Ignacy Antoni Raczyński

Sukcesja apostolska
Data konsekracji	9 listopada 1794
Konsekrator	Franciszek Ksawery Rydzyński
Współkonsekratorzy	Ludwik Józef de Mathy
Konsekrowani biskupi
Stanisław Żarnowiecki	6 kwietnia 1806
Jan Klemens Gołaszewski	5 marca 1809
Ignacy Nepomucen Bardziński	2 lipca 1809
Wawrzyniec Bartłomiej Ignacy Antoni Raczyński	20 sierpnia 1809
Józef Gembart	20 listopada 1814
Marcin Siemieński	15 września 1816

Ignacy Antoni Raczyński
	Prymas Polski
Data i miejsce urodzenia	6 sierpnia 1741 ; Małoszyna
Data i miejsce śmierci	19 lutego 1823 ; Przemyśl
Miejsce pochówku	Cmentarz Komunalny w Brzozowie
	Biskup diecezjalny poznański
Okres sprawowania	1794–1806
	Arcybiskup metropolita gnieźnieński
Okres sprawowania	1806–1818
Wyznanie	katolicyzm
Kościół	rzymskokatolicki
Śluby zakonne	15 sierpnia 1760
Diakonat	29 lipca 1770
Prezbiterat	31 lipca 1770
Nominacja biskupia	12 września 1794
Sakra biskupia	9 listopada 1794
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons

Ignacy Antoni Raczyński herbu Nałęcz (ur. 6 sierpnia 1741 w Małoszynie, zm. 19 lutego 1823 w Przemyślu) – polski duchowny rzymskokatolicki, eksjezuita, administrator apostolski diecezji poznańskiej od 11 kwietnia 1794, następnie biskup diecezjalny poznański (12 września 1794 – 26 sierpnia 1806), administrator apostolski warszawski (17 czerwca 1806 – 1818), arcybiskup metropolita gnieźnieński (26 sierpnia 1806 – 22 sierpnia 1818)^[1]. Kawaler Orderu Orła Białego.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Legitymował się herbem Nałęcz^[2]. W 1760 wstąpił do zakonu jezuitów^[2], gdzie 15 sierpnia 1760 złożył śluby zakonne. 31 lipca 1770 przyjął święcenia kapłańskie. W 1775 po kasacie zakonu został inkardynowany do duchowieństwa diecezji poznańskiej. W 1776 został kanonikiem poznańskim. 12 września 1794 został mianowany biskupem diecezjalnym diecezji poznańskiej, którą już od kwietnia 1794 zarządzał jako administrator apostolski^[1]. Sakrę biskupią otrzymał 9 listopada 1794 z rąk biskupa Franciszka Rydzyńskiego. 26 sierpnia 1806 został mianowany arcybiskupem metropolitą gnieźnieńskim^[1]. Jego ingres odbył się 10 grudnia 1807. 22 sierpnia 1818 papież Pius VII zaakceptował jego rezygnację z urzędu^[1] pomimo jego dobrych stosunków z rządem pruskim^[3]. Rezygnację Raczyński argumentował podeszłym wiekiem^[4]. Pod koniec 1819 przybył do Rzymu^[2]. W 1821 uzyskał zgodę na zamieszkanie w diecezji przemyskiej. Jego siedzibą był pałac biskupi w Brzozowie. W tym czasie udzielał pomocy bp. Antoniemu Gołaszewskiemu oraz wspierał działalność oo. jezuitów w pobliskiej Starej Wsi^[2].

Zmarł 19 lutego 1823 w Przemyślu^[2]. Pierwotnie został pochowany na cmentarzu w Brzozowie^[2]. W 1854 jego szczątki zostały przeniesione do kościoła parafialnego w Obrzycku^[2]^[5].

Pamiątki po nim: olejny portret biskupa, jego ordery, ornat oraz „sukienka” jego fundacji na rzeźbę Matki Boskiej Nowicjackiej znajdują się w zbiorach Muzeum Towarzystwa Jezusowego Prowincji Polski Południowej w Starej Wsi.

Był członkiem honorowym Towarzystwa Warszawskiego Przyjaciół Nauk^[6].

Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Order Orła Czerwonego (1794, Prusy)^[2]^[7]
Order Orła Białego (1809)^[2]^[8]
Order Świętego Jana Jerozolimskiego^[2]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ Ritzler, s. 347.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j Część VII. Niektóre wiadomości dodatkowe. 2. Cmentarz i figura między Brzozowem a Starąwsią. W: Stanisław Mrowiński: Cudowny obraz Matki Boskiej Starowiejskiej w ziemi sanockiej. Kraków: 1895, s. 161-162.
↑ Ignacy Raczyński h. Nałęcz. ipsb.nina.gov.pl. [dostęp 2018-07-15].
↑ Nota biograficzna Ignacego Raczyńskiego na stronie archidiecezji gnieźnieńskiej. prymaspolski.pl. [dostęp 2018-07-15].
↑ B. Kruszyk: Nota biograficzna Ignacego Raczyńskiego na stronie archidiecezji gnieźnieńskiej. prymaspolski.pl (arch.). [dostęp 2017-07-21].
↑ A. Kraushar, Towarzystwo Warszawskie Przyjaciół Nauk 1800–1832 : monografia historyczna osnuta na źródłach archiwalnych. Ks. 4, Czasy polistopadowe : epilog : 1831–1836, 1906, s. 496.
↑ Handbuch über den Königlich Preußischen Hof und Staat. Berlin: 1800, s. 23.
↑ Kawalerowie i statuty Orderu Orła Białego 1705–2008, 2008, s. 281.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Dylągowa H., Ignacy Raczyński, [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. XXIX, 1986, s. 637–639.
Encyklopedia wiedzy o jezuitach na ziemiach Polski i Litwy, 1564–1995, Wydział Filozoficzny Towarzystwa Jezusowego, Kraków 1996.
Remigius Ritzler, Hierarchia Catholica Medii et Recentioris Aevi. Volumen VI, 1730–1799, Padwa 1958, s. 347.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Krótki rys życia Ignacego Nałęcz z Małoszyna i Raczyna hrabi Raczyńskiego..., Lwów, 1844 [dostęp 2014-02-25]
Nota biograficzna Ignacego Raczyńskiego na stronie archidiecezji gnieźnieńskiej [dostęp 2017-07-21]
Ignacy Antoni Raczyński [online], catholic-hierarchy.org [dostęp 2012-01-22] (ang.).
Ignacy Antoni Raczyński w bazie gcatholic.org (ang.) [dostęp 2016-11-02]
Dzieła Ignacego Raczyńskiego w bibliotece Polona [dostęp 2021-09-17]

[HC-1] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ Ritzler, s. 347.

[SM-2] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j Część VII. Niektóre wiadomości dodatkowe. 2. Cmentarz i figura między Brzozowem a Starąwsią. W: Stanisław Mrowiński: Cudowny obraz Matki Boskiej Starowiejskiej w ziemi sanockiej. Kraków: 1895, s. 161-162.

[3] Ignacy Raczyński h. Nałęcz. ipsb.nina.gov.pl. [dostęp 2018-07-15].

[4] Nota biograficzna Ignacego Raczyńskiego na stronie archidiecezji gnieźnieńskiej. prymaspolski.pl. [dostęp 2018-07-15].

[5] B. Kruszyk: Nota biograficzna Ignacego Raczyńskiego na stronie archidiecezji gnieźnieńskiej. prymaspolski.pl (arch.). [dostęp 2017-07-21].

[6] A. Kraushar, Towarzystwo Warszawskie Przyjaciół Nauk 1800–1832 : monografia historyczna osnuta na źródłach archiwalnych. Ks. 4, Czasy polistopadowe : epilog : 1831–1836, 1906, s. 496.

[7] Handbuch über den Königlich Preußischen Hof und Staat. Berlin: 1800, s. 23.

[8] Kawalerowie i statuty Orderu Orła Białego 1705–2008, 2008, s. 281.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

Biskupi misyjni	Jordan (968–982/984) Unger (982/992–1000)
Biskupi diecezjalni	Unger (1000–1012) Roman (1012?–1030) Ederam (ok. 1030?–przed 1049) Franko (1075?–?) Eckhard (1097/1102–1103?) Paweł I (ok. 1103?–po 1113) Goswin (?–?) Bogufał I (?–1146) Pean (1146–1152) Stefan (1152–1159) Bernard (1159–1164) Radwan (1164–1172) Cherubin (1172–1180) Arnold (ok. 1180–1186) Piotr Łabędź (1186–przed 1191) Benedykt (?–?) Mrokota (?–1196) Arnold (1196/1201–1211) Paweł II (1211–1242) Bogufał II (1242–1253) Piotr I (1253–1254) Bogufał III z Czerlina (1254–1264) Falenta (1265–1267) Mikołaj (1267–1278) Jan Wyszkowic (1278–1285) Jan Gerbicz (1285–1297) Andrzej Zaremba (1297–1317) Domarad Grzymała (1318–1324) Jan Doliwa (1325–1335) Jan Łodzia (1335–1346) Andrzej z Wiślicy (1347–1348) Wojciech Pałuka (1348–1355) Jan z Lutogniewa (1356–1374) Mikołaj z Kórnika (1375–1382) Jan Kropidło (1382–1384) Dobrogost z Nowego Dworu (1384–1394) Jan (1394–1395) Mikołaj Kurowski (1395–1399) Wojciech Jastrzębiec (1399–1412) Piotr Wysz (1412–1414) Andrzej Łaskarz (1414–1426) Mirosław Brudzewski (1426–1427) Stanisław Ciołek (1428–1437) Andrzej Bniński (1438–1479) Uriel Górka (1479–1498) Jan Lubrański (1498–1520) Piotr Tomicki (1520–1525) Jan Latalski (1525–1536) Jan z Książąt Litewskich (1536–1538) Stanisław Oleśnicki (1538–1539) Sebastian Branicki (1539–1544) Paweł Dunin Wolski (1544–1546) Benedykt Izdbieński (1546–1553) Andrzej Czarnkowski (1553–1562) Adam Konarski (1562–1574) Łukasz Kościelecki (1577–1597) Jan Tarnowski (1598–1600) Wawrzyniec Goślicki (1601–1607) Andrzej Opaliński (1607–1623) Jan Wężyk (1624–1627) Maciej Łubieński (1627–1631) Adam Nowodworski (1631–1634) Henryk Firlej (1635) Andrzej Szołdrski (1636–1650) Kazimierz Florian Czartoryski (1650–1655) Wojciech Tolibowski (1655–1663) Stefan Wierzbowski (1664–1687) Stanisław Jan Witwicki (1688–1698) Mikołaj Stanisław Święcicki (1699–1707) Michał Bartłomiej Tarło (1710–1715) Krzysztof Antoni Szembek (1716–1719) Piotr Franciszek Tarło (1721–1722) Jan Joachim Tarło (1722–1732) Stanisław Józef Hozjusz (1733–1738) Teodor Kazimierz Czartoryski (1739–1768) Andrzej Stanisław Młodziejowski (1768–1780) Antoni Onufry Okęcki (1780–1793) Ignacy Antoni Raczyński (1794–1806) Tymoteusz Gorzeński (1809–1825) Teofil Wolicki (1828–1829) Marcin Dunin (1831–1842) Leon Przyłuski (1845–1865) Mieczysław Ledóchowski (1866–1886) Julius Dinder (1886–1890) Florian Stablewski (1891–1906) Edward Likowski (1914–1915) Edmund Dalbor (1915–1926) August Hlond (1926–1946) Walenty Dymek (1946–1956) Antoni Baraniak (1957–1977) Jerzy Stroba (1978–1996) Juliusz Paetz (1996–2002) Stanisław Gądecki (od 2002)
Biskupi pomocniczy	Wit (1260–1263) Stefan ze Lwowa (1382–1384) Jan (1386–1404) Mikołaj (?–1397) Marek (1414–1424) Jan (1420–1439) Bernard (1449–1453) Mikołaj (1455–1463) Wincenty Wierzbięta (1469–1494) Wojciech z Bydgoszczy (1494–1506) Wojciech z Sochaczewa (1506–1529) Adrian Żakowski (1531–1539) Jakub Dziaduski (1540–1568) Stanisław Szedziński (1586–1604) Jan Węgorzewski (1573–1586) Jakub Brzeźnicki (1586–1604) Andrzej Rychlicki (1607–1616) Kasper Hap (1618–1619) Jan Trach Gniński (1619–1625) Jan Baykowski (1626–1650) Jan Branecki (1651–1655) Wojciech Grabowski (1656–1659) Maciej Marian Kurski (1661–1681) Kazimierz Jan z Bnina Opaliński (1680–1681 koadiutor) Hieronim Wierzbowski (1682–1712) Piotr Franciszek Tarło (1713–1717) Bernard Gozdzki (1722–1725) Karol Samuel Poniński (1725–1727) Baltazar Wilksycki (1728–1729) Franciszek Kaznowski (1729–1732) Adam Stanisław Grabowski (1733–1736) Józef Tadeusz Kierski (1736–1768) Józef Pawłowski (1748–1759) Władysław Klemens Walknowski (1768–1779) Ludwik Józef de Mathy (1779–1802) Franciszek Ksawery Rydzyński (1781–1795) Jan Chrzciciel Albertrandi (1796–1798) Stanisław Żarnowiecki (1805–1808) Józef Chełkowski (1833–1837) Jan Kanty Dąbrowski (1843–1853) Franciszek Stefanowicz (1855–1871) Jan Chryzostom Janiszewski (1871–1891) Edward Likowski (1887–1914) Paweł Jedzink (1915–1918) Stanisław Kostka Łukomski (1920–1926) Karol Radoński (1927–1929) Walenty Dymek (1929–1946) Franciszek Jedwabski (1947–1975) Tadeusz Etter (1959–1984) Marian Przykucki (1974–1981) Stanisław Napierała (1980–1992) Zdzisław Fortuniak (1982–2014) Marek Jędraszewski (1997–2012) Grzegorz Balcerek (od 1999) Damian Bryl (2013–2021) Szymon Stułkowski (2019–2022) Jan Glapiak (od 2021)

Prymasi Polski	Mikołaj Trąba (1417–1422) Wojciech Jastrzębiec (1423–1436) Wincenty Kot (1436–1448) Władysław Oporowski (1449–1453) Jan Sprowski (1453–1464) Jan Gruszczyński (1464–1473) Jakub z Sienna (1474–1480) Zbigniew Oleśnicki (1481–1493) Fryderyk Jagiellończyk (1493–1503) Andrzej Boryszewski (1503–1510) Jan Łaski (1510–1531) Maciej Drzewicki (1531–1535) Andrzej Krzycki (1535–1537) Jan Latalski (1537–1540) Piotr Gamrat (1541–1545) Mikołaj Dzierzgowski (1545–1559) Jan Przerębski (1559–1562) Jakub Uchański (1562–1581) Stanisław Karnkowski (1581–1603) Jan Tarnowski (1603–1605) Bernard Maciejowski (1605–1608) Wojciech Baranowski (1608–1615) Wawrzyniec Gembicki (1616–1624) Henryk Firlej (1624–1626) Jan Wężyk (1627–1638) Jan Lipski (1638–1641) Maciej Łubieński (1641–1652) Andrzej Leszczyński (1653–1658) Wacław Leszczyński (1659–1666) Mikołaj Jan Prażmowski (1666–1673) Kazimierz Florian Czartoryski (1673–1674) Andrzej Olszowski (1674–1677) Jan Stefan Wydżga (1677–1685) Michał Stefan Radziejowski (1687–1705) Stanisław Szembek (1706–1721) Teodor Potocki (1723–1738) Krzysztof Antoni Szembek (1739–1748) Adam Ignacy Komorowski (1749–1759) Władysław Aleksander Łubieński (1759–1767) Gabriel Podoski (1767–1777) Antoni Kazimierz Ostrowski (1777–1784) Michał Jerzy Poniatowski (1785–1794) Ignacy Krasicki (1795–1801) Ignacy Antoni Raczyński (1807–1818) Tymoteusz Gorzeński (1821–1825) Teofil Wolicki (1828–1829) Marcin Dunin (1831–1842) Leon Przyłuski (1845–1865) Mieczysław Ledóchowski (1866–1886) Juliusz Józef Dinder (1886–1890) Florian Stablewski (1891–1906) Edward Likowski (1914–1915) Edmund Dalbor (1915–1926) August Hlond (1926–1948) Stefan Wyszyński (1948–1981) Józef Glemp (1981–2009) Henryk Muszyński (2009–2010) Józef Kowalczyk (2010–2014) Wojciech Polak (od 2014)
Prymasi Królestwa Polskiego	Franciszek Skarbek-Malczewski (1818–1819) Szczepan Hołowczyc (1819–1822) Wojciech Józef Skarszewski (1824–1827) Jan Paweł Woronicz (1828–1829) Aleksander Kakowski (1925–1938)
Prymasi Galicji i Lodomerii	Andrzej Alojzy Ankwicz (1815–1833) Franz Xavier Luschin (1834–1835) Franciszek de Paula Pisztek (1835–1846) Michał Lewicki (1848–1858)