Huta-Złomy
50°17′39″N 23°21′13″E/50,294167 23,353611| wieś | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2021) |
155[2] |
| Strefa numeracyjna |
16 |
| Kod pocztowy |
37-610[3] |
| Tablice rejestracyjne |
RLU |
| SIMC |
0606777[4] |
Położenie na mapie gminy Narol  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa podkarpackiego  | |
Położenie na mapie powiatu lubaczowskiego  | |
| 50°17′39″N 23°21′13″E/50,294167 23,353611[1]
| |
Huta-Złomy – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie lubaczowskim, w gminie Narol[4].
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa przemyskiego.
Miejscowość leży u stóp masywu Wielkiego Działu (389,5 m)[5], w pobliżu źródeł Tanwi. Wielki Dział uznawany był do niedawna za najwyższe wzniesienie w polskiej części Roztocza, wyższy okazał się Długi Goraj (391,5 m)[6] nad Hutą Lubycką.
Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii św. Andrzeja Apostoła w Lipsku[7].
Części wsi[edytuj | edytuj kod]
| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 0606783 | Dolinki | część wsi |
| 0606790 | Stara Huta-Gajówka | część wsi |
| 0606808 | Złomy Polskie | część wsi |
| 0606814 | Złomy Ruskie | część wsi |
Historia[edytuj | edytuj kod]
Pierwotna nazwa wsi to Złomy. Wedle miejscowych podań nazwa pochodzi od złomów leśnych, czyli wyłamanego lasu przez wiatry. Na leśnych złomach osiedliło się kilka rodzin, które stworzyły przysiółek Starej-Huty o nazwie Złomy. Najstarszy ślad potwierdzający istnienie Złomów to mapa Miega z 1779 roku (Mapa Królestwa Galicji i Lodomerii). W tych czasach tzw. Złomy Polskie jeszcze nie istniały i obejmował ich teren las bukowy, natomiast pierwotne Złomy zajmują dziś teren Złomów Ruskich. Późniejsze mapy pokazują już nowe przysiółki o nazwie Złomy na miejscu obecnych Złomów Polskich i Dolinek, które powstały przez wykarczowanie lasu. Mapa z 1861 roku pokazuje nam dwie studnie z żurawiem na obecnych Złomach Polskich. Na mapie z 1887 roku zaznaczone są dwa kamienne krzyże, gospoda, folwark, leśniczówka i wapniarka. Złomy Ruskie administracyjnie należały pierwotnie do Starej-Huty, natomiast Złomy Polskie do Łówczy.
Pod koniec II wojny światowej miejscowość opuściła cała ludność z uwagi na ataki oddziałów UPA. Po tych wydarzeniach ludność wróciła na częściowo zniszczone gospodarstwa. Zaraz po wojnie w czasach stalinowskich jakie wtedy panowały w Polsce mieszkańcom wsi udało się wybudować kaplicę rzymskokatolicką pw. Matki Boskiej Częstochowskiej. W tym samym czasie władze komunistyczne rozebrały cerkiew greckokatolicką umiejscowioną nieopodal w Hucie-Starej, gdzie potem zostało założone Państwowe Gospodarstwo Rolne. Obecnie wieś należy do parafii św. Andrzeja Apostoła w Lipsku.
Na wschód od wsi, w masywie Wielkiego Działu znajdują się radzieckie schrony i zarośnięte rowy przeciwczołgowe, zbudowane w 1941 roku (Linia Mołotowa).
Ochrona przyrody[edytuj | edytuj kod]
Przez wieś prowadzi ścieżka przyrodnicza Kobyle Jezioro, przechodząca przez rezerwat torfowiskowy Źródła Tanwi. Nazwa Kobyle Jezioro[9] pochodzi od legendy, która podaje, że tutejszym torfowisku utopiła się piękna kobyła. Zobaczyć tu można różnorodną roślinność, zarówno bagienną charakterystyczną dla torfowiska przejściowego i wysokiego jak i typową dla siedliska suchego, piaszczystego, a także bogatą faunę. W rezerwacie ma również swoje źródła jedna z większych rzek Roztocza – Tanew. Rezerwat obejmujący obszar lasu, wód i bagien o powierzchni 186,54 ha, położony jest na terenie Południoworoztoczańskiego Parku Krajobrazowego.
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 42070
- ↑ Wieś Huta-Złomy w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2023-01-23], liczba ludności w oparciu o dane GUS.
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 354 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ a b c GUS. Rejestr TERYT
- ↑ Wysokość 389,5 podaje zarówno mapa wymieniona niżej, jak i topograficzna mapa wojskowa 1:50 000, wydana w 1987 r., arkusz M-34-71-B.
- ↑ Mapa Roztocze Wschodnie, 1:60 000, Wydawnictwo Naukowe, Turystyczne i Edukacyjne, Mielec 2005
- ↑ Opis parafii na stronie diecezji
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ Materiały informacyjne nadleśnictwa w Narolu.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- P. Wład, M.Wiśniewski – Roztocze Wschodnie, Wyd. Nauk. Turyst. i Eduk., Mielec 2004
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Złomy (1), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIV: Worowo – Żyżyn, Warszawa 1895, s. 634.
| Miasta | |
|---|---|
| Wsie | |
| Osada | |
| Integralne części wsi |
|
