Instytut Chemii Fizycznej Polskiej Akademii Nauk

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Instytut Chemii Fizycznej Polskiej Akademii Nauk
Ilustracja
Wejście do siedziby Instytutu w Warszawie
Państwo

 Polska

Województwo

 mazowieckie

Adres
ul. M. Kasprzaka 44/52
01-224 Warszawa
Położenie na mapie Warszawy
Mapa konturowa Warszawy, po lewej znajduje się punkt z opisem „Instytut Chemii Fizycznej Polskiej Akademii Nauk”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Instytut Chemii Fizycznej Polskiej Akademii Nauk”
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Instytut Chemii Fizycznej Polskiej Akademii Nauk”
Ziemia52°13′42″N 20°57′48″E/52,228333 20,963333
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Instytut Chemii Fizycznej Polskiej Akademii Nauk (w skrócie IChF PAN) – instytut naukowy Polskiej Akademii Nauk z siedzibą w Warszawie. Obecnie tematyka badań w IChF jest skoncentrowana wokół aktualnych problemów fizykochemii. Jednostka ma prawo do nadawania stopnia naukowego doktora oraz doktora habilitowanego w zakresie chemii.

Historia[edytuj | edytuj kod]

IChF PAN został powołany uchwałą Prezydium Rządu PRL 19 marca 1955 i był pierwszym instytutem chemicznym PAN. Określono wówczas jego zadania: "Instytut Chemii Fizycznej obejmuje swoją działalnością prowadzenie badań nad aktualnymi zagadnieniami chemii fizycznej ważnymi z punktu widzenia rozwoju nauk chemicznych i potrzeb gospodarki narodowej".

W początkach działalności głównym zadaniem było przygotowanie kadry naukowej, która zdolna byłaby prowadzić badania naukowe z zakresu fizykochemii. Rozwojowi kadry naukowej sprzyjał fakt, że zatrudnieni pracownicy naukowi nie mieli obciążeń dydaktycznych obowiązujących w szkołach wyższych.

Pierwszy dyrektor IChF PAN – prof. Wojciech Świętosławski

Pracownikami Instytutu w momencie jego utworzenia zostali profesorowie W. Świętosławski, St. Bretsznajder, B. Kamieński, M. Śmiałowski, W. Trzebiatowski, W. Kemula, St. Minc, K. Gumiński, J. Kamecki, docenci (J. Berak, Z. Szklarska-Śmiałowska, J. Wojciechowska, J. Minczewski) oraz pomocniczy pracownicy naukowi (12 adiunktów, 11 starszych asystentów, 13 asystentów, 15 pracowników naukowo-technicznych).

Powołano wówczas do życia 7 zakładów: I. Zakład Badań Strukturalnych (kierownik: prof. Włodzimierz Trzebiatowski) we Wrocławiu – badania nad strukturą materiałów ognioodpornych, półprzewodników, stopów metalicznych i katalizatorów kontaktowych;

II. Zakład Fizykochemicznych Metod Analitycznych (prof. Wiktor Kemula) – opracowanie szybkich metod kontroli surowców i produktów;

III. Zakład Fizykochemii Podstawowych Surowców Organicznych (prof. Wojciech Świętosławski) – opracowywanie fizykochemicznych charakterystyk surowców organicznych, poszukiwanie dróg rozdzielania mieszanin wieloskładnikowych;

IV. Zakład Fizykochemii Zjawisk Powierzchniowych (prof. Bogdan Kamieński) w Krakowie, z pracownią w Lublinie (prof. A. Waksmundzki) – opracowanie podstaw flotacyjnego rozdzielania i wzbogacania minerałów i rud, a także badania z zakresu adsorpcji i wymiany jonowej;

V. Zakład Fizykochemii Procesów Elektrodowych (prof. Michał Śmiałowski) – badania nad mechanizmem procesów elektrochemicznych, katalizą oraz korozji tworzyw;

VI. Zakład Elektrochemii (prof. Stefan Minc) – opracowywanie podstawowych zagadnień z zakresu elektrolizy, badanie potencjałów kontaktowych i struktury elektrolitów;

VII. Zakład Fizykochemicznych Podstaw Technologii (prof. Stanisław Bretsznajder) z pracownią we Wrocławiu (prof. W. Bobrownicki) – opracowywanie podstawowych zagadnień z zakresu inżynierii i budowy aparatury chemicznej oraz z zakresu procesów technologicznych.

Pierwszym Dyrektorem Instytutu i równocześnie Przewodniczącym Rady Naukowej Instytutu został prof. Wojciech Świętosławski, a jego zastępcą został prof. M. Śmiałowski. Po przejściu prof. Świętosławskiego na emeryturę (w roku 1960) kolejnymi dyrektorami instytutu byli: prof. Michał Śmiałowski (1960–1973), prof. Wojciech Zielenkiewicz (1973–1990), prof. Jan Popielawski (1990–1992), prof. Janusz Lipkowski (1992–2003), prof. Aleksander Jabłoński (2003–2011), prof. Robert Hołyst (2011–2015), prof. Marcin Opałło (2015-2023), dr hab. Adam Kubas (od 2023).[1][2]

W czasie kolejnych lat zmieniała się struktura IChF, nastąpił wzrost liczby pracowników, a także pojawiły się nowe tematy badawcze, co znajduje odzwierciedlenie w obecnej strukturze instytutu.

Struktura[edytuj | edytuj kod]

IChF jest podzielony na zakłady naukowe, w ramach których działają zespoły badawcze[3]:

  • Zakład Chemii Fizycznej Układów Biologicznych (kierownik: prof. dr hab. Maciej Wojtkowski)
Kierownicy zespołów: prof. dr hab. M. Wojtkowski, dr Jan Guzowski i dr hab. Jan Paczesny
  • Zakład Fizykochemii Miękkiej Materii (kierownik: prof. dr hab. Robert Hołyst)
Kierownicy zespołów: dr hab. Jacek Gregorowicz, dr hab. Wołodymyr Saszuk, prof. dr hab. Robert Hołyst, prof. dr hab. Piotr Garstecki, dr hab. Anna Ochab-Marcinek, dr hab. Marco Costantini
Kierownicy zespołów: dr hab. Zbigniew Kaszkur, dr hab. Rafał Szmigielski i dr hab. Juan Carlos Colmenares Quintero
Kierownicy zespołów: prof. dr hab. Joanna Niedziółka-Jönsson, dr hab. Martin Jönsson-Niedziółka, dr Wojciech Nogala, prof. dr hab. Marcin Opałło i dr inż Emilia Witkowska-Nery
  • Zakład Układów Złożonych i Chemicznego Przetwarzania Informacji (kierownik: prof. dr hab. Jerzy Górecki)
Kierownicy zespołów: dr hab. Wojciech Góźdź i prof. dr hab. Jerzy Górecki
  • Zakład Fotochemii i Spektroskopii (kierownik: prof. dr hab. Jacek Waluk)
Kierownicy zespołów: dr hab. Agnieszka Michota-Kamińska, dr hab. Gonzalo Angulo Nunez, prof. dr hab. Robert Kołos, dr hab. Yuriy Stepanenko i prof. dr hab. Jacek Waluk
  • Zespoły samodzielne
Kierownicy: prof. dr hab. Janusz Lewiński, dr Bartłomiej Wacław, dr Piyush Sindhu Sharma, dr hab. Adam Kubas, dr hab. Piotr Zarzycki, prof. dr hab. Robert Nowakowski, dr hab. Daniel Prochowicz i dr Tomasz Ratajczyk
  • Międzynarodowe Centrum Badań Oka - ICTER (International Centre for Translational Eye Research), którym kieruje profesor Maciej Wojtkowski. Strategicznym partnerem zagranicznym ICTER jest Institute of Ophthalmology, University College London, w Wielkiej Brytanii. Międzynarodowym partnerem naukowym Centrum jest Uniwersytet Kalifornijski w Irvine, w Stanach Zjednoczonych. Podstawowym priorytetem naukowym ICTER jest dogłębne zbadanie dynamiki i plastyczności ludzkiego oka, w celu opracowania nowych terapii i narzędzi diagnostycznych. Najnowocześniejsze badania ICTER prowadzone są na różnych poziomach rozdzielczości: od pojedynczych cząsteczek do całej architektury i funkcji oka. W ICTER funkcjonuje pięć grup badawczych:
    • Grupa Optyki Fizycznej i Biofotoniki (POB)
    • Grupa Zintegrowanej Biologii Strukturalnej (ISB)
    • Grupa Obrazowania i Technologii Okulistycznych (IDoc)
    • Grupa Biologii Oka (OBi)
    • Grupa Genomiki Obliczeniowej (CGG)[4]

Komercjalizacja[edytuj | edytuj kod]

Z prowadzonych przez Instytut prac zrodziło się pięć firm, działających głównie w obszarze diagnostyki medycznej:[5]

  • Spółka Scope Fluidics została założona w 2010 roku jako pierwszy spin-off Instytutu Chemii Fizycznej PAN. Celem powstania spółki była komercjalizacja technologii mikroprzepływowych opracowywanych w Instytucie. Od początku swojego istnienia spółka specjalizuje się w tworzeniu innowacyjnych rozwiązań na potrzeby diagnostyki medycznej.
  • SERSitive - producent podłoży SERS dla szerokiego zakresu nauk analitycznych, takich jak farmacja, laboratoria kryminalistyczne, laboratoria straży granicznej, medycyna.
  • Siliquan - producent fluorescencyjnych nanomateriałów krzemionkowych.
  • Cell-IN oferuje odczynnik umożliwiający wprowadzenie różnego typu makromolekuł (od polimerów i białek po cząsteczki DNA) do wnętrza komórek.
  • InCellVu opracowuje kliniczną postać prototypu urządzenia do obrazowania siatkówki oka ludzkiego in vivo przy użyciu nowej metody STOC-T, opracowanej przez naukowców z Międzynarodowego Centrum Badań Oka.

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Historia [online], IChF PAN [zarchiwizowane z adresu 2016-03-16].
  2. ↑ Władze Instytutu [online], IChF PAN [dostęp 2023-12-05] (pol.).
  3. ↑ Zespoły badawcze [online], IChF PAN [dostęp 2023-12-05].
  4. ↑ ICTER - International Centre for Translational Eye Research [online], IChF PAN [dostęp 2023-12-05] (pol.).
  5. ↑ Działalność biznesowa [online], IChF PAN [dostęp 2023-12-05] (pol.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • W. Zielenkiewicz, Kronika – 50 lat IChF PAN.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Instytut_Chemii_Fizycznej_Polskiej_Akademii_Nauk&oldid=72014711”