Instrukcja sterująca

Instrukcja sterująca – instrukcja zdefiniowana w składni określonego języka programowania, umożliwiająca wyznaczenie i zmianę kolejności wykonania instrukcji zawartych w kodzie źródłowym.

Wyznaczenie kolejności wykonywania instrukcji

Istnieją następujące możliwości wyznaczania kolejności wykonywania instrukcji:

wykonanie sekwencyjne

bloki, instrukcje blokowe

wykonanie innej instrukcji niż następna

instrukcja skoku, instrukcja opuszczenia, instrukcja powrotu

wykonanie warunkowe

instrukcja warunkowa, instrukcja wyboru

powtarzanie wykonania instrukcji

instrukcja pętli, instrukcja kontynuacji

Rodzaje

Powyższe sposoby wyznaczania kolejności wykonania instrukcji determinują rodzaje instrukcji sterujących, do których zalicza się:

• instrukcje proste
  • instrukcja skoku
  • instrukcja opuszczenia
  • instrukcja kontynuacji
  • instrukcja powrotu
• instrukcje strukturalne
  • instrukcje złożone
    • instrukcja blokowa
    • instrukcja grupująca
    • instrukcja wiążąca
  • instrukcje warunkowe, rozgałęzienia
    • instrukcja warunkowa
    • instrukcja wyboru
  • instrukcje instrukcja pętli
    • iteracyjna
    • repetycyjna
    • ogólna
    • nieskończona
    • inne.

Charakterystyka instrukcji sterujących

Instrukcje sterujące służą w kodzie źródłowym do kierowania kolejnością wykonywania kolejnych czynności, z których złożony jest dany algorytm. Bogactwo struktur sterujących ułatwia implementowanie złożonych algorytmów, ale zbyt rozbudowane sterowanie w składni języka, wg wielu autorów literatury przedmiotu, może prowadzić do zaciemnienia czytelności kodu. W większości języków programowania wysokiego poziomu dostępny jest pewien podzbiór typowych instrukcji sterujących, o określonej funkcjonalności. Tylko niektóre, nieliczne języki wprowadzają nietypowe konstrukcje bądź rozszerzają znaczenie istniejących konstrukcji przez specyficzną modyfikację ich działania. Pojęcie instrukcji sterujących wyodrębnia więc grupę instrukcji, spośród innych instrukcji dostępnych w językach programowania, ze względu na ich przeznaczenie.

Odpowiedni zestaw instrukcji sterujących w konkretnym języku umożliwia programowanie strukturalne. Należy jednak zaznaczyć, że nie wszystkie instrukcje sterujące są uznawane za zgodne z ideą programowania strukturalnego. Literatura przedmiotu poleca tu konstrukcje złożone z jednym wejściem i jednym wyjściem, i ewentualnie dopuszcza pewne bardziej rozbudowane struktury. Natomiast zdecydowana większość autorów nie zaleca stosowania instrukcji skoku, a nawet instrukcji opuszczenie i kontynuacji, jako że w swej istocie stanowią niemalże jedynie składniowy substytut instrukcji skoku.

Bibliografia

• Michael Marcotty, Henry Ledgord, W kręgu języków programowania, tłum.: Krystyna Jerzykiewicz, Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, Warszawa 1980, Seria: Biblioteka Inżynierii Oprogramowania, ISBN 83-204-1342-7
• John E. Nicholls, Struktura języków programowania, Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, Warszawa 1980, seria: Informatyka, ISBN 83-204-0246-8

Zobacz też

• Instrukcja (informatyka)
• Instrukcja strukturalna
• Instrukcja prosta