Humbert I
Portret Humberta I drzeworyt Aleksandra Regulskiego wg rysunku Józefa Buchbindera (1884) | |
Herb króla Włoch od 1890 r. | |
Król Włoch | |
Okres |
od 9 stycznia 1878 |
---|---|
Poprzednik | |
Następca | |
Dane biograficzne | |
Dynastia | |
Data i miejsce urodzenia | |
Data i miejsce śmierci | |
Ojciec | |
Matka | |
Żona | |
Dzieci | |
Odznaczenia | |
Humbert I (wł. Umberto I; właśc. Umberto Ranieri Carlo Emanuele Giovanni Maria Ferdinando Eugenio di Savoia; ur. 14 marca 1844, zm. 29 lipca 1900) – król Włoch od 1878. Syn Wiktora Emanuela II.
Życie
Od roku 1858 służył w armii piemonckiej. Jako kapitan uczestniczył w bitwie pod Solferino (1859). Podczas wojny z Austrią (1866) wyróżnił się w przegranej bitwie pod Custozzą, kiedy osłaniał odwrót wojsk włoskich. Po zakończeniu wojny był komendantem Neapolu, a po przyłączeniu Rzymu do Włoch – komendantem wojskowym stolicy (1870).
Po objęciu tronu podejmował starania, by jego państwo dołączyło do grona mocarstw europejskich i kontynuował politykę zbliżenia do Austro-Węgier i Prus. W 1882 roku zawiązał z nimi w Wiedniu trójprzymierze, skierowane głównie przeciw Francji. Podróże po całym państwie i zaangażowanie króla podczas klęsk żywiołowych (powódź w Wenecji i w Weronie w 1882, trzęsienie ziemi w Ischii w 1883, epidemia cholery w Neapolu w 1884 roku), gdy kierował operacjami ratowniczymi i udzielał pomocy finansowej ofiarom, przyniosły mu sporą popularność. Wspólnie z prawicowymi rządami zainicjował i wspierał podbój kolonialny w Afryce. Wówczas jego sława zaczęła się zmniejszać. Klęska w bitwie pod Aduą w Etiopii (1896) zaostrzyła sytuacje polityczne i konflikty społeczne w kraju. Pogłębiający się kryzys ekonomiczny wywołał falę demonstracji. Poparta przez władcę masakra w Mediolanie (1898) spowodowała wzrost nastrojów opozycyjnych, co skłoniło go do nieudanej próby umocnienia władzy monarszej z pominięciem parlamentu, którą podjął w latach 1899–1900.
W roku 1878 Humbert I został zaatakowany nożem przez anarchistę Giovanniego Passannantego. Kolejny zamach w 1900 roku był udany – monarcha został zastrzelony przez innego anarchistę, Gaetana Bresciego.
Rodowód
Wiktor Amadeusz II Sabaudzki-Carignano | ||||||||||||
Karol Emanuel Sabaudzki-Carignano | ||||||||||||
Józefina Lotaryńska-Brionne | ||||||||||||
Karol Albert Sabaudzki | ||||||||||||
Karol Krystian Kurlandzki | ||||||||||||
Maria Krystyna Kurlandzka | ||||||||||||
Franciszka Krasińska | ||||||||||||
Wiktor Emanuel II | ||||||||||||
Leopold II Habsburg-Lotaryński | ||||||||||||
Ferdynand III Toskański | ||||||||||||
Maria Ludwika Burbon | ||||||||||||
Maria Teresa Toskańska | ||||||||||||
Ferdynand I Burbon | ||||||||||||
Luiza Maria Amelia Teresa Sycylijska | ||||||||||||
Maria Karolina Habsburg | ||||||||||||
Humbert I | ||||||||||||
Franciszek I Lotaryński | ||||||||||||
Leopold II Habsburg-Lotaryński | ||||||||||||
Maria Teresa Habsburg | ||||||||||||
Rajner Józef Habsburg-Lotaryński | ||||||||||||
Karol III Hiszpański | ||||||||||||
Maria Ludwika Burbon | ||||||||||||
Maria Amelia Wettyn | ||||||||||||
Maria Adelajda Habsburg-Lotaryńska | ||||||||||||
Ludwik Wiktor Sabaudzki-Carignano | ||||||||||||
Wiktor Amadeusz II Sabaudzki-Carignano | ||||||||||||
Krystyna Henryka Heska-Rheinfels-Rothenburg | ||||||||||||
Maria Elżbieta Sabaudzka | ||||||||||||
Ludwik Lotaryński-Brionne | ||||||||||||
Józefina Lotaryńska-Brionne | ||||||||||||
Ludwika de Rohan-Rochefort | ||||||||||||
Przypisy
Bibliografia
- Małgorzata Hertmanowicz-Brzoza, Kamil Stepan: Słownik władców świata. Kraków: Wydawnictwo Zielona Sowa, 2005, s. 293. ISBN 83-7435-077-6.
- Władcy włoscy
- Sabaudzcy wojskowi
- Dynastia sabaudzka
- Odznaczeni Medalem za Męstwo Wojskowe
- Odznaczeni Orderem Annuncjaty
- Odznaczeni Orderem Korony Włoch
- Odznaczeni Orderem Świętych Maurycego i Łazarza
- Odznaczeni Orderem Orła Czarnego
- Odznaczeni Orderem Podwiązki
- Odznaczeni Orderem Złotego Runa
- Odznaczeni Orderem Sabaudzkim Cywilnym
- Zamordowani monarchowie
- Urodzeni w 1844
- Zmarli w 1900
- Odznaczeni Orderem Kamehamehy I
- Ludzie urodzeni w Turynie