Hipertekst cechuje nielinearność i niestrukturalność układu leksji. Oznacza to, że nie ma z góry zdefiniowanej kolejności czytania leksji, a nawigacja między nimi zależy wyłącznie od użytkownika.
Najbardziej znanym systemem hipertekstowym jest sieć WWW, chociaż posiada ona pewne ograniczenia w stosunku do innych systemów, takich jak HyperCard czy Storyspace (np. nie są przewidziane połączenia leksji/stron jeden do wielu). Według Teda Nelsona, autora terminu hipertekst, WWW jest mocno ograniczoną, nieudaną próbą zastosowania idei hipertekstu, którą on sam stara się realizować pracując nad Xanadu.
Hipertekst doskonale sprawdza się w przypadku przechowywania danych o charakterze informacyjnym (vide Wiki), popularny jest jednak również tzw. hipertekst literacki (hiperfikcja) czyli utwór literacki zorganizowany w postaci hipertekstu. Niektórzy uważają, że hiperfikcja jest realizacją postmodernistycznego hasła o „śmierci autora”. Można wyróżnić hiperfikcje dyskowe (stand alone hypertext), tworzone przy użyciu różnorodnych systemów hipertekstowych i rozprowadzane na materialnych nośnikach, jak np. CD oraz hiperfikcje sieciowe dostępne na stronach WWW.
Korzenie hipertekstu tkwią nie tylko w historii komputerów, ale również w teorii literatury (m.in. Roland Barthes, autor pojęcia leksja) oraz w literaturze, w postaci tzw. protohipertekstów, do których niektórzy badacze zaliczają m.in. Życie i myśli JW Pana Tristrama Shandy Lawrence'a Sterne'a, Rękopis znaleziony w Saragossie Jana Potockiego[1] czy Grę w klasy Julia Cortázara[2][3].
5 stycznia 1965 r., w liście informującym College Community o sponsorowaniu przez Faculty Science Club na Vassar College wykładu Teda Nelsona (twórcy projektu Xanadu) prawdopodobnie po raz pierwszy pada termin hipertekst. Nelson używa go nieco później na konferencji Association for Computing Machinery.
