Huy

Huy
Herb	Flaga
Państwo	Belgia
Region	Waloński
Prowincja	Prowincja Liège
Burmistrz	Anne-Marie Lizin-Vanderspeeten
Powierzchnia	47,74 km²
Populacja (2017); • liczba ludności; • gęstość	; 21 305; 446 os./km²
Nr kierunkowy	085
Kod pocztowy	4500
	Położenie na mapie prowincji Liège Huy
	Położenie na mapie Belgii Huy
	50°31′N 5°14′E/50,516667 5,233333
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Informacje w Wikipodróżach
	Strona internetowa

Huy (wa. Hu, niderl. Hoei) – miasto we wschodniej Belgii, w prowincji Liège, nad rzeką Mozą.

W 1066 roku w Huy zatwierdzono kartę swobód, jedną z najstarszych w Europie. W mieście znajduje się przemysł maszynowy, hutniczy, chemiczny, papierowy i spożywczy. Huy jest ważnym węzłem drogowym i ośrodkiem turystycznym. Znajdują się tu m.in.: gotyckie kościoły (XIII–XVI w.); renesansowe domy (XVII w.), ratusz (XVIII w.). W pobliżu miasta usytuowana jest elektrownia jądrowa o mocy 2270 MW. Huy był miejscem startu czwartego etapu Tour de France 2006. Tu znajduje się także meta wyścigu La Flèche Wallonne (Walońska Strzała).

Historia[edytuj | edytuj kod]

Pierwsza osada powstała w czasach Imperium Rzymskiego jako fort na prawym brzegi rzeki Mozy. Wioska została z ewangelizowana przez Świętego Domicjana, biskupa Tongeren w VI wieku i po raz pierwszy zostaje wspomniana w jego testamencie w następnym wieku.

We wczesnych średniowieczu Huy było jednym z najlepiej prosperujących miast położonych nad Mozą, z kwitnącą gospodarką bazującą na metalurgii, ale także garbowaniu, rzeźbiarstwie, stolarstwie i winiarstwie. W X wieku Huy uzyskało status hrabstwa, ale niedługo potem stało się częścią diecezji Liège na ponad osiem wieków. Huy otrzymało pierwszą znaną kartę swobód na północ od Alp – w roku 1066. Mniej więcej w tym samym czasie Piotr Eremita skrytykował mieszkańców i przekonał ich do udziału w I wyprawie krzyżowej.

W XIII i XIV wieku gospodarka rozwijała się dzięki sukiennictwu. Zamek był wykorzystywany w czasie wojen – w XV wieku stał się symbolem miasta. W następnych dwóch stuleciach miasto stopniowo traciło szczęście, głównie ze względu na jego strategiczne położenie nad Mozą. W drugiej połowie XVII wieku wojny prowadzone przez Ludwika XIV były przyczyną ciągłych ataków na miasto, aż w końcu sfrustrowani mieszkańcy rozebrali zamek, przyczynę ich nieszczęścia w 1715 roku.

Nowy fort został zbudowany przez Holendrów w roku 1818. Była to strategiczna pozycja obronna, zwłaszcza podczas ciężkich walk, które miały tu miejsce podczas dwóch wojen światowych. W XIX wieku był okres rozwoju miasta dzięki przemysłowi, w tym przemysłowi papierniczemu. Upadek przemysłu ciężkiego w XX wieku był dla miasta poważnym ciosem. Obecnie w Huy produkuje się puszki i duża część gospodarki rozwija się dzięki turystyce.

Turystyka[edytuj | edytuj kod]

Cztery „cuda” Huy:

Li Bassinia, XV-wieczna fontanna znajdująca się na środku Grand Place,
Li Tchestia, zamek z 1818 roku,
Li Rondia, rozetowe okno w gotyckiej kolegiacie Notre-Dame,
Li Pontia, most na rzece Mozie,
Hôtel de Ville de Huy, zabytkowy ratusz w centrum miasta.

Huy jest metą sławnego Flèche Wallonne (ang. Walloon Arrow; flam. Waalse Pijl), jednodniowego profesjonalnego wyścigu kolarskiego w połowie kwietnia. Trasa wyścigu kończy się na szczycie Mur de Huy (ang. Wall of Huy).

Folklor[edytuj | edytuj kod]

Co siedem lat w Huy odbywa się procesja religijna, która upamiętnia koniec suszy w roku 1656. Ostatnia miała miejsce 15 sierpnia 2012 roku.

Sławni mieszkańcy[edytuj | edytuj kod]

Piotr Eremita, inicjator pierwszej wyprawy krzyżowej (1050, Amiens – 1115, Huy)
Joseph Lebeau, polityk (1794–1865)
Jean-Joseph Merlin, wynalazca wrotek (17 września 1735, Huy – 4 maja 1803, Londyn)
Dominique Pire, laureat Pokojowej Nagrody Nobla w 1958 roku, mieszkał w Huy (10 lutego 1910, Dinant – 30 stycznia 1969)
Anne-Marie Lizin, polityk (ur. 1949)