Hummus

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Hummus lub humus[1] (arab. ‏حمص‎ ḥummuṣ, w języku klasycznym ḥimmiṣ lub ḥimmaṣ, dosł. „ciecierzyca[2]) – sos dip lub pasta do smarowania, przyrządzana z gotowanych i przetartych nasion ciecierzycy lub innych roślin strączkowych.

Potrawa wywodząca się z Lewantu i Egiptu; współcześnie popularna na Bliskim Wschodzie i w Północnej Afryce, znana również w kuchniach kaukaskich[3]. Według legendy została wymyślona przez sułtana Saladyna w czasach wypraw krzyżowych. Obecnie rozpowszechniona na całym świecie, zwłaszcza wśród wegetarian i wegan.

Występuje w wielu wariantach – jako zimna przekąska, spożywana z chlebem pita lub jako dodatek do innych dań. Zasadniczymi składnikami hummusu zwykle są: ugotowana i utarta ciecierzyca lub bób, zmiażdżony czosnek, tahini (pasta sezamowa), oliwa i sok z cytryny oraz przyprawy – niekiedy pietruszka oraz kmin rzymski. Wszystkie składniki są dokładnie razem wymieszane.

Przygotowywanie hummusu jest jednym z elementów kulinarnego sporu pomiędzy Libanem (podstawa kuchni libańskiej) a Izraelem. Izrael zajmuje się eksportem hummusu do wielu krajów i jest przez Arabów oskarżany o przywłaszczenie sobie nazwy. Próby zastrzeżenia prawa do korzystania z nazwy potrawy przez Libańczyków nie powiodły się[4].

W maju 2010 roku w Libanie został pobity rekord Guinnessa na największą przygotowaną porcję hummusu. Zwycięska porcja została przygotowywana przez 300 kucharzy w wiosce al-Fanar niedaleko Bejrutu[5]. Hummus ważył 10 452 kg, czyli dwa razy więcej niż poprzednia rekordowa porcja przygotowana przez 50 Izraelczyków w styczniu 2010 w wiosce Abu Ghausz, która ważyła 4090 kg[6]. Według lokalnych mediów na przygotowanie zwycięskiego hummusu zużyto 8 ton ciecierzycy, 2 tony pasty tahini, 2 tony soku z cytryny oraz 70 kg oliwy[7].

Grecką odmianą potrawy jest pasta favapurée z gotowanego łuskanego grochu z oliwą, czosnkiem, cebulą i cytryną. Czasem może być również przyrządzana z bobu lub z żółtej soczewicy, a także z grochu[8].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Słownik języka polskiego. Wydawnictwo Naukowe PWN. [dostęp 2018-09-11].
  2. Hans Wehr: A dictionary of modern written Arabic. Red. J Milton Cowan. Wyd. trzecie. Ithaca (Nowy Jork): Spoken Language Services, 1976, s. 205. ISBN 0-87950-001-8. (ang.).
  3. Sami Zubaida, „National, Communal and Global Dimensions in Middle Eastern Food Cultures” in Sami Zubaida and Richard Tapper, A Taste of Thyme: Culinary Cultures of the Middle East, London and New York, 1994 and 2000, ISBN 1-86064-603-4, s. 35.
  4. ps, AFP: Liban wygrywa z Izraelem w "wojnie hummusowo-falafelowej". Tok FM (www.tokfm.pl) / Grupa Radiowa Agory, 09.05.2010. [dostęp 2022-06-08].
  5. Largest serving of hummus, Guinness World Records [dostęp 2017-10-26] (ang.).
  6. Gil Zohar, Abu Ghosh regains Guinness world record for largest plate of hummus, The Jerusalem Post, 15 stycznia 2010 [dostęp 2017-10-27] [zarchiwizowane z adresu 2012-09-11] (ang.).
  7. Lebanon claims latest title in 'Hummus War', CNN, 9 maja 2010 [dostęp 2017-10-26] (ang.).
  8. Pasta z grochu z ziołami - przepis na polski hummus